پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 9,987 |
| تعداد مقالات | 83,495 |
| تعداد مشاهده مقاله | 76,811,205 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 53,907,481 |
سنجش کیفیت ویژگیهای تکنولوژیکی، محتوایی و کاربردپذیری وب سایت سازمان غذا و داروی جمهوری اسلامی ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مطالعات جامعه شناسی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 4، دوره 12، شماره 42، خرداد 1398، صفحه 57-81 اصل مقاله (944.01 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2019.666669 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مینا عبدالعلیزاده1؛ مهران صمدی2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1کارشناسی ارشد ارتباطات اجتماعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی؛ تبریز- ایران. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2گروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی؛ تبریز- ایران (نویسنده مسئول). | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| هدف پژوهش حاضر، دستیابی به دو گونه شناختکلی است .نخست ارزیابی فنی وبسایت سازمان غذا و دارو به لحاظ استانداردهای فنی مرتبط با وب سایت دستگاههای دولتی و سپس تحلیل محتوای وب سایت به لحاظ خلاقیت و کاربردپذیری که در این پژوهش به آن پرداخت شده است. روش پژوهش، پیمایش توصیفی میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کاربران وب سایت سازمان غذا و داروی جمهوری اسلامی ایران میباشد که طبق آمار به دست آمده، حجم جامعۀ آماری جمعاً 6 هزار نفر میباشد. و نیز 50 نفر از کارشناسان و متخصصین IT می‌باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران با در نظر گرفتن فاصله اطمینان 95 درصد، 361 نفر محاسبه شده استکه برای رند شدن رقم نمونه 382 پرسشنامه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی بین کاربران وب سایت سازمان غذا و دارو توزیع گردید. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و شامل 55 سوال در زمینه کاربردپذیری و 40 سوال در قالب چک لیست ارزیابی کیفیت خدمات وب سایت میباشد که بر اساس اهداف و سوالات تحقیق تهیه شده و برخی از سوالات در قالب طیف لیکرت، برخی به صورت بسته طرح گردیده است. داده‌ها ازطریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شدهاند. چارچوب نظری تحقیق بر مبنای نظریات «نظریه استفاده و رضایتمندی»، «مدل احتمال و تفصیل»، «نظریه‌های طراحیتعامل»، «نظریه یادگیری اجتماعی آلبرت بندورا»، «نظریه اشاعه نوآوری‌ها»، «نظریه برجستهسازی»، «نظریه شکاف آگاهی» استوار است. یافتههای پژوهش نشان داد، با توجه به یافتههای مربوط به متغیر سطح کاربردپذیری از دیدگاه کاربران؛ در دو بعد سطح خدمات وب سایت و سطح خلاقیت وب سایت، که وب سایت سازمان غذا و دارو علوم پزشکی کشور در بعد سطح خدمات از سطحی بالاتر برخوردار بوده و درسطح خلاقیت با این که در برخی مولفه‌های این وب سایت میانگین‌های قابل توجهی را کسب کردهاند، اما در مجموع نشان از سطحی متوسط به بالا در مولفه‌های خلاقیت وب سایت حکایت داشت؛ با این همه حدود 13 مولفه از 23 مولفه سطح خلاقیت وب سایت نیاز به ارتقا و بهینه کردن سطح خدمات برای مراجعان و کاربران را دارد. در کل سطح کاربردپذیری این وب سایت در مقایسه با سطوح ویژگیهای تکنولوژیکی و ویژگیهای محتوایی از نمرات قابل قبول و بالایی نسبت به کلیت سایت و با در نظر گرفتن دو ویژگی فوق برخوردار است. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کاربردپذیری؛ وب سایت؛ خلاقیت؛ کیفیت خدمات؛ سازمان غذا و دارو | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
سنجش کیفیت ویژگیهای تکنولوژیکی، محتوایی و کاربردپذیری وب سایت مینا عبدالعلیزاده[1] مهران صمدی[2] تاریخ دریافت مقاله:29/2/1397 تاریخ پذیرش نهایی مقاله:18/2/1398 چکیده هدف پژوهش حاضر، دستیابی به دو گونه شناختکلی است .نخست ارزیابی فنی وبسایت سازمان غذا و دارو به لحاظ استانداردهای فنی مرتبط با وب سایت دستگاههای دولتی و سپس تحلیل محتوای وب سایت به لحاظ خلاقیت و کاربردپذیری که در این پژوهش به آن پرداخت شده است. روش پژوهش، پیمایش توصیفی میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کاربران وب سایت سازمان غذا و داروی جمهوری اسلامی ایران میباشد که طبق آمار به دست آمده، حجم جامعۀ آماری جمعاً 6 هزار نفر میباشد. و نیز 50 نفر از کارشناسان و متخصصین IT می‌باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران با در نظر گرفتن فاصله اطمینان 95 درصد، 361 نفر محاسبه شده استکه برای رند شدن رقم نمونه 382 پرسشنامه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی بین کاربران وب سایت سازمان غذا و دارو توزیع گردید. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و شامل 55 سوال در زمینه کاربردپذیری و 40 سوال در قالب چک لیست ارزیابی کیفیت خدمات وب سایت میباشد که بر اساس اهداف و سوالات تحقیق تهیه شده و برخی از سوالات در قالب طیف لیکرت، برخی به صورت بسته طرح گردیده است. داده‌ها ازطریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شدهاند. چارچوب نظری تحقیق بر مبنای نظریات «نظریه استفاده و رضایتمندی»، «مدل احتمال و تفصیل»، «نظریه‌های طراحیتعامل»، «نظریه یادگیری اجتماعی آلبرت بندورا»، «نظریه اشاعه نوآوری‌ها»، «نظریه برجستهسازی»، «نظریه شکاف آگاهی» استوار است. یافتههای پژوهش نشان داد، با توجه به یافتههای مربوط به متغیر سطح کاربردپذیری از دیدگاه کاربران؛ در دو بعد سطح خدمات وب سایت و سطح خلاقیت وب سایت، که وب سایت سازمان غذا و دارو علوم پزشکی کشور در بعد سطح خدمات از سطحی بالاتر برخوردار بوده و درسطح خلاقیت با این که در برخی مولفه‌های این وب سایت میانگین‌های قابل توجهی را کسب کردهاند، اما در مجموع نشان از سطحی متوسط به بالا در مولفه‌های خلاقیت وب سایت حکایت داشت؛ با این همه حدود 13 مولفه از 23 مولفه سطح خلاقیت وب سایت نیاز به ارتقا و بهینه کردن سطح خدمات برای مراجعان و کاربران را دارد. در کل سطح کاربردپذیری این وب سایت در مقایسه با سطوح ویژگیهای تکنولوژیکی و ویژگیهای محتوایی از نمرات قابل قبول و بالایی نسبت به کلیت سایت و با در نظر گرفتن دو ویژگی فوق برخوردار است. واژگان کلیدی:کاربردپذیری، وب سایت، خلاقیت، کیفیت خدمات، سازمان غذا و دارو.
