جهانی شدن فرهنگ و پوشاک سنتی هویت های قومی با تاکید بر ابقای پوشاک زنان کرد غرب ایران

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 2، دوره 10، شماره 38، دی 1397، صفحه 25-42   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شیما کریم پور زهرایی^{* 1}؛ مرضیه پیراوی ونک²

¹دانشگاه هنر اصفهان، گروه پژوهش هنر، اصفهان، ایران.

²دانشگاه هنر اصفهان، گروه فلسفه، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف تحقیق حاضر توصیف ساختار اصیل پوشاک زنان کرد، شناسایی عوامل هویت دهی این پوشاک سنتی و پیرو آن، فرآیند جهانی شدن به عنوان یکی از اصلی ترین علل هویت زدایی از آن با تاثیر خود در قالب طراحی پوشاک سنتی جدید بود. جامعه تحقیق حاضر زنان کرد بود که با تکیه برمستندات عینی از پوشش زنان کرد غرب ایران و در عین حال مشاهده پوشش محلی جدید زنان کرد ساکن در کشورهای غربی از طریق رسانه های اینترنتی و شبکه های مجازی مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و  گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ایی، اینترنتی و میدانی بود. همچنین پوشاک سنتی زنان کرد غرب ایران با پوشاک سنتی زنان کرد در جوامع غیرایرانی مقایسه شد. پس از آن که یکی از اصلی ترین علل تغییر این پوشاک سنتی در سایر کشورها شناسایی شد، ساختار تغییریافته پوشاک زنان کرد شرح و علل ابقای ساختار اصیلش در غرب ایران بررسی شد. در نهایت نتایج به دست آمده بیانگر این بود که پوشاک سنتی زنان کرد درسایر کشورها‌ی دربردارنده جمعیت قومی این مردمان،‌ تحت تأثیرمستقیم اثرات فرهنگی جهانی شدن در طراحی مد و پوشاک، ساختاری حداقلی پیدا کرده و اجزا و نشانه هایی که عامل اصلی هویت دهی به این پوشاک بوده اند ساده شده یا از بین رفته اند و در بخش های مختلف آن ارزش های زیبایی شناسانه بر باورها و کارکردها غلبه یافته است. ضمناً علل بقای این پوشاک در ساختار اصیلش در غرب ایران را می توان ناشی از برنامه ریزی کارآمد دولت در حفظ هویت های قومی، پافشاری کردهای ایران بر‌‌آداب ورسوم و سنت ها قومی خود حتی سطحی ترین نمودهای فرهنگی شان و در نهایت مشخصات و ویژگی های خود لباس در هماهنگی اش با حدود و ضوابط پوشش فرهنگ اسلامی دانست.

کلیدواژه‌ها

جهانی شدن فرهنگ؛ پوشاک سنتی؛ زنان کرد

مراجع

- آشوری، داریوش. (1375). فرهنگ سیاسی، تهران: انتشارات مروارید.

- امان اللهی، سکندر. (1387). تنوع قومی در بین کردها: نگاهی کلی از دیدگاه انسان شناسی. دوماهنامه چشم انداز ایران. ویژه نامه کردستان، (3)، 30-38.

- اسکندری نیا، ابراهیم(1366). ساختار سازمان ایلات و شیوه معیشت عشایر آذربایجان غربی، ارومیه: انتشارات انزلی.

- بابایی، پروین و اکبری، فاطمه. (1393). بررسی مبانی نظری طراحی مدلباس زنانه در الگوی ایرانی-اسلامی. فصلنامه نقدکتاب. 1(1و2)، 241-258.

- دهقانی اشکذری، محمدرضا، رحیمی زارچی، محمدرضا. (1390). پوشش ایرانیان در بسترتاریخ و تحلیل تطبیقی با فرهنگ اسلامی. سومین همایش ملی نساجی و پوشاک، یزد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.

- عابدینی، اعظم. (1397). مبانی طراحی لباس. تهران: انتشارات آبان.

- عیوضی، محمدرحیم. (1380). جهانی شدن و هویت های قومی. فصلنامه مطالعات ملی. 3(10)، 123-154.

- کسرائیان، نصرالله و عرشی، زیبا. (1372). کردهای ایران. تهران: انتشارات سکه.

- مرادی، علیرضا. (1394). هویت فرهنگی اقوام ایرانی و تاثیر آن بر هویت ملی و انسجام ملی ایرانیان. مجله مهندسی فرهنگی، 9(84)، 128-144.

- مشکور، محمدجواد. (1368). فرهنگ فرق اسلامی. بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی.

- مصطفایی، عزیز. (1396). نگاهی به لباس کردی.http:// kalapoor.blogfa.com (بازیابی شده در تاریخ 2مرداد1397).

- Darabi, M. (2018). Kurds: history and culture. https://thekurdishproject.org(access date: 6/2/2018).

- Edensor, T. (2002). National Identity, Popular Culture and Everyday Life. Oxford: Berg.

- Hansen, Karen Tranberg. (2018). Anthropology of Dress and Fashion. Bibliographical Guides London: Bloomsbury Academic, 2015. Bloomsbury Fashion Central. Web. 09 Sep. 2018.

- Hayes, S. (2017). A definitive guide to minimalist fashion. https://nosidebar.com/minimalist-fashion(access date: 12/1/2019)

- Hix, L. (2014). Caftan Liberation: How an Ancient Fashion Set Modern Women Free. Collectors Weekly. Retrieved 16 January 2015.

- Iuga, A. (2015). Rebuilding Communities through Their Heritage: Migrants from the Maramureş Region (Northern Romania). In: D. Moisa & J. Roda (eds.) Quebec University Peress, 107–130.

- Krzysztofek, K. (2002). Globalization and the cultural values system,In: Pietraś M., ed. Oblicza procesów globalizacji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. www.kurdishfashion.com(access date 26/8/2018).

- Ritzer G. (2008). Sociological Theory. New York, Megrow Hill Publishers.

- Roach-Higgins, M. A. & Eicher, J. B. (1992). Definition and Classification of Dress, in Barnes, R. and Eicher. J. B. Eds. Dress and Gender: Making and Meaning in Cultural Context. Oxford: Berg, 8-28.

- Roach-Higgins, M. A. & Eicher, J. B. (1995). Dress and Identity, in Roach-Higgins, M. A. Eicher, J. B. & Johnson, K. K. Ed. Dress and Identity. New York: Fairchild Publications, 7-18.

- Sperber, D. (1996). Explaining Culture: a Naturalistic Approach. Oxford: Blackwell.

- Swadźba, U. (2011). The Impact of Globalization on the Traditional Value System. In The Scale of Globalization. Think Globally, Act Locally, Change Individually in the 21st Century, 332-337. Ostrava: University of Ostrava, 2011.

- Younis, D. (2017). Kurdish Iraqi woman designs clothing for the stars. http://www.rudaw.net(access date: 11/7/2018).