بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر بی رغبتی جوانان شهری به ازدواج (مورد مطالعه: شهر تهران)

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 2، دوره 6، شماره 19، شهریور 1395، صفحه 33-60   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدصادق مهدوی¹؛ علیرضا کلدی¹؛ بهاره جمند²

¹استاد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

²دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

هدف این تحقیق شناسایی مهم‌ترین عوامل اجتماعی مؤثر بر روابط پیش از ازدواج است که منجر به کاهش رغبت جوانان به ازدواج است. پژوهش حاضر مبتنی بر رهیافت کمیت‏گرا و روش پیمایش است. جامعه‌ی آماری این تحقیق، شامل تمامی افراد در محدوده‌ی سنی 20 تا 24 سال 45-49 ساله‌ی ساکن شهر تهران هستند و حجم نمونه برمبنای فرمول کوکران 384 مشخص گردید. بنابراین تعداد 384 پرسشنامه به شیوه‌ی نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای توزیع‌ شده است. مدل نظری این تحقیق تلفیقی از رویکرد نظری اینگلهارت، عادت واره و میدان بوردیو، فضاهای ارتباطی هابرماس، کاشت باور گربنر و رویکرد نوگرایانه‏ی گیدنز و اولریش بک است. فرضیه‌های این تحقیق عبارتند از اینکه بین متغیرهای مستقل پژوهش: نگرش مادی فرد، نگرش برابری جنسیتی، نگرش خانواده‌ی فرد به روابط پیش از ازدواج، نگرش دوستان فرد به روابط پیش از ازدواج، میزان فردگرایی، میزان تجددگرایی، میزان بی‌اعتمادی اجتماعی، میزان پایبندی به اعتقادات و ارزش‌های مذهبی، میزان حضور در فضاهای مجازی، میزان ارتباط با جنس مخالف در فضای مجازی، میزان کاربرد رسانه‌های جمعی و بی‏رغبتی جوانان به ازدواج متغیر وابسته‌ی پژوهش رابطه وجود دارد. به ‌این ‌ترتیب پژوهش حاضر ده فرضیه دارد که بر مبنای یافته‌های توصیفی و استنباطی متغیرهای فوق قادر به تبیین54 درصد از واریانس متغیر بی‌رغبتی به ازدواج می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

نگرش مادی؛ نگرش برابری جنسیتی؛ دینداری؛ بی‌اعتمادی اجتماعی؛ فردگرایی؛ تجددگرایی؛ بی رغبتی به ازدواج

مراجع

-     آزادارمکی، تقی و شریفی ثانی، محمدحسین. (1390). تبیین جامعه‏شناختی روابط جنسی آنومیک در ایران، فصلنامه‏ی خانواده‏پژوهی سال هفتم، شماره‏ی28، صص 435-462.

-         آزادارمکی، تقی و همکاران. (1391). هم‏خانگی، پیدایش شکل‌های جدید خانواده در تهران، جامعه‏پژوهی فرهنگی، شماره‏ی1، صص:43-77.

-         ازکیا، مصطفی. (1384). جامعه‏شناسی توسعه، تهران: انتشارات کیهان.

-         اعزازی، شهلا. (1386). جامعه‏شناسی خانواده، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.

-         اسلوین، جیمز. (1380). اینترنت و جامعه، ترجمه‏ی عباس گلیگوری، تهران: انتشارات کتابدار.

-         اینگلهارت، رونالد. (1383). تحول فرهنگی در جوامع پیشرفته صنعتی، ترجمه‏ی مریم وتر، تهران: انتشارات کویر.

-         باومن، زیگموند. (1384). عشق سیال در باب ناپایداری پیوندهای انسانی، ترجمه‏ی عرفان ثابتی، تهران: انتشارات ققنوس.

-         بک، اولریش. (1388). جامعه در مخاطره جهانی، ترجمه‏ی محمدرضا مهدیزاده، تهران: انتشارات کویر.

-     تاج بخش، غلامرضاودانش فر، محمد. (1392). تلویزیون‌های ماهواره‌ای و نگرش دختران به روابط پیش از ازدواج، رسانه شماره‏ی4، صص:103-115.