مقدمه جهان امروز به شدت تحت تاثیر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات قرار دارد و با پیشرفت‌های روزافزون در این حوزه، تحولات زیادی را به خود دیده است به طوریکه امروزه شاهد به وجود آمدن، کره زمین مجازی هستیم(عاملی، 1385). نفوذ و تاثیرگذاری ابزاری ارتباطی و اطلاعاتی در زندگی امروز به گونه‌ای است که دوران حاضر را هزاره ارتباطات و عصر اطلاعات(دنیس، 1989؛ ساسمن، 1997؛ شارپ[3]، 1998)، نامیده‌اند و اینترنت به عنوان مهمترین ابزار فن‌آوری به مثابه یکشبکه جهانی(هاروی و ویگنالت، 2007)، بر بسیاری از ابعاد زندگی از جمله، سیاست، تجارت، آموزش و زندگی اجتماعی تاثیر گذاشته است (چانگ تی، 2007). امروزه سازمان‌ها و موسسات، اینترنت را به عنوان فرصتی بزرگ برای گسترش و توزیع جریان اطلاعات، عقاید و همین طور ارائه خدمات وسیع در اختیار دارند. این امکان برای دولت‌ها درسطح کلان، سازمان‌ها در سطح میانی و افراد و گروه‌ها کوچک در سطح خرد فراهم شده است تا با استفاده از جریان جهانی اینترنت بیش از هر زمان دیگری خود را در معرض جهان بیرون قرار داده و دستاوردهای خود را به معرض استفاده عموم بگذارند که در این بین مهمترین وظیفه بر عهده دولت‌ها است تا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فنی موجود و با تدبیر و تفکری جامعه مدارانه، خدمات خود را به بهترینکیفیت به شهروندان خود ارائه کنند و این میسر نیست جز در سایه تحقق دولت الکترونیکی کارآمد که توانایی خدمت رسانی مطلوب را در سطح ملی و استانی به شهروندان خود دارا باشد(عاملی، 1387: 25). امروزه تحقق و دسترسی به آرمان‌های دولت الکترونیکی ازجمله نخستین اهداف بسیاری از دولت‌های جهان است. توزیع و فراهم آوردن اطلاعات و خدمات برای شهروندان با استفاده از تکنولوژی ارتباطی– اطلاعاتی، بر بستری از فضای مجازی موضوع مهمی است که دولت‌ها بیش از هر زمان دیگری به آن توجه دارند(همان). امروزه از کاربرد رسانههای اجتماعی و وبگاه‌ها و ابزارهای ارتباطی در همه حوزه‌ها سخن رانده میشود و حوزه ارتباطات سلامت و سلامت همگانی در سازمان غذا و دارو نیز از این قاعده مستثنی نیست. تعداد کاربران رسانههای اجتماعی و وبگاه‌ها و علاقه‌ای که این کاربران به محتوای این رسانه‌ها دارند، به طور چشمگیری رو به افزایش است. ویژگیهای منحصر بفرد رسانههای اجتماعی که آنها را از رسانههای جمعی متمایز می‌سازد، کاربر را قادر می‌سازد تا حجم عظیمی از اطلاعات سلامت را از متخصصین سلامت و سازمان‌های سلامت محور بسته به نوع نیازش دریافت کند، هم چنین امکان برقراری ارتباط با پزشکان و افراد دیگر خواه بیمار یا غیربیمار را به منظور رفع نیازهای اطلاعاتی، عاطفی و روانی برای وی فراهم می‌آورد. علاوه بر این، از وبگاه‌ها می‌توان به عنوان ابزاری مناسب و مقرون به صرفه برای دسترسی به خیل وسیعی از کاربران، آموزش سلامت و ارتباطات سلامت موثر استفاده کرد(احدزاده، 1392). در این بین، سازمان غذا و دارو، به عنوان یکی از سازمان‌های خدمت رسان و نیز یکی از زیر مجموعه‌های حیاتی در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است که نقش ویژه‌ای در تامین امنیت و سلامت آحاد جامعه در تامین مواد غذایی، آشامیدنی آرایشی و بهداشتی ایمنی و نیز تامین داروی مورد نیاز بیماران عهده‌دار است، از این حیث مستثنی نبوده و تمام تلاش خود را در جهت ارائه خدمات آسان و سریع به مخاطبان ارائه مینماید. از بعدی دیگر سلامتی از نیازهای اولیه انسان‌ها و محور توسعه پایدار بوده، تامین آن از وظایف اصلی حکومت‌هاست. چند اصل از اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه جزء (ج) بند 6 اصل دوم، بندهای 3، 9 و 12 اصل سوم، بندهای 2 و 4 اصل بیست و یکم و اصل بیست و نهم، سی‌ام و چهل و سوم و هم چنین بندهایی از چشم‌انداز سال 1404 کشور و سیاست‌های کلی نظام در این رابطه هستند. دستیابی به اهداف فوق علاوه بر وضع قوانین متناسب و روزآمد در حوزه ارتباطات و اطلاع رسانی نیز باید روزآمد و فعال باشد. در این بین نقش و اهمیت وب سایت سازمان غذا و داروی کشور به عنوان تنها منبع اطلاع رسانی دولتی بر کسی پوشیده نیست، ولی کیفیت و سطح وب سایت مذکور به لحاظ تامین نیاز مخاطب و ارائه مطالب مرتبط با نیاز مخاطبان (مخاطب‌شناسی) به عنوان مهمترین پل ارتباطی سازمان با مخاطبان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق قصد داریم سنجش کیفیت وب سایت دولتی سازمان غذا و دارو به لحاظ پرداخت به ویژگیهای تکنولوژیکی، محتوایی و کاربردپذیری را بررسی نماییم و وب سایتهای دولتی را به عنوان کانالی برای ارسال و دریافت پیام سلامت معرفی کرده و از سویی دیگر به بحث درباره محدودیت‌های این رسانه‌ها در برقراری ارتباطات سلامت موثر بپردازد. تا ضمن شناسایی ورفع موانع تعامل بهتری را با کاربر ایجاد و خدمات مناسب‌تری را ارائه گردد.
