تحلیلی بر رابطه ژئوپلیتیک قوم کرد و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با تمرکز بر نظریه هارتشورن

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 1، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 29، اسفند 1394، صفحه 1-19   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

داریوش جهانی^{* 1}؛ عزت اله عزتی²؛ محمد حسن نامی³

¹دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه امام رضا علیه السلام

²دانشیار دانشگاه آزاد، واحد علوم تحقیقات تهران

³استاد دانشگاه علوم وفنون فارابی

چکیده

چکیده
ایران کشوری چند قومی است و این تنوع قومی فرصت ها و تهدیداتی را متوجه امنیت آن نموده است. واضح است که استقرار گروه های قومی در فضای سرزمینی کشورهایی که ازتنوع قومی در ساختار جمعیتی خود برخوردارند موجب اتخاذ تصمیمات راهبردی دولت ها برای مدیریت اقوام می گردد. قوم کرد به عنوان یکی از اقوام اصیل و با قدمت بسیار دیرینه در ایران سکونت داشته و همین سابقه تاریخی موجب گردیده تا حس دلبستگی و تعلق خاطر ویژه ای به این سرزمین داشته باشند و حتی برخی از کردها خود را اصیل تر از سایر اقوام ساکن در ایران بدانند.از وجود برخی عوامل و مولفه ها مانند نژاد، دین، فرهنگ، تاریخ، آداب و رسوم مشترک به عنوان مولفه های همگرا و تقویت کننده امنیت ملی و برخی مولفه ها مانند مذهب، زبان، احساس تبعیض و محرومیت، نخبگان غیرهمسو، ضعف دولت مرکزی، عدم توسعه یافتگی، موقعیت حاشیه ای و مرزی، وجود گروه های قومی مشابه در آنسوی مرز به عنوان مولفه های واگرا و تهدیدکننده امنیت ملی می توان اشاره نمود. در این تحقیق بر اساس نظریه نیروهای مرکزگرا و مرکزگریز ریچارد هارتشورن، مولفه های ژئوپلیتیکی واگرا و همگرای قوم کرد مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که بین مولفه های ژئوپلیتیکی قوم کرد و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران رابطه معناداری وجود دارد و در صورت عدم توجه به عوامل واگرایی قوم کرد، در بلند مدت امنیت ملی، تمامیت ارضی و یکپارچگی ملی ایران در معرض خطر قرار خواهد گرفت. در پایان برای تقویت مولفه های همگرایی قوم کرد و تامین امنیت ملی جمهوری اسلامیایران چند پیشنهاد راهبردی ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها

