مفهوم و دامنه‌ی تقلب در اعتبارات اسنادی: مطالعه‌ تطبیقی در حقوق انگلستان، آمریکا، ایران و فقه

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقاله 1، دوره 15، شماره 55، خرداد 1398، صفحه 11-30   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ijrj.2019.665192

نویسندگان

جواد بهارلو قره بلطاقی^{* 1}؛ سید قاسم جعفرزاده²

¹دانشجوی دکتری دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

²دانشیار دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

به موجب اصل استقلال در اعتبارات اسنادی و ضمانت­نامه­های مستقل، ایرادات موجود در معامله­ی پایه در روند پرداخت این اسناد تأثیری ندارد. لیکن اگر ذینفع در این خ صوص مرتکب تقلب شود متقاضی می‌تواند با استناد به استثنای تقلب از پرداخت جلوگیری کند. هر چند در حقوق انگلستان جهت استناد به استثنای تقلب، اثبات سوءنیت ذینفع مورد نظر است اما با توجه به مقررات یوسی­سی و کنوانسیون آنسیترال درباره­ی ضمانت­نامه­های مستقل و اعتبارات اسنادی تضمینی در استثنای تقلب، اثبات سوء‌نیت ذینفع ضروری نیست. همین‌که متقاضی اثبات کند مطالبه از سوی ذینفع نامشروع است، کفایت می‌کند. به­علاوه استثنای تقلب محدود به تقلب در اسناد نمی‌شود. درصورت تقلب در معامله پایه نیز متقاضی می‌تواند از دادگاه تقاضای منع پرداخت یا مطالبه را بنماید. در حقوق ایران علی رغم نبود قانون مدون و رویه قضایی، با استناد به قاعده فقهی اکل مال بالباطل، اصل استصحاب، اصل40 قانون اساسی و نظریه داراشدن بلاجهت عدم ضرورت اثبات سوء­نیت ذینفع، آنهم در معاملات پایه و اعتبار اسنادی ترجیح دارد.

کلیدواژه‌ها

اعتبارات اسنادی؛ تقلب؛ سوء نیت؛ معامله پایه؛ فقه

مراجع

  الف. منابع فارسی و عربی

1. قرآن مجید.

2. استوفله، ژان، (2002)، تقلب در اعتبارات اسنادی تجاری، اعتبارنامه تضمینی و ضمانت‌نامه مستقل بانکی، ماشاءالله بنا نیاسری، مجله­ی حقوق بین‌المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست جمهوری، سال بیست و پنجم، شماره 39، 291-289.

3. اسدی حلی، حسن بن یوسف بن مطهر (علامه حلی)، (بی‌تا)، تذکره الفقهاء، جلد2، بی‌نا، بی‌جا.

4. امامی، سید حسن، (1379)، حقوقمدنی، جلد اول، انتشارات اسلامیه، تهران، چاپ بیست و یکم.

5. انصاری، مرتضی، (1387)، المکاسب، جلد سوم، مؤسسه مطبوعات دینی، قم.

6. انصاری، مرتضی، (1414)، رسائل فقهیه، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، قم، چاپ اول.

7. انصاری، مرتضی، (1419)، فرائد الاصول، جلد 3، مجمع الفکر الاسلامی، قم.

8. بناء نیاسری، ماشاءالله، (1389)، جنبه‌های حقوقی اعتبارات اسنادی بین­المللی، رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی تهران، تهران.

9. جرجانی، سید امیر ابوالفتح حسینی، (1404)، تفسیر شاهی، جلد 2، انتشارات نوید، تهران، چاپ اول.

10. جعفری، شیخ محمدتقی، (1419)، رسائل فقهی، مؤسسه منشورات کرامت، چاپ اول.

11. حلی، محمد بن منصور بن احمد (ابن ادریس)، (1410)، سرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، جلد2، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، چاپ دوم.

12. رازی، فخرالدین ابن علامه ضیاء الدین، (1410)، تفسیر فخر رازی (تفسیر کبیر)، جلد دهم، انتشارات دارالفکر، قم

13. شیروی، عبدالحسین، (1392)، حقوق تجارت بین‌الملل، انتشارات سمت، تهران

14.  صدر، سید محمدباقر، (1417)، بحوث فی علم الاصول، مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی، قم.

15.  طباطبایی حکیم، سید محسن، (بی‌تا)، نهج الفقاهه، انتشارات 22 بهمن، قم، چاپ اول.

16.  طباطبایی، محمدحسین، (1374)، تفسیر المیزان، جلد چهارم، دفتر انتشارات اسلامی، قم.

17.  طبرسی، امین السلام، (1427)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، جلد سوم، لبنان، دارالمرتضی بیروت، بیروت.

18.  طرابلسی، عبدالعزیز بن نحریر(ابن براج قاضی)، (1406)، المهذب، جلد1، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، چاپ اول.