بیان مساله کاربرد فن‌آوری اطلاعات، به ویژه اینترنت در دولتکه با نام دولت الکترونیکی شناخته میشود، باعث شده است راه‌های سازماندهی دولت، فعالیت‌های آن، شیوه انجام این فعالیت‌ها و حتی ماهیت خود کار دگرگون شوند. چنین کاربردی از فناوری اطلاعاتی در دولت با گذار از مراحلی تدریجی به وجود میآید. به عبارت دیگر، دولت الکترونیکی پدیده‌ای تکاملی است و معمولاً از یک مدل مرحله‌ای پیروی می‌کند. بدون شک مهمترین بستر برای توسعه دولت الکترونیکی، پایگاههای وب هستند که نقش رابط بین دولت و شهروندان را ایفا می‌کند. داده‌ها و اطلاعات می‌توانند از طریق پایگاههای وب به راحتی به اشتراک نهاده و به ذی‌نفعان (کسب و کارها، سازمان‌های غیرانتفاعی، گروه‌های هدف، یا عموم مردم) منتقل شوند. افزون بر این، برخی از فناوری‌های وب به دولت امکان می‌دهندکه از طریق مبادله پیام‌ها و ایده‌ها با افراد، مشارکت عمومی آنان را در فرآیندهای تصمیم‌گیری افزایش دهند(علیدوستی و همکاران، 1388). همان طور که ژنگ و درن اشاره می‌کنند: «وب سایت مانند دریچه‌ای است که کاربران از آن به سازمان می‌نگرند و نخستین تعاملات بین سازمان و مشتریان از طریق وب سایت برقرار میشود(فینک دی[4]، 2009). امروزه، اینترنت به ابزاری تبدیل شده است که شهروندان ترجیح می‌دهند برای دسترسی به اطلاعات و خدمات دولت از آن استفاده کنند. هم چنین وب، می‌تواند در یافتن اطلاعاتی که در منابع دیگر به سختی قابل دسترسی است بسیار سودمند باشد(علیدوستی به نقل از آمبورا[5]، 2001). از طرفی امروزه دغدغه دنیا بحث رفاه مردم است تا وضع پیشگیری از بیماری‌ها به نحو مطلوبی اجرایی شود. رشد روزافزون رسانههای مدرن و مجازی در جامعه و تاثیر این رسانه‌ها در فرهنگ، اقتصاد، سیاست، امنیت، دانش و فناوری، دست اندرکاران نظام سلامت را به تاملی ویژه در این حوزه هدایت می‌کند. گسترش اینترنت در کشور از یک سو و نقش و جایگاه رسانههای مدرنی مثل تلفن همراه و سامانه‌های مبتنی بر اینترنت می‌تواند تاثیرات شگرفی در فرهنگ‌سازی و ارتقای سلامت جامعه داشته باشد (اسدی و همکاران، 1390). یکی از اهداف ارتقای سلامت، توانمندسازی افراد است. این توانمندی را می‌توان با در نظر گرفتن میزان استقلال فرد در کارهای روزمره و کیفیت زندگی او سنجید(کرونینا[6]، 1996). به عبارتی ارتقای سلامت می‌تواند به معنی توسعه و ارتقای کیفیت زندگی قلمداد شود که این خود، بخشی از حقوق انسانی افراد است. بخش عمده توجه افراد باید بر کیفیت زندگی و کاهش بیماری و ناراحتی متمرکز باشد نه صرف زنده ماندن(رفیعی‌فر، 1383). دو راه مهم برای برقراری مساوات در جامعه وجود دارد: اینترنت و آموزش. با ترکیب این دو، آموزش الکترونیکی بزرگ ترین عامل برقراری مساوات درقرن 21 خواهد بود. باحذف موانع مربوط به زمان، مکان و وضعیت اقتصادی- اجتماعی، افراد می‌توانند مسئولیت آموزش مادامالعمر خود را به عهده بگیرند. آموزش به عنوان هسته اولیه و اصلی فعالیت‌های بهداشتی درمانی در تمام دنیا پذیرفته شده است. هدف از آموزش سلامت، ارتقای سواد بهداشتی[7]، اتخاذ رفتارهای سالم و گسترش فرهنگ سلامت در جامعه است. آموزش در حیطه سلامت، از طریق توانمندسازی مردم برای شناخت عوامل تاثیرگذار بر سلامت فردی و اجتماعی و کمک به تصمیم‌گیری صحیح در انتخاب رفتار و شیوه زندگی سالم، سعی در ارتقای سلامت جامعه دارد(کیا 1395؛ به نقل از گلنز[8]، ریمر[9]، 2002). افزایش دانش و سطح آگاهی‌های مردم به عنوان مهم ترین عامل در صرفهجویی هزینه‌های بهداشتی کشور است. مسئولان و برنامه‌ریزان کشور بهتر است به جای ساخت انواع بیمارستان، تجهیزات پزشکی و سایر خدمات درمانی غیر ضروری، در زمینه افزایش آگاهی‌ها و دانش عموم مردم سرمایه‌گذاری کنند، زیرا تا زمانی که بحث آموزش مردم جدی گرفته نشود نمی‌توان رضایتمندی و کیفیت زندگی مردم را افزایش داد. چنین مزایایی دستگاههای دولتی سراسر دنیا را به رقابت برانگیخته است تا وب‌سایت‌هایی هر چه جذاب‌تر ایجاد کنند و موقعیت‌شان را در موتورهای جستجو روز به روز بهبود بخشند(اورتگا[10]، 2009؛ به نقل از زاهدی، 1390). در پژوهش حاضر وضعیت وب سایت سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی دولتی ایران از نظر ساختاری و محتوایی و کاربردپزیری بررسی شده و هم چنین ویژگی‌هایی که باعث اثربخشی وب‌سایت‌های دولتی ایران میشود، مورد توجه قرار گرفته است.