-     -جمیلی کهنه شهری، فاطمه و نصراصفهانی، فاطمه. (1392). بررسی انتقادی تفاوت‌های جنسیتی جوانان در روابط صمیمانه، فصلنامه‏ی مطالعات زن وخانواده، دوره‏ی 1، شماره‏ی1، صص:41-68.

-     زارع شاه آبادی، اکبر و سلیمانی، زکیه. (1391). بررسی عوامل مرتبط با گرایش دانشجویان (روابط پیش از ازدواج در دانشگاه یزد)، فصلنامه‏ی علمی –پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره‏ی45، صص:339-364.

-     سازمان ملی جوانان. (1386). خلاصه گزارش طرح مطالعه روابط دختران و پسران، تهران: انتشارات سازمان ملی جوانان، معاونت مطالعات و تحقیقات.

-     شوازی، محمدتقی، موحد، مجید و عباسی، علی اصغر. (1386). جوانان، خانواده وجامعه‏پذیری (نقش خانواده در نگرش دانشجویان نسبت به معاشرت دختران و پسران)، فصلنامه‏ی مطالعات جوانان، شماره‏ی:8 و 9، صص:33-49.

-     علی تبار، سیدهادی و همکاران. (1393). بررسی روابط جنسی پیش از ازدواج با نگرش به روابط فرازناشویی، فصلنامه‏ی پژوهش خانواده، شماره‏ی38، صص:267-255.

-     عظیمی هاشمی، مژگان و همکاران. (1394). ارزش‌ها، نگرش‏ها و الگوهای کنش جوانان در خصوص همسرگزینی و روابط پیش از ازدواج، مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه‌های استان خراسان، فصلنامه‏ی راهبرد فرهنگ، شماره‏ی29، صص:179-206.

-     غفاری، غلامرضا و حبیب پورگتابی، کرم. (1390). علل افزایش سن ازدواج دختران، فصلنامه‏ی زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان) دوره‏ی 9، شماره‏ی1، صص:7-34.

-     قاسمی، وحید. (1383). سنخ‏شناسی دانشجویان بر مبنای پدیده‏ی روابط دوستانه دختر و پسر، مورد مطالعه‏ی دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان، فصلنامه‏ی مطالعات جوانان، شماره‏ی7، صص:90-113.

-     قانعی راد، امین و عزلتی مقدم. (1389). بررسی انتقادی تشخیص‏ها و سیاست گذاری‏ها در مسائل خانواده و ازدواج، فصلنامه‏ی مسائل اجتماعی ایران، سال اول، شماره‏ی1، صص:161-94

-         کوئن، بروس. (1370). مبانی جامعه‏شناسی، ترجمه‏ی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.

-         گیدنز، آنتونی. (1388). مدرنیت، زمان، فضا، ترجمه‏ی حامد حاجی حیدری، تهران: انتشارات اختران.

-         ــــــــــــــ . (1384). جامعه‏شناسی، ترجمه‏ی منوچهر صبوری، تهران: انتشارات نی.

-      Cherlin, A. (1992). Marriage, Cohabitation, Sexual Behavior and childbearing in North America, Pp.223-243 in the peopling of the Americas,vol.3.

-      Choe. B.E.Shin.H(1996)State of family research and theory in Korea marriage family.22(1-2),101-135. ّ

-      Conger et al. (2004). A family process Model of Economic Hardship and Adjustment of early Adolescent Boys, Child Development, vol 63, No.3. (Jun, 2004).

-      Filing, M and Kohen, H.(2012)Working with cohabitations and couples in relationship education. Journal of couple and Relationship Therapy, 14,82-93.

-      Hervieu-Leger, Daniel (2001).The two fold limit of secularization. PP112-126.In Peter Berger and the study of Religion. New York, NY:Rutledge.

-      Gutierres-Domeneeh, M (2008). The impact of the labour market on the timing of Marriage and births in Spain. Journal of population and Economy.21, 83-110.

-      Strong, Bryan (2008). The Marriage and family Experiences. Thomson Higher Education.10 Davids Drive, Belmont, C.A 942002-3098.

-      Shukla and Kapadia,s.(2007).Sexual Infidelity among Married and Cohabiting Americans. Journal of Marriage and the family62:37-54.

-      Wood,G et al.(2002)do marriage and relationships  education work? A Meta-analytic study. Journal of Consulting and Clinic Psychology, 46,468-481.