بررسی میزان اهمیت و اولویت بندی عوامل موثر بر توانمندسازی کارگران

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

مقاله 3، دوره 1، شماره 3، اسفند 1397، صفحه 195-212   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابراهیم رحیمی^{* 1}؛ نجیبه عباسی رستمی²

¹دکترای مدیریت منابع انسانی، عضو هیات علمی دانشگاه فنی و حرفه ای

²کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف این پژوهش بررسی میزان اهمیت و اولویت بندی عوامل موثر بر توانمندسازی کارگران است. پژوهش حاضر بر اساس نحوه گردآوری اطلاعات، تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کارگران صنایع بالای 1000 نفر در استان مرکزی می باشند که تعداد این افراد بیشتر از 10هزار نفر است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول مورگان تعداد 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه ی محقق ساخته می باشد. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه مذکور 0.931 محاسبه گردید که از پایایی برخوردار بوده است. از آزمون T و آزمون فریدمن توسط نرم افزار SPSS  جهت بررسی اهمیت و اولویت بندی عوامل موثر بر توانمندسازی استفاده گردید. نتایج نشان داد که در بین عوامل موثر بر توانمندسازی، عامل فردی به عنوان اولویت اول و عوامل گروهی و عوامل سازمانی به ترتیب اولویت دوم و سوم را کسب کرده اند. همچنین در بین عوامل فردی، عامل عزت نفس به عنوان اولویت اول و عامل‌های تعهد سازمانی، نگرش، انگیزش و هوش هیجانی به ترتیب اولویت دوم تا پنجم را کسب کرده اند. در بین عوامل گروهی، عامل مشارکت، کار تیمی و ارتباطات به ترتیب رتبه اول تا سوم را کسب کرده اند. و نهایتاً در بین عوامل سازمانی، بهترین رتبه مربوط به عامل دسترسی به اطلاعات و پایین رتبه مربوط به غنی سازی شغلی می باشد.

کلیدواژه‌ها

توانمندسازی؛ عوامل فردی؛ عوامل گروهی؛ عوامل سازمانی

مراجع

امام قلی زاده، سعید؛ برقعی، سیدرضا و زارعی متین، حسن. (1387). "بررسی رابطه بین میزان مشارکت کارکنان در تصمیم های سازمانی و توانمندسازی آنان در شرکت مخابرات استان مازندران"، فرهنگ مدیریت، سال هفتم، شماره نوزدهم، ص 58-37.

ابیلی، خدایار؛ نادری، ابولقاسم؛ اورعی یزدانی، بدرالدین و ناستی زایی، ناصر. (1392). "طراحی الگوی مدیریت مشارکتی"، پژوهش های مدیریت عمومی، سال ششم، شماره بیست و یکم، ص 101-122.

ابوالقاسمی, آزاده و داود کیاکجوری، ۱۳۹۲، بررسی رابطه بین توانمندسازی و تعهد سازمانی کارکنان در شهرداری نوشهر،دومین کنفرانس بین المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، قم، دانشگاه پیام نور.

ایرانزاده، سلیمان و زنجانی، سعید. (1390). "بررسی رابطه مدیریت مشارکتی با توانمندسازی و سلامت روحی معلمان زن"، زن و مطالعات خانواده، سال چهارم، شماره چهاردهم، ص 65-83.

ایزدی یزدان آبادی، احمد و نوشه ور، حدیث سادات. (1390). "ویژگیهای شغلی دبیران و رابطه آن با توانمندسازی"، پژوهش های مدیریت منابع انسانی ، سال دوم، شماره 3و 4، ص 187-167.

ایزدی، صمد و محسنی، عباس. (13994). "بررسی راههای توانمندسازی کارکنان ستادی ادارات آموزش و پرورش مازندران و ارائه الگوی مناسب"، فصلنامه علمی و پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال ششم، ص 23-41.