ضرورت و اهمیت موضوع جامعه امروز با تغییراتی بی‌سابقه مواجه است و بشریت در میان دگرگونی‌هایی زندگی می‌کند که کل زندگی او را دستخوش تغییراتی اساسی نموده‌اند. ضرب آهنگ زندگی، تجربه های روزمره و برنامه‌های زمانی معمول انسان‌ها چنان دگرگون شده‌اندکه در هیچ برهه‌ای از تاریخ، مانند آن مشاهده نمی‌شود. تنها با نگاهی به یک دهه پیش، به راحتی می‌توان سرعت گسترش فناوری اطلاعات را در تمامی ارکان جامعه مانند خانه، محل کار و آموزش مشاهده کرد. در مدتی کوتاه، رقومی‌سازی، خواه از طریق کامپیوتر، تلویزیون یا تلفن همراه پاره‌ای معمول از زندگی شده است. این تغییرات چنان با حیات بشر آمیخته‌اند که هیچ کس نمی‌تواند حتی برای یک دهه، انتظار ثبات در وضع موجود را داشته باشد(وبستر[11]، 2001). در این بین پیشرفت سطح ارائه خدمات توسط ارگان‌های دولتی و متناسب با عصر حاضر، موضوعی غیر قابل انکار بوده و پیشرفت در این حوزه به لحاظ فرآیند ارتباطی بین دولت و مردم از اهمیت چشمگیری برخوردار است. افزایش رضایتمندی مشتریان سازمان، ارائه مطالب و اخبار به روز و با کیفیت به مردم، ارائه خدمات پاسخگوتر و منسجم‌تر به جامعه، کاهش هزینه‌های ارائه خدمات، فرآیندهای اداری بدون کاغذ، منافع بهبود دسترسی به اطلاعات، هزینه‌های تراکنش‌های مدیریتی پایین‌تر برای دولت و صنعت، دولتشفاف، درک بهتر از دولت به عنوان موجودیتی پاسخگو، دسترسپذیر و منسجم، شکستن موانع جغرافیایی، جمعیتی، دانش‌ها و مهارت‌های فردی و توانایی پردازش؛ بهبود دسترسی و استفاده دوباره از اطلاعات موجود در بخشهای عمومی، تغییر در شکل قدیمی سازمان‌های بخش عمومی، تسریع در فرآیندهای عملیاتی برای شهروندان و کسب و کار و ... از جمله مهمترین علل و فواید وجود وب سایت الکترونیکی در دستگاههای دولتی می‌توان اشاره کرد(هیس[12]، 2000). در این بین سازمان غذا و دارو به عنوان یکی از ارگان‌های دولتی و دستاندرکار نظام سلامت و بازوی قوی و اساسی تامین سلامت جامعه از طریق توانمندسازی افراد جامعه از طریق تکنولوژی‌های جدید رسانه‌ای (وب سایت) می‌تواند تاثیر چشمگیری بر ارتقای سواد بهداشتی، اتخاذ رفتارهای سالم و گسترش فرهنگ سلامت درجامعه و افزایش کیفیت زندگی و مدیریت سلامت خود در جامعه داشته باشد. از طرفی نبود امکانات فوق می‌تواند باعث هدر رفت زمان، صرف هزینه‌های مضاعف، عدم وجود ارتباط موثر بین دولت و مردم، کاهش رضایتمندی مردم از خدمات دولت، عدم اطلاع رسانی موثر به مردم، وجود محدودیت‌های جغرافیایی و ... درجامعه گردد. با توجه به این که تاکنون پژوهشی که به طور خاص ویژگیهای فناورانه، محتوایی و کاربردپذیری وب سایت سازمان غذا و دارو را بررسی کند صورت نگرفته است؛ لذا این پژوهش ضمن سنجش کاربردپذیری به ویژگیهای فناورانه و محتوایی وب سایت دولتی سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی توجه ویژه نموده و در جهت ارائه راهکارهای لازم جهت ارتقاء سطح محتوایی، فناورانه و ساختاری وب سایت مذکور اهتمام ویژه دارد.
اهدف تحقیق هدف اصلی هدف این تحقیق دستیابی به دو گونه شناختکلی است: نخست ارزیابی فنی وب سایت سازمان غذا و دارو به لحاظ استانداردهای فنی مرتبط با وب سایت دستگاههای دولتی و سپس تحلیل محتوای وب سایت به لحاظ خلاقیت و کاربردپذیری که در این پژوهش به آن پرداخت شده است.
اهداف فرعی - وب سایت سازمان غذا و دارو از ویژگیهای فناورانه، محتوایی و کاربردپذیری برخوردار است. - تعیین کیفیت ویژگیهای فناورانه وب سایت سازمان غذا و دارو - تعیین کیفیت ویژگیهای محتوایی وب سایت سازمان غذا و دارو - تعیین سطح کاربردپذیری وب سایت سازمان غذا و دارو از دیدگاه کاربران.
سوال های پژوهش مهمترین سؤالاتی که در این تحقیق به دنبال پاسخگویی به آنها بوده‌ایم عبارتند از: - کیفیت ویژگیهای فناورانه وب سایت در چه سطحی است؟ - کیفیت ویژگیهای محتوایی وب سایت در چه سطحی است؟ - سطح کاربردپذیری وب سایت از دیدگاه کاربران در چه سطحی است؟
پیشینه تحقیق عاملی در کتابی با عنوان «ارزیابی وبگاههای دولتی» که در تیرماه 1387 به چاپ رسیده است ضمن ارائه تعاریف مختلف از دولت الکترونیک و به ارائه مباحثی تحت عنوان ویژگیهای دولت الکترونیک در موضوعات عرضه اطلاعات دولتی، عرضه خدمات دولتی، تعامل با شهروندان و بخشهای اقتصادی، افزایش کارایی مدیریت دولت، حوزه پوشش دولت الکترونیک، دموکراسی الکترونیک، امنیت الکترونیک پرداخته و وبگاههای برتر در بخشهای محتوایی، خدمات، تعاملی، کاربرپسندی، طراحی و فناوری ارزیابی نموده است. علیدوستی و همکاران در کتابی با عنوان «طراحی پایگاه وب دستگاههای دولتی (اطلاعات و ارتباطات)» که در سال 1388 به چاپ رسیده به معرفی مدلهای توسعه دولت الکترونیکی، پیادهسازی پایگاه وب دستگاههای دولتی، اطلاعات و ارتباطات پایه در پایگاه وب دستگاههای دولتی، ساختار راهبری، بازنمایی اطلاعات و ... پرداخته است. حسنزاده و نویدی در تحقیقی با عنوان «مقایسه کاربرد انواع روشهای ارزیابی دسترسپذیری وبسایتها (مطالعه موردی: وب سایت وزارتخانههای دولت جمهوری اسلامی ایران)» انجام دادند، مطالعات نشان می‌دهد که جامعه فعال علمی فعال در این حوزره به دنبال روشی رواتر و پایاتر برای ارزیابی دسترسپذیری وب سایتها باشند و هم چنین مرور و بررسی پژوهش‌های انجام یافته در زمینه ارزیابی دسترسپذیری نشان داد که بسیاری از متخصصان معتقدندکه اکتفا بر یک روش ارزیابی متضمن ارزیابی دقیق دسترسیپذیری وب سایت نیست. فتحیفر و دیگران درسال 1386 و در تحقیقی به بررسی مشخصات وب سایتهای پزشکی و بهداشتی فارسی با معیار سیلبرگ پرداختند. در این پژوهش که از نوع پیمایشی است 75 وب سایت ارائه دهنده اطلاعات پزشکی و بهداشتی فارسی بر اساس معیار سیلبرگ مورد بررسی قرار گرفت. این وب سایتها با کاوش در موتور کاوش yahoo و Google و نیز از وب سایت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و برخی راهنماهای موضوعی فارسی نظیر لینک، لینکستان و هات لینک به