رابطه بین سرمایه روانشناختی با خلاقیت مدیران زن مدارس شهر دزفول

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 1، دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 31، اسفند 1397، صفحه 25-42   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

همایون هارون رشیدی¹؛ کبری کاظمیان مقدم^{* 2}

¹گروه روانشناسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران

²گروه روانشناسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

چکیده

     زمینه: خلاقیت عاملی مؤثر و کلیدی در حوزه فعالیت­های علوم اجتماعی، روانشناسی و آموزش و پرورش است. در دنیای متمدن امروز بقا و موفقیت فعالیت­های بشری در حوزه ­های مختلف به خلاقیت در آن حوزه بستگی دارد. عوامل متعددی بر خلاقیت اثرگذار است که سرمایه روانشناختی از جمله آن عوامل هستند.
     هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین سرمایه روانشناختی با خلاقیت مدیران زن مدارس شهر دزفول بود.
     روش: روش پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی مدیران زن مدارس دزفول و نمونه پژوهش را  101 نفر از این مدیران که  بصورت سرشماری انتخاب شدند، تشکیل می­دهد. برای جمع ­آوری اطلاعات از پرسشنامه­ های سرمایه روانشناختی لوتانز(2007) و خلاقیت رندسیپ (1986) استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ­ها از روش­های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شده است.
     یافته‌ها: نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد سرمایه روانشناختی(0/05=r)، خودکارآمدی (0/61 =r)، امیدواری (0/35 =r)، خوش­بینی (0/43 =r) و تاب آوری (0/31 =r) با خلاقیت رابطه مثبت و معناداری (0/001<P) دارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد، سرمایه روانشناختی 19 درصد از واریانس عملکرد خلاقانه مدیران زن را تبیین می‌کند.
     نتیجه گیری: بنابراین نتایج پژوهش بیانگر این مطلب بود که وجود سرمایه روانشناختی بالا به افزایش خلاقیت مدیران در سازمان منجر می­شود و اگر زمینه بروز خلاقیت فراهم شود فرایند عملکرد سازمانی بهبود می­ یابد و هر چه در این تعامل سرمایه روانشناختی کم باشد، میزان خلاقیت مدیران کاهش می­یابد.

کلیدواژه‌ها

سرمایه روانشناختی؛ خلاقیت؛ مدیران

مراجع

امین بیدختی، علی اکبر و صباغیان، زهرا (1388). بررسی رابطه بین خلاقیت و ویژگی های دموگرافیک معلمان مدارس ابتدایی شهر سمنان، دومین کنفرانس خلاقیت شناسی، TRTZ، و مهندسی و مدیریت نوآوری ایران.

ایرجی راد، ارسلان؛ ملک زاده نصر آبادی؛ الهه. (1396). بررسی تأثیر سرمایه روانشناختی با میانجی گری انگیزه پیشرفت بر خلاقیت دانشجویان. فصلنامة علمی، پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دورة ششم، شمارة چهار، بهار 96 ،صص 51-70.

پورطهماسبی، سیاوش؛ تاجور، آذر و سیدکلان، سیدمحمد. (1389). رابطه بین عوامل فردی و سازمانی با خلاقیت مدیران مدارس متوسطه شهرستان اردبیل. فصلنامه علمی، پژوهشی ابتکار و خلاقیت درعلوم، 1(1)، 21-41.

جوکار، بهرام و البرزی، محبوبه. (1389). رابطه ویژگی های شخصیت با خلاقیت هیجانی و خلاقیت شناختی. فصلنامه مطالعات روانشناختی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهرا، 6(1)، 1-15.

حمودی، جمیله و ناظم، فتاح. (1385). رابطه بین خلاقیت مدیران با بهبود عملکرد کارکنان آنها درسازمان های نفتی، فصلنامه علمی-ترویجی مدیریت، 3(7)،80-89.

عباسی، لطف اله؛ باقری، مریم و کردستانی، فرشته. (1397). بررسی رابطه سرمایه انسانی با خلاقیت و نوآوری کارکنان مدارس دولتی شهر تهران. فصلنامه علمی، پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. دورة هشتم، شمارة دو ،پاییز97، 209-228.

غیاثی ندوشن، سعید؛ جهانی جوانمردی، فاطمه و خورسندی طاسکوه، علی. (1395). بررسی رابطه بین توانمندسازی روانشناختی با خلاقیت کارکنان ستادیِ وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات. فصلنامه علمی، پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی.77-96.

فروهر، محمد؛ احسان ملکی، شیوا؛ روزبهانی، رحیم و شاه محمدی، ندا. (1392). مدیریت سرمایه روانشناختی سازمان: رویکردی نوین به خلق مزیت رقابتی، دومین همایش ملی علوم مدیریت نوین، گرگان.

فیاضی، مرجان؛ سیماراصل، نسترن و کاوه؛ منیژه .(1389).  استفاده از روانشناسی مثبت گرا در مدیریت و رهبری سازمانی (جنبشی رو به گسترش)، همایش ملی چالش های مدیریت و رهبری در سازمان های ایرانی. دانشگاه آزاد اسلامی  واحد علوم و تحقیقات اصفهان.

