جزایر سه گانه ایرانی و راهبرد جمهوری اسلامی ایران؛ سیاست تهاجمی یا تدافعی؟

فصلنامه مطالعات سیاسی

مقاله 4، دوره 11، شماره 43، خرداد 1398، صفحه 69-90   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مهدی قربانی¹؛ احمد بخشایش اردستانی²؛ نقی طبرسا³

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

²استاد گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³عضو هیئت علمی، دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، تهران، ایران

چکیده

     ورود استعمار بریتانیا در منطقه شرق سوئز و انعقاد قراردادهای تحت الحمایگی با طوایف عرب منطقه جنوبی خلیج فارس، فرصتی را برای سوءاستفاده و ادعای امارات متحده عربی مهیا نمود که پس از اعلام خروج بریتانیا از منطقه خلیج فارس، ادعای حاکمیت بر جزایر سه‌گانه ایرانی را مطرح نماید. امارات متحده عربی به عنوان کشور تازه تأسیس که ارتباطی به این موضوع نداشت با جنجال آفرینی، ادعای بی اساس خود را با استفاده از پول و تحریک برخی قدرت های خارجی مطرح و یک سیاست تهاجمی در قبال جزایر سه گانه ایرانی در پیش گرفت. ایران تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به اثبات حقوق حاکمه و تعلق مالکیت بر این جزایر، حاکمیت خود را اعمال می­نمود، لیکن از آنجا که این وضعیت تداوم یافت و طرف های بین المللی نیز آنرا پذیرفتند، دلیلی بر اتخاذ مواضع تهاجمی نداشته و حاکمیت خود را همانند سایر بخش های سرزمینی اعمال می­نمود. از آنجاکه ایران بصورت کامل بر این جزایر اعمال حاکمیت داشته، لاجرم سیاست تدافعی را در قبال ادعای امارات اعمال می‌نمود و با توجه به تداوم سوءاستفاده امارات از سیاست منطقی ایران، به نظر می‌رسد ادامه این وضعیت راهگشا نبوده و مسؤولان سیاست خارجی می‌بایست رویکرد دیگری را در برابر جنجال آفرینی و آزمندی جاه طلبانه امارات نسبت به این مسأله سرلوحه کار خود قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

جزایر سه گانه؛ امارات متحده عربی؛ سیاست تهاجمی؛ جمهوری اسلامی ایران؛ سیاست تدافعی

مراجع