دست آمدند. بررسی انجام شده توسط پژوهشگر نشانگر وضعیت نامطلوب ارائه شده در وب سایتهای پزشکی و بهداشتی فارسی است و درنتیجه کاربر فارسی زبان باید در استفاده از اینترنت به عنوان منبع اطلاعاتی با هوشیاری کامل عمل کند و با مشورت متخصصین مربوطه از آن اطلاعات استفاده کند. هم چنین شفیعی و دیگران در سال 1395 در تحقیقی با عنوان «بررسی محتوای وب سایت منتخبی از فدراسیون ورزشهای ایران» که هدف از انجام این پژوهش را تجزیه و تحلیل وب سایت فدراسیون ورزشهای همگانی و مقایسه آن با سایر فدراسیون‌های ورزشی ایران با استفاده از معیار سیلبرگ اس ام آر تی و اکشن فور هلس عنوان نمودند. روش پژوهشی توصیفی– تحلیلی میباشد با توجه به تحلیل محتوای وب سایت فدراسیون‌ها، به طور کلی همه فدراسیون‌ها شاخصهای کمی را دارا بودند که فدراسیون والیبال و کشتی بیشترین خدمات را در وب سایت خود ارائه میداد، هم چنین نتایج نشان داد همه وب‌سایت‌های باشگاهها حدود 50 درصد شاخصها را دارا بودند. همه فدراسیون‌ها از خدمات کمی در وب‌سایت‌های خود برای بازاریابی آنلاین، جذب و وفاداری طرفداران و تعامل بیشتر کاربران با فدراسیون استفاده میکردند. زاهدی در سال 1390 در مقاله‌ای با عنوان «درباره وب سایتهای پنج دانشگاه بزرگ دولتی ایران و ارایه الگوی مناسب» که به روش پژوهش پیمایشی و با استفاده از طیف لیکرت اداراک کاربران از وب سایتهای پنج دانشگاه بزرگ دولتی واقع در شهر تهران بررسی کرد. تحلیل داده‌ها نشان داد، بین بازدید از وب سایت دانشگاه خود و رشته تحصیلی، همبستگی معنادار و قویای وجود دارد .میانگین بازدید از وب سایت دانشگاه خود بر حسب رشته تحصیلی نشان داد در رشته‌های علوم انسانی بازدید از وب سایت دانشگاه خود حداکثر است. علاوه بر این بین بازدید از وب سایت دانشگاه خود و دانشگاه محل تحصیل همبستگی معنادار و قویای وجود دارد. هم چنین تحلیل همبستگی‌ها نشان داده است، میزان استفاده از ایمیل با سطح تحصیلات رابطه معناداری دارد. به این ترتیب که میانگین استفاده از ایمیل در بین دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری بیشتر از مقاطع کارشناسی و پایین‌تر است. درویش(1388)، در مقاله‌ای با عنوان «اینترنت و پیشگیری از سرطان» اهمیت اطلاع رسانی در زمینه سلامت از طریق اینترنت و نقش آن را در پیشگیری از سرطان بررسی کرد. یافتههای این تحقیق نشان دادند که اینترنت می‌تواند اهرم نیرومندی برای اتصال علوم پایه، معاینات بالینی و سلامت عمومی باشد و هم چنین می‌تواند از طریق مطلع کردن مردم از مداخلات علمی رفتارهای موثر، منجر به کاهش رفتارهای پر خطر و ابتلا به سرطان گردد و شیوه زندگی را بهبود بخشد. راد و میرزایی(1385)، در پژوهشی به روش مطالعه توصیفی– مقطعی به بررسی کیفیت پایگاههای اطلاع رسانی اینترنتی مرتبط با سلامت در ایران پرداختند. یافتههای آنها در مجموع حاکی از وضعیت نامناسب پایگاههای مورد ارزیابی در قیاس با شاخصهای کیفیت بود. پژوهشی که نقش پایگاههای اینترنتی (وبسایتها) را در ارتقای سطح آگاهی مردم از سلامت و بهداشت مورد بررسی قرار دهد، در کشورمان انجام نگرفته است. «کاربردپذیری صفحات وب دانشگاه‌های صنعتی کشور» نوشته صدیقه در سال 1384، قدیمی‌ترین مقاله‌ای استکه با هدفی مشابه نگاشته شده است. همان گونه که از نام مقاله مشخص است، تارنماهای دانشگاه‌های صنعتی کشور از نظر کاربردپذیری بررسی شدهاند. در این تحقیق از یک سیاهه ارزیابی محقق ساخته شامل 10 معیار با 109 مولفه برای ارزیابی کاربردپذیری تارنماهای مورد بررسی استفاده شده است. نتایج به دست آمده این تحقیق نشان می‌دهد که وبگاههای مورد بررسی به طور کلی از جنبه کاربردپذیری در سطحی متوسط قرار دارند و بیش از نیمی از استانداردها در آنها رعایت نشده است. مقاله مذکور احساس و دیدگاه کاربران در حین کاربرد تارنماها را بررسی کرده است و از نظر نوع تارنمای مورد بررسی نیز متفاوت است. یکی دیگر از مقاله‌های نزدیک به هدف مقاله پیش رو با نام «مقایسه کاربرد انواع روشهای ارزیابی دسترسپذیری وبسایتها (مطالعه موردی: وب سایت وزارتخانههای دولت جمهوری اسلامی ایران)» که در سال 1389 توسط حسنزاده و نویدی منتشر شده است. مقاله مذکور سه شیوه ارزیابی خودکار، ارزیابی دستی توسط متخصصان و ارزیابی از طریق پیمایش را مقایسه می‌کند و در نهایت نتیجه‌گیری می‌کند که برای کاهش خطا باید ترکیبی از هر سه شیوه استفاده شود. اما مقاله حسنزاده و نویدی به دنبال ارزیابی دسترسیپذیری[13] تارنماهاست و نه کاربردپذیری آنها. گرچه میان کاربردپذیری و دسترسیپذیری نقاط اشتراکی جود دارد، تاکید دسترسیپذیری بر کیفیت تمهیدات پیشبینی شده برای معلولان از جمله نابینایان، در کاربرد یک محصول یا سرویس است. در حالی که کاربردپذیری که سنجش آن هدف مقاله ما است، بر تجربه کاربری کاربران عادی هر محصول یا سرویس تمرکز دارد. پژوهش «کاربردپذیری سیستم اطلاعات بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی مشهد» که توسط صدوقی و همکاران درسال 1389 انجام و مقاله حاصل از آن در شهریور 1391 منتشر شده است، بر کاربردپذیری سیستم اطلاعات بیمارستان تمرکز داشته است. بر اساس نتایج این پژوهش، بین سودمندی درک شده و قصد استفاده مداوم از سیستم، قصد استفاده مداوم از سیستم و کارآمدی سیستم، برآورده شدن انتظارات کاربرد و قصد استفاده مداوم از سیستم همبستگی وجود داشته است. نگاهی به تحقیقات فوقالذکر نشان می‌دهد که در ارزیابی وب سایت به صورت تک بعدی به بررسی وب سایتهای مذکور پرداخت شده و این در حالی است که مخاطب در تامین نیازهای خود هم با بعد فنی و ساختاری وب سایت و هم از بعد محتوایی مواجه می‌گردد. لذا در پژوهش حاضر ضمن بررسی وب سایت سازمان غذا و دارو به لحاظ استانداردهای فنی طراحی وب سایت که باعث دسترسی مخاطبان به اطلاعات در کمترین زمان ممکن و نیز بررسی محتوای و کاربردپذیری به لحاظ تامین نیاز مخاطب و ویژگیهای ظاهری وب سایت مدنظر قرار گرفته است.