مرادی، مسعود؛ رضایی شریف، علی؛ امانت جلودار، صمد. (1394). بررسی رابطة سرمایه اجتماعی سازمان با توانمندسازی روانشناختی کارکنان اداره آموزش وپرورش شهر اردبیل. اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، اقتصاد، حسابداری وعلوم تربیتی.

هاشمی، تورج؛ باباپور خیرالدین، جلیل؛ بهادری خسروشاهی، جعفر. (1391)، نقش سرمایه روانشناختی در بهزیستی روانی با توجه به اثرات تعدیلی سرمایه اجتماعی. پژوهش های روانشناسی اجتماعی، 1(4)، 123-144.

هویدا، رضا؛ مختاری، حجت ا.. و فروهر، محمد. (1391)، رابطه مؤلفه های سرمایه روان شناختی و مؤلفه های تعهد سازمانی، مجله پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، 2(3)، 43-56.

 

Agarwal, P. & Farndale, E. (2017). High‐performance work systems and creativity implementation: the role of psychological capital and psychological safety. Human Resource Management Journal.27 (3), 440-458.

Auger, P., & Woodman, R. W. (2016). Creativity and Intrinsic Motivation: Exploring a Complex Relationship. The Journal of Applied Behavioral Science, 52(3), 342-366.

Diaz-Fernandez, M., Pasamar-Reyes, S., & Valle-Cabrera, R. (2017). Human capital and human resource management to achieve ambidextrous learning: A structural perspective. BRQ Business Research Quarterly, 20(1), 63-77.

Gerhart, B., & Fang, M. (2015). Pay, intrinsic motivation, extrinsic motivation, performance, and creativity in the workplace: Revisiting long-held beliefs. Annu. Rev. Organ. Psychol. Organ. Behav. 2(1), 489-521.

Gu, J. (2015). Research on a PCI model-based reform in college students' entrepreneurship education. Artificial Intelligence, Management Science and Electronic Commerce (AIMSEC), 2nd International Conference on. 1361-64.

Gupta, V. (2016). Psychological Capital as a Mediator of the Relationship between Leadership and Creative Performance Behaviors: Empirical Evidence from the Indian R&D Sector.Human Resource Management Group Room No. K-406, New Academic Block Indian Institute of  anagement Calcutta Joka, D.H. Road Kolkata – 700104, INDIA.

Hodges, TD (2013).” An experimental study of the impact of psychological capital on performance, engagement, and the contagion effect, [Thesis] Dissertation for the degree of doctor of Philosophy. Nebraska: Interdepartmental Area of Business (Management) University of Nebraska –Lincoln; 2010.

Huang, L., & Luthans, F. (2016). Toward better understanding of the         learning goal orientation–creativity relationship: The role of positive psychological capital. Applied Hong, E., O’Neil, H. F., & Peng, Y. (2016). Effects of Explicit Instructions, Metacognition, and Motivation on Creative Performance. Creativity Research Journal, 28(1), 33-45.Psychology, 64(2), 444-472.

House, B. (2014). Confronting the Odds; African American Entrepreneurship http:// www. civilica. com/ Papers-MIEAC Title-ASCAI.Html.

Lee, C. H & Chu, K. K. (2016). Understanding the effect of positive psychological capital on hospitality intern's creativity for role performance. International Journal of Organizational Innovation (Online), 8(4), 213.

Liu, D., Jiang, K., Shalley, C. E., Keem, S., & Zhou, J. (2016). Motivational mechanisms of employee creativity: A meta-analytic examination and theoretical extension of the creativity literature. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 137, 236- 263.

Luthans, F. (2007). The need for and meaning of positive organizational behavior. Journal of OrganizationalBehavior, 23 (6), 695-706.

Luthans F., & Avolio, B J. (2007).” The Psychological Capital of Chinese Workers: Exploring the Relationship with Performance”. Published in Journal of Management, 33(3), 321-349.

Luthans, F., Vogelgesang, G., Lester, P.B. (2007). Developing the Psychological Capital of Resiliency, Human Resource Development Review, 5, 1.12-22.

Pandey, S (2013). Organizational Factors for Exploration and Exploitation, J. Technol. Manag. 4, 2, 123-130.

 Sweetman, D., Luthans, F., Avey, J B & Luthans, BC. (2015). Relationship between Positive Psychological Capital and Creative Performance. Available at: http://onlinelibrary. wiley.com/doi/10. 1002/cjas. 175/ful.

 Veenhoven, R. (2011). Healthy happiness: effects of happiness on physical health and the consequences for preventive health care,"Journal of Happiness Studies, 9(3), 449-469.

Wojtczuk-Turek, A., & Turek, D. (2015). Innovative behaviour in the workplace: The role of HR flexibility, individual flexibility and psychological capital: the case of Poland. European Journal of Innovation Management, 18(3), 397-419.

Zubair, A. (2015). Authentic Leadership and Creativity: Mediating Role of Work-RelatedFlow and Psychological Capital. Journal of Behavioural Sciences, 25(1), 150.

Zubair, A., & Kamal, A. (2015). Work related flow, psychological capital, and creativity among employees of software houses. Psychological Studies, 60(3), 321-331.