بختیاری، حسن و احمدی مقدم، اسماعیل. (1389). "نقش راهبردهای مدیریتی در توانمندسازی مدیران"، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، سال پنجم، شماره اول، ص 53-39.

پاک طینت، اقبال و فتحی زاده، علیرضا .(1387). "توانمندسازی کارکنان: ضرورت ها و راهکارها"، پژوهشگر، سال پنجم، شماره 11، ص 33-47.

حسینی کوکمری، پریسا؛ بشلیده، کیومرث و ارشدی، نسرین. (1392). "بررسی متغیرهای شخصیتی، شغلی، سازمانی به عنوان پیش بین های توانمندسازی روان شناختی کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون"، مجله دست آوردهای روان شناختی، دوره چهارم، شماره 1، ص 139-164.

 حاتمی، سعید؛ سبحانی، یزدان و بیرامی ایگدر، جمال الدین. (1394). "تاثیر ساختار سازمانی بر توانمندسازی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان لرستان"، مدیریت ورزشی، دوره 7، شماره 4، ص 546-533.

حرآبادی فراهانی، مجید(1385). "بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و توانمندی کارکنان". پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.

حیدری،کیومرث و مرادی، وحید. (1393). "بررسی رابطه عزت نفس با توانمندسازی روانشناختی فرماندهان نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه علوم و فنون نظامی، سال نهم، شماره 26، ص 21-5.

سنجری، فرهاد. (1390). "بررسی ارتباط عزت نفس مدیران و توانمندسازی کارکنان در سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد نجف آباد.

سلطانی، محمدسعید. (1395). "بررسی رابطه بین توانمندسازی کارکنان و بهبود فعالیت های تیمی در شرکت توزیع برق کردستان"، فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری، دوره 2، شماره 1، ص 74-63.

سلاجقه، سنجر؛ گودرزوند چگینی، مهرداد و یوسفی، ثمین. (1392). "تبیین نقش میانجی گر نگرش شغلی در رابطه بین توانمندسازی و قصد ترک شغل و تلاش خدماتی کارکنان (مطالعه موردی: شهرداری رشت)"، مطالعات کمی در مدیریت، سال چهارم، شماره چهارم، ص 170-155.

شائمی برزکی، علی؛ حاتم پور آذر خوارانی، فاطمه و رادمهر، رضا. (1392)، "رابطه فرهنگ سازمانی و توانمندسازی کارکنان دانشگاه"، تحقیقات نظام سلامت، دوره 9، شماره 6، ص 639-630.

شکور، مهسا، بذر افکن، لیلا، علیزاده، مریم و قاسمی، مژده. "سبک رهبری و رهبری اثربخش در مدیران سطح میانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان" ، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 11(9)، ص 1264-1255، 1388.

شهرآئینی، زهرا. (1390). "بررسی مقایسه ای نظر مدیران مدارس و معلمان تربیت بدنی درباره عملکرد دوره های آموزش ضمن خدمت"، پایان نامه کارشناسی ارشد، برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه تهران.

صادقیان، فاطمه؛ عابدی، محمد و باغبان، ایران. (1387). "نقش عزت نفس در توانمندسازی کارکنان سازمان"، فصلنامه بهداشت و روان، شماره 23، ص 11-4.

ضیاالدینی, محمد؛ نجمه قطبی حیدری و سیما میرکمانداری، ۱۳۹۱، "تفویض اختیار و توانمندسازی کارکنان"، اولین همایش ملی مهندسی مدیریت کسب و کار، کرمان، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته.

عابدی، صمد؛ زارع، حسین؛ سعیدی پور، بهمن و سلطانی، اکبر. (1390). "رابطه هوش هیجانی مدیران با توانمندسازی نیروی انسانی دانشگاه پیام نور"، فصلنامه علوم تربیتی، سال 4، شماره 15، ص 127-107.

عارفی نیا، حسن؛ ذبیحی، محمدرضا و ابراهیمی پور، حسین. (1392). "بررسی رابطه بین ابعاد ساختار سازمانی و توانمندسازی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد"، فصلنامه مدیریت پرستاری، سال دوم، دوره دوم، شماره اول، ص 58-48.

