ابعاد حقوقی جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی در فضای مجازی با محوریت قرآن

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 16، دوره 9، شماره 36، اسفند 1397، صفحه 353-378   

نویسندگان

نفیسه نکویی مهر¹؛ عاطفه حسینی فرد²؛ مسعود راعی³

¹دانشجوی دکتری، گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

²دانشجوی دکتری، گروه فقه و حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

³دانشیار گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

یکی از ارزش‌های مترقی در جوامع اسلامی، حفظ عفت عمومی و اخلاق حسنه در قالب‌های مختلف اطلاعاتی است. حفظ عفت عمومی اقدامی پیشگیرانه از وقوع جرایم بسیاری است که ناشی از ایجاد هرج و مرج در رفتارهای افراد جامعه می‌شود. اما آنچه مسلم است این است که بهره برداری صحیح و سودمند از این فضا مستلزم رعایت هنجارهایی است که تخطی از آن‌ها می‌تواند باعث آسیب­هایی شود و برخی از آن‌ها حتی جرم انگاشته شده و مستوجب مجازات گردند. با توجه به افزایش آمار پرونده‌های مربوط به این دسته جرایم، و همچنین عدم تعریف مناسب در خصوص مصادیق این جرم در این نوشتار با استفاده از روش کتابخانه‌ای به تحلیل ماده‌های 14 و 15 قانون جرایم رایانه‌ای به جهت تعیین مصادیق این جرم و نیز ضمانت اجراهای مخصوص این جرم پرداخته شده است. در این مقاله با توجه به تحقیقات کتابخانه‌ای که در این خصوص صورت گرفته است به این مهم دست یافته شده که مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از این جرم شیوه‌های آموزش‌ مدار، عاطفی مدار، کنترل مدار، و قدرت مدار است که با توجه به آموزه‌های دینی در پایان به آن پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

عفت عمومی؛ اخلاق حسنه؛ جرم؛ فضای مجازی

مراجع

بشیریه، حسین. 1379ش، نظریه‌های فرهنگ در قرن بیستم، بی جا: مؤسسه فرهنگی آینده پویان.

بوزان باری، سروش. 1378ش، مردم- دولت‌ها و هراس، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

بیگی، جمال. 1384ش، بزه‌دیدگی اطفال در حقوق ایران، چاپ اول، تهران: نشر میزان.

جاوید نیا، جواد. 1387ش، جرائم تجارت الکترونیکی، چاپ اول، تهران: انتشارات خرسندی.

جعفری لنگرودی، محمدجعفر. 1388ش، ترمینولوژی حقوق، چاپ بیست و دوم، تهران: انتشارات گنج دانش.

دهخدا، علی اکبر. 1383ش، لوح فشرده لغتنامه دهخدا، روایت سوم، تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

دیلمی، احمد. 1387ش، اخلاق اسلامی، چاپ اول، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.

شکری، رضا. 1382ش، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی، چاپ دوم، تهران: نشر مهاجر.

عالی پور، حسن. 1388ش، جرم‌های مرتبط با محتوا: محتوای سیاه فناوری اطلاعات، مجموعه مقاله‌های همایش بررسی جنبه‌های حقوقی فناوری، تهران: نشر سلسبیل.

عالی پور، حسن. 1390ش، حقوق کیفری فناوری اطلاعات، تهران: انتشارات خرسندی.

علی آبادی، عبدالحسین. 1385ش، حقوق جنایی، جلد اول، چاپ چهارم، تهران: انتشارات فردوسی.

علی دوست، ابوالقاسم. 1388ش، فقه و مصلحت، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

محسنی، مرتضی. 1382ش، دوره حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ سوم، تهران: نشر گنج دانش.

محمدی، ابوالحسن. 1390ش، مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، چاپ چهل و سوم، تهران: نشر دانشگاه تهران.

کتب انگلیسی

Adrian, A. (2008), “No One Knows You Are a Dog: Identity and Reputation in Virtual Words”, Computer Law and Security Report, Vol. 24: 366- 374.

Katz, S.; Marshal, B. (2006),  “New Sex for Old: Life Style, Consumerism and the Ethics of Aging Well”, Journal of Agibg Studies, Vol. 17: 3- 16. 

Pempek, T., & et al. (2009), “College students' social networking experiences on Facebook”, Journal of Applied Developmental Psychology, 30: 227–238.

 

مقالات

بن شاب، آلبرات. 1384ش، «پورنوگرافی در فضای مجازی»، ماهنامه سیاحت غرب، شماره 26.

پرویزی، رضا. 1381ش، «جرائم کامپیوتری و اینترنتی»، نشریه آسیا.

توسلی، غلامعباس. 1385ش، «بررسی گفتمان‌های غالب در بحث جهانی شدن»، نامه علوم اجتماعی، شماره 27.