پهنه‌بندی زمین‌های شهری در برابر خطر ناشی از سیلاب با رویکرد تاب آوری کالبدی (مطالعه موردی: رودخانه چشمه کیله)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 3، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 41، اسفند 1397، صفحه 39-56   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

مرضیه ابراهیمی پور¹؛ کرامت اله زیاری^{* 2}

¹دانشجوی دوره دکترای تخصصی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین،

²استاد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

چکیده
حوادث طبیعی (سیلاب)، از مهم‌ترین عوامل آسیب­رسان به سکونتگاه‌های انسانی شناخته شده‌اند. باتوجه به مسائل پیش­رو در زمینه سیلاب، هدف پژوهش­حاضر تعیین پهنه­های پرخطر و با خطر­متوسط با رویکرد کالبدی است. روش­تحقیق در پژوهش­حاضر توصیفی­–­تحلیلی است که با­کمک سامانه جی.آی.اس و تبادل اطلاعات با مدل‌های شبیه‌سازی ریاضی، مقاطع عرضی از رودخانه چشمه کیله تهیه شده و ظرفیت ایمن هر یک از مقاطع با توجه به دوره­های بازگشت مختلف تعیین گردیده­است. براساس نتایج حاصل­شده، زمین­های پیرامون این رودخانه در فواصل مختلف به رنگ­های متفاوت بر اساس دوره بازگشت سیل پهنه­بندی شده­اند که این پهنه­ها شامل بستر و حریم رودخانه (پهنه پرخطر و با خطر متوسط) می­باشد. از­ آنجاکه بخشی از بافت شهر با این پهنه­ها تداخل دارد. دستیابی به تاب­آوری در برابر سیلاب، مستلزم چاره­اندیشی در محدوده­های­ بحرانی است. در پژوهش­حاضر، کاربری­های مجاز در هر پهنه با توجه به شدت خطر و همچنین نظام مدیریت حاکم بر آنها تعیین گردیده است.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: پهنه بندی مناطق؛ سیلاب؛ تاب آوری کالبدی؛ رودخانه چشمه کیله

مراجع

Reference

Abdulkareem, Mohanad; Elkadi,Hisham; (2018) "From engineering to evolutionary, an overarching approach in identifying the resilience of urban design to flood", International Journal of Disaster Risk Reduction,IJDRR791, 2-30, www.elsevier.com/locate/ijdr

Academic Distinguished, Abbas (2017), Shahsavar Port (along with several customs)[In Persian], Aaron Publication, Tehran.

Afshari, Mohammad Reza, and Pourki, Haleh (2012). Flowing water Estimation of Surface in Rasht (Case Study: Shahid Gholipour St. To Yakhsazi square[In Persian], Quarterly Journal of Geospatial Geography, 37(12), 122 -140.  [In Persian]

Amir Ahmadi, Abolghasem, and Kerameti, Soghari, and Ahmadi, Tayebeh (2011) Micro-zoning of flood risk in the city of Neyshabur in line with urban development[In Persian]; Urban Planning Research Journal, vol17.  [In Persian]

Amiri, Mohammad Javad, and Sepehrzad, Behnaz, and Maarb, Yasser, and Salehi, Ismail (2017). Estimation of Structural Resilience-Urban Land Use Usage (Case Study: District 1 in Tehran), [In persian]; Geographical Quarterly, Vol 32, 14-137.  [In Persian]

Azimi Aqdash, Mohammad (2016), Approvals of the High Council for Urban and Architecture of Iran[In Persian], Tehran: Noavar Publishing, 83-84.  [In Persian]

Bernardini, Gabriele; Postacchini, Matteo; Quagliarini, Enrico; Brocchini, Maurizio; Cianca, Caterina; D'Orazio, Marco; (2017), “A preliminary combined simulation tool for the risk assessment of pedestrians’ flood-induced evacuation”, Environmental Modelling & Software 96, 14e29