چارچوب نظری در حوزه علوم ارتباطات از جمله تئوری‌هایی که می‌توان در ارتباط با موضوع سنجش کیفیت ویژگیهای فناورانه، محتوایی و کاربردپذیری وب سایت بیان داشت شامل:
نظریهاستفادهورضایتمندی این نظریه تلاشی به منظور درک این موضوع که افراد با رسانه‌ها چه کاری انجام می‌دهند و نه این که رسانه‌ها با افراد چه می‌کنند، بوده است(روبین[14]، 1994). هدف اولیه نظریه فایده و رضایتمندی، توضیح نحوه استفاده از رسانه‌ها به منظور ارضای نیازهایشان و هم چنین شناخت انگیزه‌های استفاده افراد از رسانه‌ها و کشف کارکرد یا برآورد نیازها، انگیزه‌ها و رفتار رسانه‌ای بوده است(Ruggiro, 2000). بلومر و کاتز بیان نموده‌اندکه افراد نقش فعالی درانتخاب رسانه‌ها و استفاده از آنها دارند. تکنولوژی‌های رسانه‌ای جدید به افراد این اجازه را می‌دهند تا با استفاده از رسانه‌ها و کارکردهای مختلف آنها بر اساس علایق خود، به شخصیسازی رسانه‌ها بپردازند. افراد با شخصیسازی رسانه‌ها، دست به انتخاب و استفاده از رسانه‌ها (از جمله اینترنت) زده و با کسب رضایت از یک سری از جایگزین‌ها، به بهترین شکل قادر به تأمین نیازها و خواسته‌هایشان می‌گردند. از منظر این نظریه، کاربران اینترنتی با انتخاب پایگاههای اینترنتی بهداشتی، به دنبال یافتن پاسخ سؤالات پزشکی و افزایش آگاهی خود در این حوزه هستند.
مدلاحتمالوتفصیل تأثیر پیام‌ها ازطریق افزایش انگیزه مخاطب برای پردازش اطلاعات صورت میگیرد(پتی[15]، کاسیوپو[16]، 1979). براساس این مدل در شرایط خاص مانند شرایطی که انگیزه و توانایی افراد برانگیخته و افزایش یافته است، افراد، پردازشگران سریع اطلاعات هستند؛ یعنی به دقت به پیام توجه می‌کنند، آن را به اطلاعات پیشین خود مربوط می‌سازند و باتجربه‌های گذشته خود تطبیق می‌دهند. یکی از مواقعی که در آن افراد برای پردازش فعال اطلاعات ترغیب می‌شوند، زمانی است که آنها اطلاعات عرضه شده را مرتبط با شخص خود بیابند. به عبارت دیگر این جاست که پیام‌های سلامت جواب می‌دهند؛ در این حالت فرد وقتی پیام را متناسب با نیازها و علائق و احیاناً پاسخگوی مشکلات خود بیابد، به آسانی با آن درگیر شده و به پردازش اطلاعات آن می‌پردازد.
نظریه های طراحی تعامل حوزه کاربردپذیری و به طور عام‌تر طراحی تعامل حوزه‌ای میان رشتهای است. راجرز، شارپ و پریس رشته‌های مرتبط با طراحی تعامل را این گونه ترسیم کردهاند:
نمودار شماره (1): رشته‌های مرتبط با طراحی تعامل (Rogers, sharp & preeve, 2011)
طی 30 سال گذشته نظریه‌های بسیاری در حوزه تعامل انسان و ماشین ارائه شدهاند. این نظریه‌ها به تحلیل و پیشبینی کارایی کاربران در به کارگیری انواع خاصی از سیستم‌‌ها و واسط‌های رایانه‌ای برای انجام کارهایگوناگون می‌پردازند. این نظریه‌ها را به طورکلی در سه دسته شناختی[17]، اجتماعی[18] و عاطفی[19] می‌توان قرار داد. نظریه‌های شناختی در دهه 1980 میلادی برای تشخیص بهترین شیوه‌های بازنمایی که با محدودیت‌های حافظه انسان سازگار باشند به کار گرفته شدند. نظریه‌های شناختی در دو دسته درونی و بیرونی قرار میگیرند: درونی: بیرونی: - مدلهای ذهنی - شناخت توزیع شده[20] - خلیجهای اجرا و ارزیابی[21] - شناخت بیرونی - پردازش اطلاعات - تعامل مجسم در میان نظریه‌های شناختی درونی به نظریه خلیجهای اجرا و ارزیابی می‌پردازیم. این نظریه به فاصله‌هایی که میان کاربر و واسط[22] وجود دارد اشاره می‌کند(هاتچینز[23]، 1986). بر اساس این نظریه، خلیج اجرا فاصله سمت کاربر تا سیستم فیزیکی را نشان می‌دهد، در حالی که خلیج ارزیابی فاصله از سمت سیستم فیزیکی تا کاربر را نشان می‌دهد. تصویر زیر مدل خلیجهای اجرا و ارزیابی را نشان می‌دهد:
نمودار شماره (2): مدل خلیجهای احرا و ارزیابی