19. عالی­پور، حسن، (1389)، ماهیت جرم، فصلنامه حقوق و سیاست، سال دوازدهم ، شماره 28،  212-177.

20. فاضل مقداد، جمال الدین مقداد بن عبدالله، (بی­تا)، کنز العرفان فی فقه القرآن، جلد 2، بی­نا.

21. کاتوزیان، ناصر، (1382)، حقوق مدنی: اموال و مالکیت، نشر میزان، تهران، چاپ هفتم.

22. کاتوزیان، ناصر، (1389)، حقوق مدنی: وقایع حقوقی- مسؤولیت مدنی، شرکت سهامی انتشار، تهران، چاپ هفدهم.

23.  کاتوزیان، ناصر، (1358)، سوء استفاده از حق یا تقصیر در اجرای حق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 21،  115-103.

24.  مشکینی اردبیلی، ابوالحسن، (بی­تا)، حواشی المحقق‌المشکینی علی‌الکفایه، جلد 4، انتشارات لقمان، قم، چاپ اول.

25.  مظفر، محمدرضا، (1430)، اصول فقه، جلد4، طبع انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم.

26.  مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، (بی­تا)، زبده البیان فی احکام القرآن، المکتبه الجعفریه لاحیاء آثار الجعفریه، تهران، چاپ اول.

27.  موسوی بجنوردی، حسن بن آقا بزرگ، (1419)، قواعد فقهیه، نشر الهادی، قم، چاپ اول.

28.  موسوی خویی، سید ابوالقاسم، (بی­تا)، مصباح الفقاهه، جلد 6، بی­نا.

29. نایینی، میرزا محمد حسین بن عبدالرحیم غروی، (1373)، منیه الطالب فی حاشیه مکاسب، جلد 1، المکتبه المحمدیه، تهران، چاپ اول.

 

ب. منابع انگلیسی

 

Bertrams, R. (2004). Bank guarantee in international trade: The law and practice of independent guarantees and standby letter of credit in civil law and common law jurisdiction. Netherland: Kluwer Law.

Brindle, M., & Cox, R. (2004). Law of bank payments. London: Sweet & Maxwell.

Browne,  J. (1999). The fraud exception to standby letter of credit in Australia: Dose it embrace statutory unconscionability?, Bond Law Review, 11, 98-117.

Campel, H. (1968). Black's law dictionary. West publishing.

Cooke, J. (2001). Law of tort. London: Longman.

 Davidson, A. (2010). Fraud and the UN convention on Independent guarantee and standby letter of credit. Journal of International Commercial Law, 1 (1), 25-47.

Fieties, L. (2013). Letter of credit – The fraud exception: A time for conformity. University of the Western Cape.

Hans Muller, F. R. (2013). Letter of credit with focus on the UCP 600 and the exceptions to the principle of autonomy with emphasis on the fraud rules under the law of the USA, the UK and the RSA. University of the Western Cape.

Hinkelman, E. G., (2003). A short course in international payments. California: Word Ttrade Press.

 Hooley, R. (2003). Fraud and letter of credit, Journal of International Banking and Financial Law, 18, 91-98

Horowitz, D. (2010). Letter of credit and demand guarantees: Defense to payment. New York: Oxford University Press.

Ismail, N. (2007). Performance bond and an injunction. Malaysia: University of Technology.

 Lipton, J. D. (1998). Documentary credit law and practice in the global information age, Fardham International Law, 22(5), 1971-1990.

Lu, L. (2011). The exception in documentary credit in English law. University of Plymouth.

   Meral, N. (2012). The Fraud exception documentary credit: A global analysis, Ankara Review, 2, 41-76

  Mugasha, A. (2004). Enjoining the beneficiary’s claim on a letter of credit or bank guarantee, Journal of Business Law, 5, 515-538

Note, A. (1978-1979). Letter of credit: Injunction as a remedy for Fraud in UCC section 5-114, Minn Law Review, 1, 487-501.

O'Driscoll, P. S., (1985). Performance bond, bankers guarantee, and the mareval injunction, Northwestern Journal of International Law & Business, 7 (2), 380-412.

P. Jeffery, S. (2002). Standby letter of credit and the fraud exception, Banking and Financial Law Review, 18(1), 67-110

Todd, P. (2007). Bill of lading and bankers documentary credit. London: Taylor and Francis Ltd.

Xiang, G. (2002). The fraud rule in the law of credit: A comparative study. London: Kluwer Law.

Xiang, G. (2010).The fraud rule under the UN convention on independent guarantees and standby letters of credit : A significant contribution from an International perspective, Journal of International Commercial Law, 1(1), 48-73.

 Xiang, G., & Ross, P.B. (2003). A comparative analysis of the standard of fraud required under the fraud rules in letter of credit law. Duke Journal of Comparative & International Law, 13, 293-336

Yen Low, H. (2011). Confusion and difficulties surrounding the fraud rule in Letter of credit: An English perspective. Journal of International Maritime Law, 17, 462-480