طراحی تقویم زیست‌اقلیمی کار کارگران پالایشگاه گاز پارسیان شهرستان مهر

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 2، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 23، شهریور 1393، صفحه 24-37   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

منوچهر فرج زاده¹؛ مرتضی محمدپور²؛ زهرا پربار^{* 3}؛ بهنام مغانی⁴؛ بابک اجتماعی⁵

¹دانشیار اقلیم شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

²کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه آزاد لارستان

³کارشناس ارشد اقلیم شناسی و مدرس دانشگاه پیام نور

⁴عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنرکرمان

⁵مربی گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور جمهوی اسلامی ایران

چکیده

چکیده
شاخص‌های رقومی متعددی برای مطالعه زیست هواشناسی و زیست‌اقلیم‌شناسی از طرف دانشمندان پیشنهاد شده است که امروزه در مطالعات آب و هواشناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آن میان شاخص‌های ترکیبی دما – فیزیولوژی که مبتنی بر بیلان انرژی بدن انسان هستند از اعتبار بیشتری برخوردار هستند. در این تحقیق با استفاده از شاخص دما - رطوبت تام (THI) و همچنین شاخص‌های دمای معادل فیزیولوژی (PET)، متوسط نظرسنجی پیش بینی شده (PMV) و شاخص دمای مؤثر استاندارد (SET) بهترین و مناسب‌ترین ساعات کاری در طول روزهای سال و با استفاده از داد‌ه‌های اقلیمی شامل دمای هوای خشک، فشار سطح زمین، رطوبت نسبی، سرعت باد و میزان ابرناکی آسمان به تفکیک سری‌های زمانی ساعات 6، 9، 12 و 15 در طول دوره آماری (1389-1373) مربوط به ایستگاه هواشناسی سینوپتیک لامرد برای کارگرانی که در محیط‌های باز در پالایشگاه گاز پارسیان واقع در شهرستان مهر مشغول به کارند، تعیین شده است. نتیجه حاصل از شاخص‌ تام و همچنین سه شاخص اخیر که از طریق مدل Ray Man انجام گرفته است، نشان می‌دهد که دوره آسایش اقلیمی در محدوده مورد مطالعه بسیار محدود بوده و عمدتاً منطبق بر ماه‌های سرد سال است. نتیجه حاصل از این مدل‌ها و شاخص‌ها، شرایط اقلیمی منطقه را در طول سال از لحاظ بیوکلیمایی نشان می‌دهد و رهنمودها و ارزیابی لازم از نظر آسایش یا عدم آسایش انسان و مناسب با ویژگی‌ها و خصوصیات اقلیمی منطقه ارائه می‌نماید که می‌تواند پایه و اساس بسیاری از برنامه‌ریزی‌ها قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: شاخص زیست اقلیمی؛ مدل Rayman؛ پالایشگاه گاز پارسیان؛ آسایش حرارتی

مراجع

منابع

احمدی، محمود(1390). تحلیل آسایش انسان از نظر عوامل اقلیمی در استان تهران. فصل‌نامه علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران. دوره جدید. سال نهم. شماره 29.

جهان‌بخش، سعید(1377). ارزیابی زیست‌اقلیم انسانی تبریز و نیازهای حرارتی ساختمان. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 48. ص67-68.

ذوالفقاری، حسن(1386). تعیین تقویم زمانی مناسب برای گردش در تبریز با استفاده از شاخص‌های دمای معادل فیزیولوژیک و نظر متوسط پیش‌بینی شده. مجله پژوهش‌های جغرافیایی. شماره 62. ص 141-129.

ذوالفقاری، حسن(1389). آب و هواشناسی توریسم. تهران. انتشارات سمت.

رستگار، ابراهیم(1388). اثر بخشی طرح و پروژه‌های عمرانی در توسعه کالبدی- فضایی سکونت‌گاه‌های روستایی (مطالعه موردی: بخش وراوی شهرستان مهر استان فارس). پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا. دانشگاه شهید بهشتی تهران. دانشکده علوم زمین. به راهنمایی دکتر عباس سعیدی.

ساری صراف، بهروز و همکاران(1389). تعیین مناسب‌ترین شاخص RayMan برای مطالعه اقلیم آسایش در شمال استان آذربایجان غربی. مقالات ارائه شده در چهاردمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران. تهران. مجله فیزیک فضا. صفحات 105-100.

سایت اینترنتی اداره هواشناسی استان چهارمحال و بختیاری.

اداره کل هواشناسی استان فارس(1391). آمار هواشناسی ایستگاه سینوپتیک لامرد. hhttp:www.farsmet.ir/

سایت اینترنتی پالایشگاه گاز پارسیان.

علیجانی، بهلول(1379). آب و هوای ایران. چاپ چهارم. تهران. انتشارات پیام نور.

قنبری، عبدالرسول و همکاران(1389). نگرشی بر ارزیابی آسایش انسانی در شهر لار با توجه به شاخص‌های زیست‌اقلیمی. فصل‌نامه جغرافیای طبیعی. سال سوم. شماره 10.

کاویانی، محمدرضا(1372). بررسی و تهیه نقشه زیست‌اقلیم ایران. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 28. ص 78.

کاویانی، محمدرضا و بهلول علیجانی(1379). مبانی آب و هواشناسی. چاپ هفتم. تهران. انتشارات سمت.

محمدی، حسین و علی سعیدی(1387). شاخص‌های زیست اقلیمی مؤثر بر ارزیابی آسایش انسانی (مطالعه موردی: شهر قم). مجله محیط‌شناسی. دانشگاه تهران. سال 34. شماره 47. ص86-73.

مهندسین مشاور رویان(1388). پروژه احداث فضای سبز پالایشگاه گاز پارسیان. شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران. نشریه شماره 31. جلد دوم. مطالعات پایه.

Matzarakis, A. (2001), Assessing climate for tourism purpose: existing methods and tools for the thermal complex. Proceeding of the 1^st International Workshop on Climate and Tourism and Recreation. International Society of Biometeorology,pp. 171-184 (08

Matzarakis, A. (2001), Climate and Bioclimate information for tourism in Greece. Proceeding of the 1^st International Workshop on Climate and Tourism and Recreation. International Society of Biometeorology,pp. 171-184. (01)

Matzarakis, A. and Rutz, F. (2007), RayMan: A tools for tourism and applied Climatology. A tourism and climate approach for forest areas. Development in Tourism Climatology. Meteorological Institute University of Freiburg, Freiburg Germany. (03)

Mayer, H. and Matzarakis, A. (2003), Human-Biometeorological Assessment of the Urban Climate: Methods, Deficiencies. Meteorological Institute, University of Freiburg Press, Germany. (09)

Matzarakis, A., Mayer, H., Iziomon, M.G. (1999) Applications oa universal thermal index: physiological equivalent temperature, Int. J. Biometeorol. 43: 76-84

http://www.mif. uni-freiburg.de/rayma

http:// www.weblakes.com/lakewrpl.html