بررسی روش های ارتقای عملکرد اجتماعی محله های شهری نمونه موردی: محله شالمان سنندج

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 8، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 24، آذر 1393، صفحه 113-126   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

سروه عبداله زاده^{* 1}؛ فاطمه زارعی²؛ منوچهر طبیبیان³

¹مدرس گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحدسنندج،ایران

²کارشناسی ارشدبرنامه ریزی شهری،دانشگاه آزاداسلامی واحد قزوین،باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان،قزوین،ایران.

³استادو عضو هیات علمی دانشگاه تهران

چکیده

 
چکیده
محله از تجمع و به هم پیوستگی معاشرت نزدیک، روابط محکم همسایگی و اتحاد غیر رسمی میان گروهی از مردم به وجود می‏آید.  هدف از این پژوهش بررسی روش­های ارتقاء عملکرد اجتماعی محله­های شهری با توجهبهاصل پاسخگوییبهنیازهای اجتماعی انسانبهعنوانمخاطبینفضا، جهتتبیینوطبقه­بندیمولفه­هایکیفیفضااست. جهت رسیدن به هدف پژوهش از سه فرضیه در محدوده مورد مطالعه استفاده شده است. متغیر مستقل در این تحقیق عملکرد اجتماعی محله و متغیر وابسته فضاهای باز و عمومی،آرامش، امنیت، تعلق اجتماعی، روابط اجتماعی است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده، جامعه آماری محله شالمان سنندج و حجم نمونه 100 نفر از اهالی محله است.روش نمونه­گیری، طبقه­ای است. برای تجزیه و تحلیل آمار و اطلاعات و بررسی فرضیات از نرم افزارSPSS وجهت بررسی رابطۀ بین متغیرها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است.
نتایج حاصل از پژوهش با توجه به مقدار همبستگی پیرسون (052/0)، (027/0)، (223/0) در فرضیه­های 1و2و3­ نشان می­دهد که ویژگی­های استفاده­کنندگان از فضا و شیوه­های طراحی شهری در تقویت عملکرد اجتماعی محله­های شهری تأثیرگذار نیست اما فضاهای عمومی و باز بر ظهور و بروز خلاقیت و تقویت عملکرد اجتماعی محله­های شهری مؤثر است. بنابراین جهت ارتقاء عملکرد اجتماعی محله­ی شالمان باید به راهبردهایی همچون ارتقاء کیفیت کالبدی- فضایی، ارتقاء کیفیت محیطی، ارتقاء کیفیت اجتماعی و فرهنگی از طریق سیاست­هایی همچون افزایش سرزندگی، افزایش ایمنی ترافیکی، ارتقا سطح شبکه معابر، گسترش فضاهای سبز و مکث، ارتقاء کیفیت و عملکرد مبلمان شهری، افزایش امنیت و سطح بهداشت، افزایش سطح مشارکت توجه نمود.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: محله؛ واحد‌های همسایگی؛ روابط اجتماعی؛ سنندج؛ محله شالمان

مراجع

- منابع و مآخذ

1- توسلی، عباس،)1374(، جامعه شناسی شهری (رشته علوم اجتماعی)، دانشگاه پیام نور، انتشارات متون درسی: طرح درسنامه.

2- دانشپور، سید عبدالهادی و چرخچیان، مریم،)1386(، فضاهای عمومی و عوامل موثر بر حیات جمعی. مجله باغ نظر، 4.

4- فربد،سارا (1386) تاثیراتروانیپارک­هابرشهروندان،پیاممهندس،سال 8،شماره. 37

5- قاسمی اصفهانی، م .(1383) : " اهل کجا هستیم ؟ - هویت بخشی به بافت­های مسکونی " ، انتشارات روزنه ، تهران

(7): 28- 19.

6- معینی،سیدمحمدمهدی،,(1385) افزایشقابلیتپیادهمداری،گامیبسویشهریانسانیتر.هنرهایزیبا،شماره.27

7- نصری،محسن( 1374)مسکنعمودی،فرهنگافقی،مجموعهمقالاتسمینارسیاست­هایتوسعهمسکندرایران،تهران،ایران.

8- Danshpur, s. A. &charkhchian. M. (2007).Fazaha - -ye omumivaawamelemoaser bar hayat – e jammei [public space and the ingredients in fluenced the public living]. Journal of bagh – nazar, 4 (7): 19 – 28.

9- Ferlander, S. (2003). The Internet, Social Capital and Local Community, Thesis submitted for the degree of Doctor of Philosophy.

10- Fridman. John (1998), Toward a non – Eucldian mode of planning – APA journal, Autumn - 482

11- Huffman, R. (2006). The value of urban open space. Urban land, 65 (1): 10 &111.

12- Jacobs, A & D. Appleyard, "Toward an Urban Design Manifesto" JAPA, 1987, 53(1): 112-120.

13- Jacobs, J., "The Death and Life of Great American Cities", London: Jonathan Cape, 1961.

14- LPAC (London Planning Advisory Committee), "London's Urban Environmental Quality", TibbaldsColbourneKarski Williams Monro, Romford, 1993.

15- Lynch, K., "A Theory of Good City Form", Cambridge, Mass: MIT Press, 1981.

16- Marcus, c. c. ,& Francis, c. (1998). People places: Design guide lines for urban open space. New York: NY: van nostrand Reinhold.

17- Madanipour, A.(2001), How relevant is planning by neighbourhoods today in town planning, Review, 72(2).

18- Punter J. V. & M. Carmona, "The Design Dimension of Planning: Theory, Content and Best Practice for Design Policies", London: E & FN Spon, 1997.

19- Sennette, R. (1974). The fahh of public man an. New York: W W Norton & company.

20- Van Poll, Ric. 2009.  The Perceived Quality of urban Environment: A Multi-Attribute Evaluation, Unpublished doctoral dissertation, University of Groningen. Retrieved June 24, from http:// dissertations.ub.rug.nl/FILES/faculties/science/1997/h.f.p.m.van.poll/thesis.pdf

21- Violich, F., "Urban Reading and the Design of Small Urban Places: The Village of Sutivan", Town Planning Review, Vol. 54,1983, OP.41-62.