سنجش و ارزیابی وضعیت مولفه‌های زیست‌پذیری خیابان از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: خیابان ولیعصر تهران)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 21، دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 43، تیر 1398، صفحه 415-430   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

مظفر صرافی¹؛ محمد تقی رضویان²؛ محمد حسن طالیبان³؛ محمدرضا اکبری^{* 4}

¹دانشیار برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

²اســتاد جغرافیــا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

³دانشیار معماری گرایش میراث فرهنگی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

⁴دانشجویی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

چکیده

در حال حاضر خیابان­ها به مثابۀ موجودات زنده، نیازمند سرزندگی و زیست­پذیری هستند. خلق و ارتقای زیست­پذیری در یک فضای شهری علی­اخصوص، مستلزم همسو بودن ویژگی‌‌های فضا در پاسخگویی به نیازهای شهروندان بوده که به نوبۀ خود می‌تواند افزایش حضور مستمر و کیفیت زندگی آنها را به دنبال داشته باشد. این پژوهش با هدف سنجش و ارزیابی مولفه­های زیست­پذیری در خیابان ولیعصر تهران صورت گرفته است. جامعة آماری موردِ بررسی شامل شهروندان خیابان ولیعصر و حجم نمونه در این پژوهش 150 نفر  بوده است. روش نمونه­گیری به صورت نمونه­گیری تصادفی می­باشد. این پژوهش از‌‌نظر هدف، کاربردی و برمبنای راهبرد پژوهش، از نوع پیمایشی است و از ابزار پرسش‌‌نامه برای جمع‌‌آوری داده‌‌ها استفاده شده است.  روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (815/0) به دست آمد. برای تحلیل داده­ها رگرسیون چند متغیره، آماره تی تک نمونه­ای و آزمون کروسکال با استفاده از نرم­افزار spss استفاده شد. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان و میزان زیست­پذیری خیابان ولیعصر با مولفه­های تحصیلات و مدت سکونت در آن رابطه معناداری وجود دارد. یافته­های دیگر نشان داد در بین مولفه­های مورد مطالعه، بعد زیست محیطی با میانگین (89/2) دارای بیشترین رتبه بوده و پس از آن به ترتیب بعد فرهنگ و پایداری اجتماعی (49/2) در رتبه دوم، بعد حمل و نقل (28/2) در رتبه سوم، بعد بهداشت و سلامت (18/2) در رتبه چهارم، بعد مسکن (90/1) در رتبه پنجم و در نهایت بعد اقتصادی (87/1) در رتبه ششم قرار دارد. در نهایت می­توان نتیجه گیری کرد توزیع مولفه­های زیست­پذیری از نظر شهروندان در خیابان ولیعصر به صورت یکسان بوده است

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: زیست‌پذیری؛ زیست‌پذیری خیابان؛ سرزندگی شهری؛ کیفیت زندگی؛ خیابان ولیعصر تهران

مراجع

References

Akhvan, A,. Salehi, I,. Toghiani, S (2018)..”Evaluate the effect of environmental - physical factors on the vitality of urban streets (case study: rare streets and the city of Sari). Environment sustainability”. N 27, summer 2019.  P15 - 29.(In Persian).

Appleyard, D., and M. Lintell.(1972). The Environmental Quality of City Streets: The Residents’ Viewpoint. Journal of the American Institute of Planners, Vol. 38, No. 2, 1972, pp. 84–101. http://dx.doi.org/10.1080 /01944367208977410.

Appleyard, D., Gerson, M. S., & Lintell, M. (1981). “Livable Streets”. Geographical Review, 73, 382. https://doi.org/10.2307/214660

Bandar Abad, A., (2011). "The Living City of the Basis to Meaning", Azarakhsh Publishing, First Printing, Tehran.

Bandar Abad, A., Shahcheraghi, A., (2012). "Livable Street In Urban Environment: An Adaptive Design Approach", Advances in Environmental Biology, 6(3): pp. 1063-1067,

Bazvandi, F., Shahbazi, M.,(2013). “vitality role in creating the image of citizens and the use of urban space (case study: sepahsalar street of Tehran)”, the Journal of Landscape City, Vol. 1, No. 1, pp. 33-43.

Blassingame, L.,  (1998). “Sustainable cities: oxymoron, utopia, or inevitability?”, Social Science Journal Vol 35, pp. 1-13.

Bosselmann, P., Macdonald, E., & Kronemeyer, T. (1999). Livable streets revisited. Journal of the American Planning Association, 65(2), 168–180. http://dx.doi.org/ 10.1080/01944369908976045.

Capon, A. (2005). “Promoting Nutrition, Physical Activity and Obesity Reduction Through Urban Planning”. NSW Health Department and NSW Centre for Over- Weight and Obesity. Sydney.

Jacobs, P. (1983). “Livable streets”. Urban Ecology, 7(3), 263–264. https://doi.org/10.1016/0304-4009(83)90007-4

Jalaladdini, S. Oktay, D. (2011). Urban Public Spaces and Vitality: A Socio-Spatial Analysis in theStreets of Cypriot Towns, Procedia - Social and Behavioral Sciences 35 ( 2012 ). pp 664 – 674.