عباسی، طیبه؛ حسن پور، شهریار و حسنعلی پور هریس، رحمان. (1391). "بررسی رابطه توانمندسازی کارکنان و تعهد سازمانی کارکنان"، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، دوره 11، ص 23-17.

عبودی، حمید؛ لطفی زنگنه درویش، مصدق و کاظمیان، فرشته. (1393). "رابطه فرهنگ سازمانی با توانمندسازی کارکنان"، فصلنامه پژوهش های مدیریت منابع انسانی، سال ششم، شماره 1، ص 233-244.

عبداللهی، بیژن – عبدالرحیم نوه ابراهیم (1385) . " توانمندسازی کارکنان  کلیدطلایی  مدیریت منابع انسانی"، تهران ویرایش.

علاقمندان، حمید؛ طیبی، محسن و جوانمرد، مجید. (1392). "بررسی رابطه بین میزان هوش هیجانی، رضایت شغلی و توانمندسازی کارکنان"، کنفرانس بین المللی مدیریت، چالشها و راهکارها، شیراز، https://www.civilica.com/Paper-ICMM01-ICMM01_0602.html.

عسکر زاده، هاشم؛ دهنوی، مریم. (1392). "رابطه توانمندسازی نیروی انسانی و مهارت های کار گروهی کارکنان"، دومین کنفرانس بین المللیمدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، قم.

فیضی، طاهره (1379) . " مبانی سازمان مدیریت "، دانشگاه پیام نور، تهران.

قربانی زاده، وجه اله و خالقی نیا، شیرین. (1388). "نقش انتقال دانش ضمنی در توانمندسازی کارکنان"، فصلنامه پژوهش های مدیریت منابع انسانی، سال اول، شماره 2، ص 105-85

کریمی، یوسف. (1388). "نگرش و تغییر نگرش". تهران: نشر ویرایش.

گلمن،دانیل (1380). "هوش هیجانی"، ترجمه: نسرین پارسا، تهران: انتشارات رشد.

محمدی، حامد. (1388). "عوامل موثر در توانمندسازی منابع انسانی"، تعاون، سال بیستم، شماره 204و 205، ص 19-1.

مهرابیان، فردین؛ احمدی نژاد، ماندانا و طاهری، ماهدخت. (1395). "رابطه هوش هیجانی و توانمندسازی کارکنان مراکز بهداشت استان گیلان"، پژوهش در اموزش پزشکی، دوره 8، شماره 3، ص 52-45.

ملک زاده، غلامرضا؛ رحیم نیا، فریبرز و گلی، سیمین. (1395). "بررسی رابطه بین توانمندسازی روانشناختی و نگرش شغلی کارکنان (مورد مطالعه: شهرداری منطقه سه مشهد)"، دومین کنفرانس بین المللی حسابداری، مدیریت و نوآوری در کسب و کار.

میری، عبدالرضا و سبزیکاران، اسماعیل. (1390) ." بررسی عوامل موثر بر توانمندسازی منابع انسانی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران"، مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره 6، ص 56-49.

مومنی، ماندان و پرگاری، صغرا. (1389). "بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و توانمندسازی کارکنان ستادی شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران"، رسالت مدیریت دولتی، دوره 1، شماره 3، ص 23-1.

نفری، ندا و امیدفر، غلامرضا. (1389). "بررسی میزان تاثیر ساختار سازمانی (ابعاد ساختاری) بر توانمندسازی کارکنان: بررسی موردی: معاونت هزینه وزارت امور اقتصادی و دارایی"، فرایند مدیریت و توسعه، شماره 73، ص 82-63.

نوبری، ام لیلا. (1387). "بررسی رابطه هوش هیجانی با توانمندسازی کارکنان در سازمان بازرگانی"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

واعظی، رضا و سبزیکاران، اسماعیل. (1389). "بررسی رابطه ساختار سازمانی و توانمندسازی کارکنان"، پژوهش نامه مدیریت تحول، سال دوم، شماره 3، ص 178-153.