کلیدواژه ها: ژئوپلیتیک؛ قوم کرد؛ امنیت؛ امنیت ملی؛ واگرایی؛ همگرایی؛ هارتشورن

مراجع

References

1. Ahmadi, Hamid. (1999). Ethnicity and Sectarianism in Iran; From Myth to Reality, {In Persian}, Tehran: Ney Publication.
2. Smith, Anthony. (1998). Nationalism Ethnic Sources, {In Persian}, Tehran: Quarterly Journal of Strategic Studies, First Pre Issue.
3. Izadi, Pirooz. (1993). Water, Security and Middle East. Report of the Institute for Strategic Studies, London, Translated by Imam Hossein University.
4. Pishgahifard, Zahra. (2010). Political Geography of Iran, {In Persian}, Class Notes. P70-71.
5. Jalaeepour, Hamidreza. (1993). Cause of the Continuing Crisis in Kurdistan After the Islamic Revolution. {In Persian}, Tehran: Ministry of Foreign Affairs.
6. Jahani, Mohammad. (2012). Religious Minoritism in Balochistan and Its Impact on the National Security of the Islamic Republic of Iran, Master Thesis. Imam Hossein University. Faculty of Payambar-e-A’zam.
7. Hafeznia, Mohammadreza. (2002). Political Geography of Iran, {In Persian}, Tehran: Samt Publication.
8. Hafeznia, Mohammadreza. (2006). Principles and Concepts of Geopolitics, {In Persian}, Mashhad: Papoli Publication, First Edition.
9. Hafeznia, Mohammadreza. (2012). Political Geography of Iran, {In Persian}, Tehran: Research and Development of Human Science Books for Universities Publication (Samt).
10. Rabee’I, Ali. (2005). National Security Studies. {In Persian}, Tehran: Political and International Studies Office.
11. Rendel, Johnathan. (2000). What Forgiveness with This Scandal (Analysis of Political Issues of Kurdistan), {In Persian}. Ibrahim Younesi. Paniz Publication.
12. Jaures Blou. (2000).  Kurd Problem. Translated by Parviz Amin. Kurdistan University Publication.
13. Sajjadi, Alla’edin. (1999). De Qe Kani e Bi Kurdi. Baghdad: Kuri Xaniari Iraq
14. Shams, Ismael. (2013). History and Culture of the Kurdish People, {In Persian}. History and Geography Book of the Month. Issue 188.
15. Salehi Amiri, Sayyed Reza. (2006). Management of Ethnic Conflicts in Iran: Review of the Existing Models and Providing Desirable Models, {In Persian}. Tehran: Strategic Research Center of the Expediency Council.
16. Abdi, Ata’allah. (2010). Ethnic Politics in Multi-Ethnic Countries and Provide the Optimal Model, Kurdistan and Azerbaijan Case Study. Ph.D. Thesis. Tarbiat Modarres University.
17. Ezzati, Ezzatollah. (2009). Geopolitics, {In Persian}. Tehran: Samt Publication.
18. Ezzati, Ezzatollah. (2014/2/14). Interview. Unpublished.
19. Ezzati, Ezzatollah. (2014/4/16). Interview. Unpublished.
20. Alipour, Abbas. (2011). The Impact of Ethnic Policies on Convergence and Divergence of the People in the Sistan and Baluchestan and Kurdistan Provinces After the Islamic Revolution, {In Persian}. PhD. Thesis. Islamic Azad University, Science and Research Branch. Faculty of Human Science.
21. Ghanbari, Aliashghar. (2014). The Impact of Geopolitical Developments in Afghanistan and Pakistan on the national security strategy Codification of the Islamic Republic of Iran, {In Persian}. PhD. Thesis. Imam Hossein University, Payambare A’zam Faculty, Regional and International Studies Group.
22. Kaviani, Morad. (2010). Regionalism inIran of Terms of Political Geography, {In Persian}. Tehran: Institute for Strategic Studies.
23. Kordpour, Mas’od. (2003). Geopolitical Analysis of Iraq’s Kurdish Crisis and Its Impact on National Security of Iran, {In Persian}. Master Thesis. Central Branch of Tehran Islamic Azad University, Faculty of Human Science, Political Geography Group.
24. Kendal. (2000). Turkey’s Kurdistan. Translated by Namigh Safizadeh. Tehran: Nazir Publication, First Edition.
25. Kuchra Chris. Translated by Ibrahim Younesi. (2007). Kurdish national movement. Tehran: Negah Publication Institute.
26. Kinan, Derek. Translated by Ibrahim Younesi. (1997). Kurds and Kurdistan. Tehran: Negah Publication.
27. Graham Fooler. Translated by Abbas Mokhber. (1994). Kiblah of the Universe; Geopolitics of Iran. Tehran: Markaz Publication.
28. Golverdi. Isa. (2012). Races of Iran and Field of Convergence.{In Persian}, Tehran: Komeil Publication, First Edition.
29. Almasi, Hossein. (2006). Geopolitics of Kurdistan Province with Emphasis on Diverse Parameters. Master Thesis. Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran. Faculty of Human Science. Geopolitics Group.
30. Mandel, Robert. (1998). Diverse Face of National Security. Translated by Institute of Strategic Security