Larice, M. Z., (2005). “Great neighborhoods: the Livability and morphology of high density neighborhoods in urban North America”, PhD thesis in University of California, Berkeley, 2005.

Lynch .k.(2010),. "The City face ",. translated by: Manouchehr Mazini, Tehran; Publishing and Printing of Tehran University.

Lynch, k. (2002), ." Theory of the city", translated: Bahraini, Seyyed Hossein, Tehran University Press.

Mackett, R. L., Achuthan, K., Titheridge, H. (2008) AMELIA: making streets more accessible for people with mobility difficulties, Urban Design International, 13 (2), pp. 80-89.

Mahmoudi, M., Faizah, A.,Abbasi, B., (2015). Livable streets: The effects of physical problems on the quality and livability of Kuala Lumpur streets, Cities, pp. 104-114

Mehraban P, S. (2010). "The Creation of the Lively City Center", Translation: Behzad Far, Mostafa and Shakibamanesh, Amir., Tehran, University of Science and Technology. (In Persian).

Mehrabati, E., Mansouri, S. A., Javadi, S., (2017). A Paradigmatic Approach to Creating the Livelihood of St. Vol. Yasr, Emphasizing the Creation of a Sense of Place, Case Study: Valiasr St. (Vanak Square - Four Way Park V, Bagh Nazar, Year 4, No. 55, pp. 16-

Moradi Shahmiri (2014), Investigating the Factors Affecting the Building of Residential Streets. Case Study: Dr. Ayat Avenue, from Nebobat Square to Resalat Highway, Master's Thesis, Urban Planning and Regional Planning, Allameh Tabataba'i University, Winter 2013.

Morteza Mehrabani, E, Mansouri,. S,A,. Javadi, S. (2018),. "A Landscape Approach in Creating the vitality in Valé-Asr avenue an Emphasis on Creating the Sense of Place ( a Case Study: Valiasr avenue (the distance between Vanak Square and Parkway intersection )"., bagh-e nazar, Fourteenth, No. 55,. Jan. 2018. p. 5-16.(In Persian).

Mumford, S., (2008).  'Modelling Powers as Vectors', unpublished paper, ... 'A New Defence of Anselmian Theism', Philosophical Quarterly 58 (2008),pp. 577–96.

Nel, E. & Goldman, I., (2005). “A FRAMEWORK FOR MONITORING AND EVALUATION OF PRO-POOR LOCAL ECONOMIC DEVELOPMENT, Evaluating and Disseminating Experiences in Local Economic Development (LED) Program”, Investigation of Pro -Poor LED in South Africa, 2005.

Niemelä, J., Saarela, S. R., Söderman, T., Kopperoinen, L., Yli-Pelkonen, V., Väre, S., & Kotze, D. J. (2010). “Using the ecosystem services approach for better planning and conservation of urban green spaces: A Finland case study”. Biodiversity and Conservation, 19(11), 3225–3243. https://doi.org/10.1007/s10531-010-9888-8

Norris, T., & M., (2000). “PittmanThe health community’s movement and the coalition for healthier cities and communities”, Public Health Reports 115:118-124, 2000.

Oberlink., (2008). “Opportunities for Creating Livable Communities”, AARP, Reprinting with permission only, Washington, DC. 2008.

Perogordo, M., D., (2007). “The Silesia Megapolis, European Spatial Planning”, 2007.

Piran, P. (1990). "theoretical perspectives in sociology of city and urbanization", political - economic information, Year 5, No 3,. December 1990.(In Persian)

Pourahmad, A., Zanganeh Shahraki, S., Safaei Rine, M., (2016). The role of urban pedestrians in promoting the vitality of urban spaces (Case Study: Tehran May 17th), Geographical Research of Urban Planning, Volume 4, Issue 2, Summer 2016, pp. 195-175.

Rotem-Mindali, O. (2012). “Retail fragmentation vs. urban livability: Applying ecological methods in urban geography research”. Applied Geography, 35(1–2), 292–299. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2012.08.003.

Soflaei, F., Shokouhian, M., & Zhu, W. (2017). “Socio-environmental sustainability in traditional courtyard houses of Iran and China”. Renewable and Sustainable Energy Reviews. https://doi.org/10.1016/j.rser.2016.09.130

Throsby, D.,(2005). “Cultural Heritage as Financial Asset in Strategies for Urban Development and Poverty Alleviation Paper for in Ternational Conference for Integrating Urban Knowledge Practice Go then Burg Sweden”, 2005.

Tian, Y., Jim, C. Y., & Wang, H. (2014). “Assessing the landscape and ecological quality of urban green spaces in a compact city”. Landscape and Urban Planning, 121, 97–108. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2013.10.001

Timmer Vanessa and nola- Kate seymoar (2005) “THE WORLD URBAN FORUM 2006 Vancouver” working group discussion paper internation center for sustainable cities.

Van Kamp, Irene. Leidelmeijer, Kees. Marsman, Gooitske and De Hollander,.(2003)Urban environmental quality and human well-being: Towards a conceptual framework and demarcation of concepts; a literature study, Landscape and Urban Planning,pp 5-18.