هاشم نیا, شهرام؛ زهرا ملکی و جواد عبدالمحمدی، ۱۳۹۵، بررسی رابطه ی مشارکت با توانمندسازی روانشناختی کارکنان دانشگاه پیام نور مرکز کرج، هفتمین کنفرانس بین المللی اقتصاد و مدیریت، سوئد- دالارنا

Allen, N.J. and Meyer, J.P. (1990), “The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment on the organization”, Journal of Occupational Psychology ,Vol. 63 No. 1, pp. 1-18.

Atiq MM, Farooq A, Mushtaq Ahmad H, Humayoun A. A. “The Impact of Emotional Intelligence on Motivation, Empowerment and Organization Structures: A Case of Universities in Islamabad”, Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2015:5(6)22-31.

Blanchard, k. Zigarmi,p. & zigarmi, D.(1985); "Leadership and the one Minute Manager: Increasing Effectiveness Through Situational Leardership", New York: William Moro.

Bourdieu, P. (1986). "The forms of capital" ,in Hand book of Theory and the Search for the Sociology of Educationed J.G. Richardson. New York: Greenwood Press.

Carter, Mcnamard, (2001), “Strategic planning ( in nonprofit or for profit organizations)”, http://www.Strategic planning.com.

Conger, J. A., & kanungo, R.N. (1988). “The Empowerment Process: In Tegrating Theory and Practice”, Academy of Management Review, Vol.1, No. 13, P. 471-482.

Chua, G. S. and Jusoh, Muhammad Shahar and Amlus, Mohamad Harith and Abidin, Rahimi and Ibrahim, Amlus (2014) The relationship between employee empowerment, team work and recognition on company performance: An investigation in Malaysian manufacturing industry. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 8 (12). pp. 7-17. ISSN 1991-8178

Chan , Y. F., LintonBrinten; Gurnam KaurSidhu, Foo SayFooi.  (2011). “Relationships between Psychological Empowerment with Work Motivation and Withdrawal Intention among Secondary School Principals in Malaysia”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, Volume 15, , Pages 2907-2911

Christine MPearson, C. (2000). “Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment”, Journal of Quality Management, Volume 5, Issue 1, Pages 27-52

Dyer, W. G.  & Dyer, J. H.  & Dyer, W. G. (2013). “Team  Building: Proven  Strategies  for  Improving Team  Performance”, Fifth  Edition, Jossey-Bass.

Gange, M. Senecal, C. B.and Koestner, R. (1997). “Proximal Job Characteristics, Feelings of  Empowerment,  and  Intrinsic  Motivation:  a  Multidimensional  Model".  Journal  of Applied Social Psychology, Vol. 27, No. 14, pp. 1222-40.

George,  J.  M.,  &  Jones,  G.  R.  (2012).  “Understanding  and  Managing  Organizational Behavior”, Sixth edition, Prentice Hall.

Griffin, R. W., and Moorhead. G. (2014). “Organizational Behavior: Managing People and Organizations”, Eleventh Edition, South-Western.

lnsley, R. G. (2014). “Communicating in Business”, Kendall Hunt.

Hellriegel, D. and  Slocum, G. W. (2011). “Organizational Behavior”.13th Edition, South-Western Cengage Learning.

Hughes. R. L., Ginnett, R. C. and Curphy, G. J. (2012). “Leadership, Enhancing the Lessons of Experience”, Seventh Edition, Irwin McGraw-Hill.

Hanaysha, J. (2016). “Examining the Effects of Employee Empowerment, Teamwork, and Employee Training on Organizational Commitment”, Procedia - Social and Behavioral Sciences   229  ,  298 – 306.

Kanter, R. M. (1983), "The Change Masters : Innovations for productivity in American Corporation". New York: Simon & Schuster.

