تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,987 |
تعداد مقالات | 83,495 |
تعداد مشاهده مقاله | 76,810,011 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 53,906,620 |
اتّجاهات قرآنی شیخ اشراق در رسالهی هیاکلالنّور | ||
فصلنامه زبان و ادب فارسی | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 38، خرداد 1398، صفحه 54-83 اصل مقاله (690.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
ریحانه صادقی* ؛ احمد خواجه ایم | ||
زبان و ادبیّات فارسی دانشکدهی علوم انسانی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
چکیده | ||
شیخ اشراق (587-549ق) حکیمی متألّه و فیلسوفی خلّاق است که با دیدگاه عارفانه و جهانشمول خود به بیان مباحث فلسفی و معرفتی میپردازد. چاشنی کلام وی در نفوذ و اثربخشی آن استناد و استشهاداتی است که به آیات قرآن دارد. پژوهش حاضر میکوشد تا با روشی تحلیلی- توصیفی به بررسی یکی از تصنیفات این حکیم الهی موسوم به هیاکلالنّور به چگونگی رویکرد قرآنی مصنّف و دریافتهای وی از آیات بپردازد و آن را تبیین نماید. برآیند پژوهش آن است که حکمت و فلسفهی شیخ سهروردی در آثارش بیش از هر چیز از قرآن کریم و معارف اسلامی پایه و مایه گرفتهاست و اندیشههای متعالی و اساسی وی نیز در این رسالهی کوتاه برگرفته و متأثّر صریح آیات و نیز مضامین قرآن کریم است. بازتاب این تأثیر پذیریها را به سه شکل گزارهای، گزارشی و واژگانی میتوان دریافت. در تأثیرپذیری گزارهای، سهروردی به اقتباس و تضمین مستقیم آیات روی دارد و در مجموع به شش آیه از کلام وحی اشاره دارد. امّا بیشترین رویکردهای قرآنی مصنّف، تدبّر در گزارههای مختلف قرآن کریم و تنوّع کاربرد مضمونی آیات است. این شیوه با عنوان اثرپذیری گزارشی به ترجمه و گزارش و بهرهگیری معنایی از آیات اختصاص دارد که به محتوای متن انسجام خاصّی بخشیدهاست. در نهایت از تأثیرپذیری واژگانی نام بردهایم. دراین روش سهروردی به ذکر ترکیبات و مفردات قرآنی میپردازد و یا ترکیباتی را به کار میگیرد که وابستهی آن واژهای قرآنی است | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ هیاکلالنّور؛ شیخ اشراق؛ انواع تأثیرپذیری؛ نثر عرفانی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 142 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 96 |