پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال در آموزه‌های قرآنی

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 7، دوره 9، شماره 35، آذر 1397، صفحه 145-164   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدصادق چاووشی¹؛ هادی کرامتی معز²

¹مدرس دانشگاه و دانشجوی دکتری تخصصی حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه عدالت، تهران، ایران

²مدرس دانشگاه و پژوهشگر دکتری تخصصی حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

بعضی از کودکان به دلیل شرایط خاص موجود در خانواده بیش از سایر همتایان خود در معرض بزه‌دیدگی قرار دارند؛ شناسایی این کودکان از طریق گزارشات مردمی، بستگان یا مدرسه و معرفی آن‌ها به نهادها و مراکزی که باید به وسیله مقامات مسئول دولتی با به همت خیرین دایر شوند تا در جهت سیاست­های پیشگیرانه از طریق حمایت و مراقبت از این کودکان گام بردارند، می­تواند به عنوان راهکاری مؤثر به منظور پیشگیری از بزه­دیدگی این کودکان در نظر گرفته شود؛ در همین راستا ، حمایت از صغار در آموزه­های قرآنی تا آنجا اهمیت دارد که فروش مال او را جز با اجازه ولی جایز ندانسته و حتی ولی نیز در صورت عدم رعایت منافع و مصلحت طفل، از ولایت ساقط می­شود؛ از طرف دیگر اقدامی که در آموزه­های قرآنی مورد توجه و تأکید واقع شده، شناسایی، حفاظت و حمایت مادی و معنوی از کودکان آسیب پذیر به عنوان آماجی مناسب برای بزهکاران می­باشد؛ در این مقاله به این حمایت­ها که در آیات قرآن و برخی روایات آمده است اشاره خواهیم کرد آیات و روایاتی که حاوی تدابیری­اند، برای پیشگیری از بزه‌دیدگی کودکانی که به عنوان آماج ضعیف شناخته شده­اند.

کلیدواژه‌ها

پیشگیری از جرم؛ آموزه‌های قرآنی؛ بزه‌دیدگی اطفال؛ کودک آزاری

مراجع

قرآن کریم.

نهج البلاغه.

ابراهیمی، شهرام. 1396ش، جرم­شناسی پیشگیری، جلد اول، چاپ چهارم، تهران: انتشارات میزان.

بیگی، جمال. 1384ش، بزه‌دیدگی اطفال در حقوق ایران، تهران: نشر میزان.

پاینده، ابولقاسم. 1382ش، نهج الفصاحه، تهران: انتشارات دنیای دانش.

صدیق سروستانی، رحمت الله. 1382ش، آسیب شناسی اجتماعی(جامعه شناسی انحرافات اجتماعی)، تهران: انتشارات سمت.

لپز، ژارژ و فیلیزولا، ژینا. 1388ش، بزه­دیده و بزه­دیده شناسی، ترجمه روح الدین کرد علیوند و احمد محمدی، تهران: انتشارات مجد.

مدنی، سعید و زینالی، امیرحمزه. 1390ش، آسیب شناسی حقوق کودکان در ایران، تهران: میزان.

مکارم شیرازی، ناصر. 1374ش، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیه.

 

مقالات و پایان‌نامه‌ها

بهارلویی، ریحانه. 1392ش، «پیشگیری از بزه­دیدگی از منظر آیات قرآن»، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق جزا و جرم­شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.

توجّهی، عبدالعلی. 1377ش، «جایگاه بزه­دیده در سیاست جنایی ایران»، رساله دوره دکتری تخصصی، رشته حقوق جزا و جرم­شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.

حسن زاده، مهدی. 1388ش، «پیشگیری از بزه­دیدگی اطفال در سیاست جنایی ایران و اسناد بین­المللی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق جزا و جرم­شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی.

فردایی مقدم، صاحب و بهرام غلامی. 1396ش، «رویکرد جرم شناسی اسلامی در پیشگیری غیرکیفری از جرم»، کنفرانس ملی تحقیقات علمی جهان در مدیریت، حسابداری، حقوق و علوم اجتماعی، شیراز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان - دانشگاه علمی کاربردی شوشتر.

کرامتی معز، هادی و سامان عبدالهی. 1397ش، «پیشگیری از بزه­دیدگی ناشی از بی توجهی به اطفال در سیاست جنایی ایران»، فصلنامه علمی ترویجی مطالعات پیشگیری از جرم، سال دوازدهم، شماره 46.

کرامتی معز، هادی و سید محمود میرخلیلی. 1396ش، «تعارض حریم خصوصی و پیشگیری وضعی از جرایم در سیاست کیفری اسلام»، اولین همایش ملی علوم اجتماعی، علوم تربیتی، روان‌شناسی و امنیت اجتماعی، تهران: دانشگاه آل طه - معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز.

محمد نسل، غلامرضا و زهرا محمد نسل. 1394ش، «بررسی علل شکل گیری چرخه کودک آزاری (با تأکید بر نظر کارشناسان)»، مجله پلیس زن، شماره 22.