نورمن و همکارانش به این نتیجه رسیدند که هر دو طراحان و کاربران باید تلاش کنند میان این فاصله‌ها پل بزنند تا فعالیت شناختی لازم برای انجام یک کار کاهش یابد. این امر از یک سو با طراحی واسط‌های کاربری که با خصوصیات روانشناختی کاربران (از جمله محدودیت‌های حافظه) سازگار هستند ممکن است و از سوی دیگر کاربران باید بیاموزندکه چگونه اهداف، برنامه‌ها و ترتیب کارها را با چگونگی عملکرد واسط کاربر منطبق کنند. در میان نظریه‌های شناختی بیرونی نیز شناخت توزیع شده را مرور می‌کنیم. هاچینز مسائل مورد توجه در تحقیق شناخت توزیع شده را مطالعه پدیده شناخت از جنبه‌های افراد، مصنوعات بشر و بازنمایی‌های درونی و بیرونی می‌داند(هاتچینز[26]، 1995). براساس این نظریه ما از ایجاد بازنمایی‌های بیرونی همواره چند هدف داریم: کاهش بار حافظه و هزینه شناختی کارهای رایانشی و همچنین افزایش گستره کارهایی که می‌توانیم انجام دهیم و تقویت قوه تفکر(kirsh , 2010). با گسترش روزافزون سایتهای شبکه اجتماعی چون فیس بوک و توییتر جنبه‌های اجتماعی طراحی تعامل بیش از پیش مورد توجه قرار میگیرد. برخی از نظریه‌های اجتماعی مربوط به تعامل انسان و ماشین بر مسئله هشیاری تاکید دارند. منظور از هشیاری اطلاع از حضور اطرافیان، وقایع جاری و اطلاع از این استکه چه کسی با چهکسی صحبت می‌کند. انواع گوناگونی را از هوشیاری برشمرده‌اند. هوشیاری ابزاری[27] یعنی این که شخص به طور مداوم از وقایع اطراف خود و زمینههای فیزیکی و اجتماعی آنها باخبر باشد. این نوع هوشیاری با استفاده از ابزار چشم میسر میشود(Dourish & Bly , 1992). هوشیاری موقعیتی (Situational) نوع دیگری از هوشیاری است. در این تعریف، هوشیاری به معنای اطلاع از وقایع اطراف برای درک این مسئله است که چگونه اطلاعات، رویدادها و اقدام‌های خود شخص بر رویدادهای جاری و آتی تاثیر می‌گذارند. در محیط‌های کاری که به شدت به فناوری وابسته هستند، از جمله برج‌های مراقبت فرودگاه‌ها، این نوع هوشیاری اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. در محیط‌های کاری که فعالیت جمعی از طریق رایانه انجام میشود نیز هوشیاری این گونه تعریف میشود: درک لحظه به لحظه تعامل افراد در یک محیط کاری مشترک(گاتوین[28] و گرین برگ[29]، 2002). نظریه‌های عاطفی علاوه برکارآمدی محصولات به واکنش کاربران توجه می‌کنند. واکنش‌هایی چون شادی، پذیرش و انگیزش یا در نقطه مقابل، عصبانیت، مخالفت و کلافگی. به عقیده نورمن افراد در حالت شادی تمایل بیشتری دارند که با مشکلات جزئی که در کار با دستگاه‌ها با آن مواجه می‌شوند کنار بیایند و آن مشکلات را نادیده بگیرند. در نقطه مقابل نیز وقتی کاربر مضطرب یا عصبانی باشد کم تحمل‌تر میشود(نورمن[30]، 2004). سنجش احساس و عاطفه افراد با دشواری‌های گوناگونی مواجه است. از جمله کوتاه و مقطعی بودن، سلیقه‌ای و ذهنی بودن، ناخودآگاه بودن و ابهام درباره تنوع و تعدد احساسات ساده و پیچیده انسان‌ها(گومز[31]، 2005). بر اساس مدل دسمت و هکرت، فرآیند اصلی که منجر به برانگیختن عواطف در تعامل میان انسان و ماشین میشود از چهار عامل تشکیل شده است: دغدغه، محصول، ارزیابی و عاطفه. اثر متقابل میان سه عامل اول را مشخص می‌کند که آیا عاطفه‌ای برانگیخته میشود یا نه و اگر جواب مثبت است نوع آن چیست.
نمودار شماره (3): مدل عواطف مربوط به محصول
نظریه یادگیریاجتماعیآلبرتبندور بر اساس این نظریه همان گونه که کودکان مهارت‌های شناختی و اجتماعی را از طریق مشاهده عملکرد اطرافیان می‌آموزند، با تماشای اعمال پرخاشگرانه و خشونتآمیز یاد میگیرند که پرخاشگرانه رفتار کنند(حسینی انجدانی، 1387). آلبرت بندورا نظریه‌پرداز اصلی این دیدگاه معتقد است از آن جا که بخش اعظم یادگیری مردم از طریق مشاهده در محیط پیرامونشان صورت میگیرد می‌توان نتیجه گرفت که فرایندهای مشابهی مانند رسانههای گروهی نیز همین تاثیر را بر مخاطبان دارند. مطالعات نشان داده که کودکان و نوجوانان آن چه را که از رسانه می‌بینند تقلید می‌کنند یا به ذخیره رفتاری خویش می‌افزایند. شاخه دیگری از این نظریه به نقش فرایندهای شناختی توجه می‌کند. اگر رفتارهای خشونتآمیز نشان داده شده در رسانه‌ها موفقیت به دنبال داشته باشد به کارگیری آن در زندگی واقعی نیز می‌تواند موفقیت به دنبال داشته باشد. در نتیجه مصرف رسانه‌ای قالببندی نگرش‌ها و رفتار افراد را در پی دارد (جوادی و همکاران، 1387). با توجه به دیدگاه‌های مطرح شده در نظریه یادگیری اجتماعی افرادی که در معرض تماشای برنامه‌های پرخاشگرانه و خشونتآمیز تلویزیونی و ماهواره‌ای، اینترنت و یا حتی بازی‌های ویدیویی هستند نسبت به سایر افراد از میزان بالاتری از پرخاشگری برخوردارند.