Bruneau,M.,S.E.Chang,R,T. Eguchi,G.c.Lee T.D.O’Rouke,A, M. Reinborn,M. shinozuka,k. Tierney, w.A. Wallace.and D.von winterfeldt, (2003)’ A framework to Quantitatively assess and enhance the Seismic resiliance of communities.earthquake spectra’, vol.19. NO.4,2003 pp.733-752

 

Hataminezhad, Hossein, Farhadikhah, Hossein, and Arvin, Mahmoud and Rahimpour, Negar (2012), Investigating the Effective Dimensions on Urban Conservation Using Structural-Critical Model, [In Persian], Journal of Crisis Prevention and Management Knowledge, Volume 1, 35-45.  [In Persian]

Islamic Consultative Research Center (1995, Dec. 24), and the Amendments to the 2006 Act, the Regulations on Amendments to the Law on the Conservation of Agricultural Land and Gardens[In Persian], retrieved from http://rc.majlis.ir

Islamic Consultative Research Center (1995, June 31), Law on Amendments to the Law on the Conservation of Agricultural Land and Gardens[In Persian], retrieved from http://rc.majlis.ir

Islamic Consultative Research Center (May 13, 1992), the Legal Code of Urban Land[In persian], retrieved from http://rc.majlis.ir

Islamic Consultative Research Center (May 20, 2012), the Land Use Regulations, the construction of buildings and facilities outside the city limits and villages[In persian], retrieved from http://rc.majlis.ir

Ministry of Energy (Water and Welfare Department, Office of Water and Watersheds Standards and Plans) (2016), Flood Damage Investigation[In Persian], Journal No. 164

Ministry of Energy, (1992, March 22) Fair Water Distribution Law[In Persian], retrieved from: http://ehss.moe.gov.ir downloaded in (Dec. 8, 2017).

Nowroozi, Khadijeh, and Omidvar, Babak, and Malek Mohammadi, Bahram, and Ganjehi, Sajjad (2013). Risk Analysis of Urban Mitigation by Flood and Earthquake (Case Study of Twenty Area of Tehran)[In Persian], Journal of Geography and Environmental Risks, vol7 [In Persian]

Organization for Management and Planning of the Country and the Ministry of Energy (2005), Guidelines for determining the flood return period for river engineering works[In Persian], Journal No. 316, Publications of Management and Planning Organization, 14.

Ramezanzadeh Lesbouie, Mehdi, Asgari, Ali, Badri, Seyyed Ali, Infrastructure and resilience to natural disasters with an emphasis on the flood area of the study area: Typical tourist areas of Cheshmeh Kilah Tonekabon and Coldaborand Kelardasht[in Persian], Journal of Natural Hazards Analysis,vol 1, 52-35.  [In Persian]

Rezaei, Mohammad Reza (2011), Explanation of Resilience of Urban Communities in order to reduce the effects of natural disasters (earthquake). Tehran Metropolis[In persian], PhD dissertation, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Development, Tarbiat Modares University.  [In Persian]

Saffari, Amir, Sasanpour, Farzaneh, Mosavand, Jafar (2011), Evaluation of urban vulnerability to flood risk using GIS and fuzzy logic. Case study: District 3 of Tehran[In Persian], Applied Geosciences Researches Journal, vol17.  [In Persian]

The Office of Basic Water Resources Studies (2011), the division and coding of catchment areas and study areas across the country, [In Persian], the Ministry of Energy (Iran Water Resources Management Company, Deputy Directorate for Water Resources Coordination), 1-2.

UN-HABITAT (2017) “TRENDS in URBAN RESILIENCE”, ISBN number: 978-92-1-132743-4, www.unhabitat.org

Votsis, Athanasios; (2017), “Utilizing a cellular automaton model to explore the influence of coastal flood adaptation strategies on Helsinki's urbanization patterns”, Computers, Environment and Urban Systems 64, 344–355