عوامل جامعه‌شناختی مؤثر در گرایش کسبه و پیشه وران به ناهنجاری غش در معامله (مورد مطالعه شهر قم)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 5، دوره 15، شماره 4 - شماره پیاپی 59، اسفند 1397، صفحه 72-95   

نوع مقاله: مقاله مروری

نویسندگان

مجید سلیمانی¹؛ رضا فاضل^{* 2}

¹دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استادیار و عضو هیئت علمی گروه جامعه‌ شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

از جمله پدیده های رایج در عرصه روابط اجتماعی ـ اقتصادی ناسالم در بازار، «غِش در معامله»، است. هدف پژوهش دستیابی به علل روی آوری فروشندگان و بازاریان و پیشه وران به پدیدة غش در معامله در شهر قم می باشد. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی بود که به روش اسنادی و پیمایشی انجام شد. جامعة آماری، مصرف کنندگان کالاهای مورد نیاز در شهر قم بود. حجم نمونة انتخابی 353 نفر بود. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. اعتبار ابزار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و مراجعه به داوران به دست آمد. میزان آلفای کل سؤالات پرسشنامه 88. بود. . نتایج نشان داد 54.4 درصد از کسبه و پیشه وران به میزان کم و خیلی کم و 45.6 درصد به میزان زیاد و خیلی زیاد گرایش به غشّ در معامله دارند. متغیرهای اخلاق حرفه ای، و دینداری تأثیر مستقیم کاهنده، و متغیرهای نظارت و بازرسی، محیط نهادی، وفاداری، اعتماد، مهارت فنی، و پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی تأثیر غیر مستقیم کاهنده بر متغیر غش در معامله داشته اند. پژوهش در نهایت پیشنهاداتی برای بهبود دینداری، اخلاق حرفه ای، اعتماد، نظارت بر بازار، مهارت فنی و ارتباطی، و محیط نهادی ارائه داد. نتایج به دست آمده از این پژوهش برای محققان، اتحادیة اصناف، مراکز نظارتی و فروشندگان قابل استفاده می باشد

کلیدواژه‌ها

غشّ در معامله؛ کسبه؛ پیشه‌وران؛ بازار؛ اعتماد

مراجع