Korukonda Appa Rao , Waston john G & Rajkumer T.M. (1996), "Beyond Team and Empowerment: A Counterpoint to Two Common Percepts in T.Q.M" , ADVANCE management journal, vol.64, Issue.1.

Lussier, R. N., and Achua, C. F. (2010). “Leadership : Theory, Application, & Skill  Development”, South-Western Cengage Learning.

Linjuan Rita Men, Don W. Stacks, (2013) "The impact of leadership style and employee empowerment on perceived organizational reputation", Journal of Communication Management, Vol. 17 Issue: 2, pp.171-192, https://doi.org/10.1108/13632541311318765

Muchechetere, C., Ganesh , L., & Karambwe, S. (2014). “Effect of Emotional Intelligence on Empowerment of Business Leaders in Zimbabwe “, International Journal of Science and Research (IJSR), Volume 3 Issue 1, P. 302-307.

Meyerson, G., & Dewettinck, B. (2012). Effect of empowerment on employees performance. Advanced Research in Economic and Management Sciences, 2, 40-46.

Men, L. R. (2010). Measuring the Impact of Leadership Style and Employee Empowerment on Perceived Organizational Reputation. Institute for Public Relations.

https://instituteforpr.org/wp-content/uploads/KEPRRA-the-Impact-of-Leadership-Style-and-Employee-Empowerment-on-Perceived-Organizational-Reputation.pdf

Noller, D.(1991); "Beyond a buzzword: An empowered perspective in Andrews, p. & Herschel ,R. & Baird J(1997); p.p 372-378.

Quinn, R.E. and Spreitzer, G.M. (1997), “The road to empowerment: sevenquestions every leadershould consider”, Organizational Dynamics, Vol. 26,No. 2 Autumn, pp. 37-49.

Robbins, S. (1994). “Management”, Prentice-Hall International Edition.

Sasiadek, S. M (2006). “Individual Influence Factors That Impact Employee Empowerment: A Multi case study”. Unpublished dissertation Capella University.

Sahoo, C. K., Behera, N., & Tripathy, S. K. (2010). Employee empowerment and individual commitment: an analysis from integrative review of research. Employment Relations Record, 10(1), 40-56.

Schermerhorn, J. R., & Hunt, J. G., & Osborn, R. N., & Uhl-Bien, M. (2010). “Organizational Behavior”, 11 th edition, John Wiley & Sons, Inc.

Scott, C. and, Jaffe, D. (1991). “Empowerment”, First Edition, crisp.

Saif, N. I., & Saleh, A. S. (2013). Psychological empowerment and job satisfaction in Jordanian hospitals.  International Journal of Humanities and Social Science, 3(16), 250-257.

Schoell ,William F.; Dessler, Gray and Reinecke, John  A. (1993). “Introduction to Business”, Opening Doors  ", Boston, USA: Allyn and Bacon.

Schein, E. H. (2005). “Organizational culture and leadership”,  (3rd Ed). Jossey- Boss Press, p. 382.

Spreitzer, G. M. (1995). “Psychological empowerment in Workplace: Dimensions, Measurement, and Validation” , Academy of Management Journal, 38-5.

Tennenbaum R. I. R. (1961). “Leadership and organization, A Behavioral Science Approach”, McGraw. Hill.

Thomas, K. W. & Velthouse, B. A. (1990). “Cognitive Elements of Empowerment an Interpretive model of intrinsic task motivation”, Academy of Management Review, Vol. 15, No. 4, PP. 465-178.

Thorndike E.L, (1920). Intelligence and its uses. Harper’s Magazine, 140, 227-235.

Tubbs ,s, and S, Moss. (2000). “Human communication” ,Eighth Edition, McGraw-Hill.

Wallace,  M.,  Storm,  J.  (2003).  "Organizational  change  in  a  regional  local  council". Australian Journal of Business & Social Inquiry, 2, pp: 51-60.

Whetten, D. A & Cameron, K. S (1998). “Developing Management Skills”. New York: Addison-Wesley, Wheelan.