بررسی رابطه ی وضعیت کالبدی- فضایی، جرم و احساس امنیت در فضاهای شهری (مطالعه ی موردی پیاده روها در شهر خرم آباد)

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 1، دوره 7، شماره 22، خرداد 1396، صفحه 1-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

هوشنگ نایبی¹؛ مهدی سلیمانی²

¹دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تهران

²دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران

چکیده

هدف مقاله بررسی رابطه‌ی میان کیفیت طراحی شهری، جرم و احساس امنیت در پیاد­ه­روهای شهر خرم­آباد است. فرضیه­های تحقیق بر اساس نظریات هیلر، راجرز، جیکوبز، گالن و مدنی­پور تنظیم شده است. پژوهش از نوع کمّی، مقطعی و پهنانگر(پیمایش) در سطح جامعه­شناسی خرد است. نمونه­گیری به روش خوشه­ای و با حجم نمونه‌ی 361 نفر صورت گرفته است. جمع­آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و برای تجزیه تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss استفاده شده است. برای بررسی رابطه‌ی بین متغیرها از آزمون خی دو و ضرایب وی کرامرز،گاما، تاوی-بی کندال و ضریب همبستگی رواسپیرمن استفاده شده است. یافته­ها نشان می­دهند بین امکان ارتکاب جرم و احساس امنیت رابطه‌ی معکوس و معناداری وجود دارد. همچنین بین کیفیت طراحی شهری و احساس امنیت رابطه‌ی معناداری مشاهده شد. در مقام مقایسه‌ی بین کیفیت طراحی شهری و امکان وقوع جرم، متغیر جرم رابطه‌ی قوی­تری با احساس امنیت وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

احساس امنیت؛ کیفیت طراحی شهر؛ جرم؛ امکان وقوع جرم

مراجع

-         پاکزاد، جهانشاه. (1389). سیر اندیشه­ها در شهرسازی( از آرمان تا واقعیت)، جلد اول. تهران: آرمان شهر.

-         پورمؤذن جامی، محمد‌هادی. (1383). نگاهی به آسیب­شناسی امنیت ملی، فصلنامه‌ی مطالعات دفاعی استراتژیک، سال یکم، شماره‌ی یک.

-         جیکوبز، جین. (1388). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی(حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، مترجمان): تهران، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.

-         رفعتی، سید عزیز. (1386). بررسی میزان امنیت شهروندان منطقه 20 بعد از اجرای طرح ارازل و اوباش در تهران بزرگ، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت انتظامی، تهران، دانشگاه علوم انتظامی.

-         عباس زادگان، مصطفی. (1383). نگرش نهضت مدرن معماری، شهری به فضاهای شهری – شهرداریها 67 – سازمان شهرداریها – صص45-39.

-         قرایی، فریبا؛ رادجهانبانی، نفیسه؛ رشیدپور، نازیلا. (1389). بررسی و سنجش حس امنیت در مناطق مختلف شهری، فصلنامه‌ی آرمان شهر، شماره‌ی 4، بهار و تابستان 1389.

-         گیدنز، آنتونی. (1389). جامعه­شناسی، ترجمه‌ی حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.

-         لطفی، صدیقه؛ و همکاران. (1393). بررسی احساس امنیت در فضاهای عمومی(مطالعه‌ی موردی کلانشهر شیراز)، مجله‌ی پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال 5، شماره‌ی 19، زمستان 1393.

-          مدنی­پور، علی. (1387). فضاهای عمومی و خصوصی شهر، شرکت پردازش و برنامه­ریزی­ شهری شهرداری تهران، چاپ اول، تهران.

-         موتین، کلیف. (1387). طراحی شهری آذین و تزئین؛ معماری گلین قبایل هوسا در نیجریه، ترجمه‌ی وحید وحدت زاد، فصلنامه‌ی آبادی، سال 18، شماره‌ی 60.

-         مویدی، همایون؛ طیبیان، منوچهر؛ رضایی، ناصر. (1392). تحلیل امنیت در سکونت­گاهای غیر رسمی با تأکید بر آسیب‌های اجتماعی، فصلنامه‌ی مطالعات امنیت اجتماعی، شماره‌ی 35، پاییز 1392.

-         نصیری، حسین. (1384). امنیت ملی پایدار، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال نوزدهم، شماره‌ی 216-215.

-          Ackah, Y.(2000). "Fear of crime among an immigrant population in the Washington metropolitan area", Journal of Black Studies, Vol., 30, pp. 553- 573

-          Adibi saadi nejad, F. Azimi, A (2012). Security Explainingin the Urban environment based on physical parameters and design. Amayesh Journal, No. 15, winter. [in Persian]

-          Bemanian, M. Mahmoodi nejad,. H., (2010). A study in evaluation of factors influencing urban security sense.Modiriyat Shahri. No. 19, Spring. [in Persian]

-           Carmona, Matthew.: Heath, Tim.: Oc, Taner.: Tiesdell, Steve. (2003). Public Places, Urban Spaces. Oxford, Architectural Press.

-          Evans, D and Fletcher, M.(2008). "Fear of crime: testing alternative hypothesis", Applied Geography, Vol., 20, pp.395- 411.

-          Fainstein, Susan S. (2010), “The Just City”, CornellUniversity Press, Ithaca and London.

-           Gosling, David (1996), “Gullen Gordon: Vision of Design” , Academy Editions, Britain.

-           Gullen, Gordon (1961), “The Concise Twonskape” ,Architectural Press, London.

-          Hillier, B. (1996), Cities as Movement Systems, urban design International, 1.

-          Jacobs, Jane (1996), “Tod und Lebengrober Amerikanischer stadte”, Verlage uhlstein GbmH, Frankfurt.

-          Mays, M.(2001). The Structural Determinants of Fear of Crime. Ph.D dissertation, The University of Texas at Arlington.

-           McGarrell, E., Giacomazzi, A. and Thurman, Q.(1997). "Neighborhood disorder, integration and the fear of crime", Justice Quarterly, Vol., 14, pp. 479-500.

-          Moller Bjorn (2000). “National, Societal and Human security: Discussion-Case study of the Israel – Palestine Cnflict”. Neighborhoods, New York: Free Press.of crime", The Journal of Criminal Law and Criminology, Vol., 77, pp. 151-189.

-          Perkins, D., and Taylor, R.(1996). "Ecological assessments of community disorder: Their relationship to fear of crime and theoretical implications", American Journal of Community Psychology, Vol., 24, pp. 63-107.

-          Salehi. A. (2009). Environmental Specifications of Safe Urban Spaces. Architecture and Urban Development Reserch center Press. [in Persian]

-          Schafer, J., Huebner, T., and Bynum, T.(2006). "Fear of crime and criminal victimization: gender-based contrasts", Journal of Criminal Justice, Vol., 34, pp. 285-301.

-          Skogan, w.(1990). Disorder and Decline: Crime and the Spiral of Decay in American

-          Tvassoli, M. (2013). Urban Design. Omran & Behsazi Press. [in Persian]

-          Waldock, Reece. (2012) . Designing for pedestrians: guidelines. Department of Transport: http:// www.transport .wa.gov. au/ media Files/WALK_P_ Walkability_Audit_Tool.pdf

-          Zukin, S. (1995), The Cultuer of Cities, New York, Blakwell publishers.