جایگاه مشارکت زنان در توسعه سکونتگاه‌های محلی مطالعه موردی: ناحیه گیلوان و آب‌بر شهرستان طارم

آمایش محیط

مقاله 4، دوره 11، شماره 43، اسفند 1397، صفحه 77-96   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

ناصر شفیعی ثابت^{* 1}؛ سمیه یوسفی²

¹(استادیار گروه جغرافیای انسانی دانشگاه شهید بهشتی)

²دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی از دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

مطالعه حاضر، در چارچوب توسعه پایدار سکونتگاه‌های محلی، نگاهی کل‌گرا و نظام‌مند به ارتقای مشارکت زنان در توسعه فعالیت‌های اجتماعی‌ـ اقتصادی  در ناحیه طارم دارد؛ و بر آن است عوامل مؤثر بر مشارکت زنان و توسعه سکونتگاه‌های محلی (روستایی و شهری) و  درجه اهمیت هر یک از این عوامل را مشخص سازد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی، دیدگاه 391 خانوار بهره‌بردار نمونه در 24 سکونتگاه نمونه را به طور تصادفی بررسی کرد. تحلیل نتایج آزمون‌های آماری و مطالعه کیفی نشان می‌دهد که توانایی فردی و خانواری زنان، و توان‌مندی کشاورزی و غیرکشاورزی خانوارهای بهره‌بردار بیش‌از سیاست‌های حمایتی و هدایتی نظام سیاسی، زمینه مشارکت مؤثر زنان در فعالیت‌های اجتماعی‌ـ اقتصادی را در ناحیه ‌مورد مطالعه فراهم می‌سازد.  بدین ‌ترتیب، توجه به آموزش‌های فنی و‌ حرفه‌ای زنان و ارایه مدارک رسمی برای دریافت مجوز تأسیس کارگاه صنایع تبدیلی کشاورزی و اخذ وام خوداشتغالی و توجه به نقش برابر زنان در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه سکونتگا‌ه‌های شهری و روستایی پیشنهاد می‌گردد.
 
 

کلیدواژه‌ها

مشارکت زنان؛ توسعه سکونتگاه‌ها؛ گیلوان و آببر؛ شهرستان طارم

مراجع

 

1-      چمبرز، ر. 1376. توسعه روستایی: الویت‌بخشی به فقرا. ترجمه­ی مصطفی ازکیا. انتشارات دانشگاه تهران. 144 صفحه.

2-      حیدری، غ.، جهانما، ف.1382. توانایی زنان در بخش کشاورزی- روستایی. فصلنامه پژوهش زنان، شماره 6: 164-129.

3-   خانی، ف.1385. جنسیت و توسعه. چاپ اول. انتشارات پژهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. 131 صفحه.

4-   خانی، ف.، سعیدی، ع. 1388. فضای اجتماعی، راهبری عمومی و جنسیت، جغرافیا. فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیای ایران. شماره 23: 76-59.

5-      کلیتون، آ.، اوکلی، پ.، پرت، ب.1383. توانمندسازی مردم، راهنمایی برای مشارکت. چاپ اول. انتشارات سروستان. 112صفحه.

6-      دفتر امور ریاست جمهوری و یونیسف. 1376. نقش زنان در توسعه، انتشارات روشنگران. 139 صفحه.

7-   رحمانی، ر.، مجیدی، ب. 1388. عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در حفظ محیط زیست شهری با تأکید بر نگرش اکوفمینیستی، مطالعه موردی: مناطق 6 و 8 شهرداری تهران. فصلنامه آمایش محیط. شماره 7: 34-15.

8-      سرایی، ح. 1375. مقدمه­ای بر نمونه­گیری در تحقیق. چاپ دوم. انتشارات سمت. 256 صفحه.

9-   سرحدی، ف. مطیع، ن.، نیک ذات، آ.، خسته­فر، م.، صارمی، ز. 1374. نقش اجتماعی- اقتصادی زنان در روستای آهندان. اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره ویژه: 238-217.

10-  عزیزی، پ.، آذرکمند، ر. 1389. بررسی تأثیر آموزش بر اشتغال زنان با تأکید بر ایران. فصلنامه آمایش محیط. شماره 8: 155-135.

11- مشیری، ر.، مهدوی، م.، علیایی، ص. 1388. بررسی نقش سواد و نیروی کار زنان در درآمد خانوار روستایی (مطالعه­ی موردی: زنان روستایی دیوان‌دره استان کردستان). فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 14: 82-69.

12- نوری، ه.، علی­محمدی، ن. 1388. تحلیلی بر فعالیت­های اقتصادی زنان روستایی(مطالعه موردی: منطقه برا آن شهرستان اصفهان). مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 20، شماره 2: 104-87.

13-  Adedayo, A. G., Oyun, M. B., & Kadeba, O. 2010. Access of rural women to forest resources and its impact on rural household welfare in North Central Nigeria. Forest policy and economics, 12(6): 439-450.

14-  Brown, K., Adger, W. N., Boyd, E., Corbera-Elizalde, E., & Shackley, S. 2004. How do CDM projects contribute to sustainable development? .Norwich: Tyndall Centre for Climate Change Research.pp1-53

15-  Kongolo, M., & Bamgose, O. O. 2002. Participation of rural women in development: a case study of Tsheseng, Thintwa, and Makhalaneng Villages, South Africa. Journal of International Women's Studies, 4(1): 79-92.

16-  Food and agriculture organization. 2003. Gender responsive technology for poverty alleviation in Thailand. http://www.fao.org/docrep/oo7/ae538e/ae538e00.htm.

17-  Gill, J.K., Dhillon, M.K., Sidhu, k. 2007. Women in agriculture: Impact of their participation on the home environment. International Journal of Rural Studies (IJRS), 14(1):1-7.

18-  Amin, H., Ali, T., Ahmad, M., & Zafar, M. I. 2009. Capabilities and competencies of Pakistani rural women in performing house hold and agricultural tasks: a case study in tehsil Faisalabad. Pak. J. Agri. Sci, 46(1): 58-63.

19-  Jethi, R. 2008. Participation of Farm Women in Potato Production. Indian Res. J. Ext. Edu, 8(1): 63-65.

20-  Rahman, S. A. 2008. Women's involvement in agriculture in northern and southern Kaduna State, Nigeria. Journal of Gender Studies, 17(1): 17-26.

21-  Ruth, Meena .2001. Women and Sustainable Development, Non Governmental

22-  Liaison Service, available on www.un-ngls.org

23-  RehmanAlvi, T. U., Hanif, I., Feryal, I., Waraich, I. A., & Mortaza, N.2012. Women Participation in Socio-Economic Development in Agriculture Areas of Pakistan,2(10):9-20.