نظریه اشاعه نوآوری‌ها پژوهش اشاعه، مطالعه فرایند اجتماعی نحوه شناخته شدن نوآوری‌ها (افکار جدید، روش‌ها و اشیای جدید و غیره) و گسترش آنها در پهنه یک نظام اجتماعی است. الگوی جریان دو مرحله‌ای به طور عمده معطوف به این است که شخص چگونه اطلاعات را میگیرد و آن را به دیگران منتقل می‌کند. فرایند اشاعه بر مرحله نهایی پذیرش یا رد یک نوآوری تاکید دارد. اورات راجرز[34] معروفترین و قابل احترام ترین پژوهشگر در پژوهش اشاعه است. بر طبق نظریه اشاعه چهار عنصر اصلی اشاعه شامل: 1. نوآوری 2. از مجاری معینی 3. طی زمانی و 4. در میان افراد یک نظام اجتماعی ابلاغ میشود میباشد. اینترنت از ابتدای کار تا کنون سریع‌ترین رسانه تاریخ در جذب مخاطب بوده است)سورین و تانکارد، 2001). این رشد سریع اینترنت باعث شده برخی از کارشناسان توسعه به ظرفیت‌های این رسانه برای اشاعه نوآوری‌ها توجه بیشتری کنند(راجرز[35]، 1995). یک جنبه دیگر از فضای مجازی همان اثرات ماهیتی و رسانه‌ای این رسانه جدید در فرآیند تغییر ارزش هاست. کاربران در اتاق‌های گفتگو تجربیات خود را به اشتراک می‌گذارند و به دلیل بیرونی بودن این تجربه مشترک تسلط فرد بر آن تضعیف میشود. در این شرایط فرد برای پذیرش ارزش‌های جایگزین که همان حلقه مفقوده لرنر، راجرز و ... بود آماده میشود. مطالعه‌ای که درباره روند اقتباس از محصولات خبری الکترونیک در یک روزنامه کلانشهری انجام شد نشان داد که استفاده از این رسانه جدید با مسئله رهبری فکری، محرکهای درونی و منافع بیرونی، ارتباط دارد. نکته مهم در نتایج این تحقیق این بود که ارتباطی میان استفاده از این رسانه و دانش کاربر از علم کامپیوتر (به صورت تخصصی) و همین طور موقعیت عمومی کاربر به عنوان یک نوآور کشف نشد(شاقاسمی، 1396).
نظریه برجستهسازی برجستهسازی یکی از شیوه‌هایی است که از طریق آن رسانههای جمعی می‌توانند بر عامه مردم تاثیر بگذارند. برجستهسازی یعنی این اندیشه که رسانههای خبری با ارائه خبرها، موضوعاتی را که عامه راجع به آن ها فکر می‌کنند، تعیین می‌نمایند. مک کامبز و شاو اولین مطالعه سیستماتیک را در مورد فرضیه برجستهسازی در سال 1972 گزارش کردهاند. تحقیقات بسیار زیادی در مورد برجستهسازی در رسانه‌ها انجام شده اما آیا برجستهسازی در فضای مجازی وجود دارد؟ با توجه به این که مخاطبان در فضای مجازی بسیار متفرق هستند، بنابراین احتمالاً برجستهسازی دراین شرایط کمی مشکل‌تر از برجستهسازی در سایر رسانه‌هاست. ویلیامز کوین(2003)، معتقد است به دلیل شاخه شاخه شدن شدید موضوعات در فضای مجازی برجستهسازی در آن ضعیف‌تر از نوع واقعی آن است و فرآیند کنترل ذهن بیشتر از طریق تکرار و نفوذ در پارادایم‌ها تعقیب میشود. البته نباید فراموش کنیم که وب سایتهای مهم خبری مثل بی بی سی، سی ان ان و ... می‌توانند در شرایط خاص برجستهسازی را گاهی حتی قوی‌تر از رسانههای سنتی انجام دهند. به هر حال آن چه مسلم است امروزه دست این وب سایتها به مخاطبان ساکن در نقاطی ازجهان می‌رسد که در گذشته و درعصر رسانههای سنتی برقراری ارتباط با آنها به دلایل سیاسی، جغرافیایی یا مبتنی بر فناوری ممکن نبود.
نظریه شکاف آگاهی یکی از مشکلاتی که جوامع امروز با آن روبرو هستند این است که منافع موجود در اینترنت به صورت عادلانه در اختیار همه کاربران قرار نمی‌گیرد. کیبل لایت و لودر برایان دی(2001)، معتقدند فناوری‌های جدید ارتباطی به همراه فرایند جهانی شدن و حرکت سریع سرمایه موجب ناامنی و نابرابری اجتماعی و فرهنگی در جهان و مخصوصاً کشورهای پیشرفته شدهاند. که در ارتباط با این نابرابری مسئله شکاف دیجیتال اشاره میشود. شکاف دیجیتال می‌تواند بین گروه‌های جنسی، قومی، نژادی، درآمدی و آموزشی وجود داشته باشد. لطیفه‌ای وجود دارد که می‌گوید اینترنت جولانگاه مردان جوان سفیدپوست، درس خوانده، مرفه و دارای مهارت‌های تایپی است. هر چند خواص فناوری‌های جدید ارتباطی این بیان را به ذهن متبادر می‌کندکه این امکانات فرصت برابری برای همه در دسترسی به اطلاعات فراهم می‌آورد اما به نظر می‌رسد واقعیت چیز دیگری باشد. فناوری‌های ارتباطی هرچند نسبت به گذشته ارزانتر شدهاند اما هنوز برای عده‌ای از مردم گران هستند. استفاده از امکانات موجود در فضای مجازی نیازمند داشتن حداقل توانایی علمی است که این توانایی در میان بیشتر شهروندان کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه وجود ندارد. موانع مذهبی، فرهنگی، مالی، سیاسی، قومی و توسعه‌ای در این کشورها باعث شده بخش اعظم مبادله بیت‌ها در اروپای غربی، آمریکای شمالی و تا حدودی جنوب شرق آسیا انجام شود. هر چند شکاف جنسیتی در میان کاربران اینترنتی درحال بسته شدن است(سورین و تانکارد، 2001؛ ساسن، 2002؛ آرمیتاژ و رابرتز، 2002)، اما تفاوت‌های نژادی در میان کاربران مشهود است. در سال 1998 میلادی و در کشور آمریکا در حالی که 2/44 درصد از سفیدپوستان کامپیوتر شخصی داشتند، این میزان در میان آفریقایی تبارهای آمریکا به 29 درصد می‌رسید. تحقیقات نشان می‌دهند آمریکایی‌های سفید با درآمدیکمتر از 40 هزار دلار در سال بیشتر از آفریقایی تبارهایی که همین درآمد را دارند تمایل به خرید کامپیوتر دارند در حالی که در میان دارندگان درآمد بیشتر از 40 هزار دلار در سال تمایل آفریقایی تبارها به خرید کامپیوتر بیش از سفیدپوست هاست(همان). برخی مطالعات که اخیراً انجام شده نشان می‌دهندکه امکان بسته‌تر شدن شکاف درآمدی و آموزشی میان کاربران اینترنتی وجود دارد. تحقیق پیمایشی که در سال 1999 انجام شد نشان می‌دهد که درصد کاربران با حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی از 46 درصد کل کاربران در سال 1996 به 36 درصد در سال 1999 کاهش پیدا کرده است. همین مطالعه نشان می‌دهد درصد کاربران با درآمد خانوادگی 50 زار دلار یا بیشتر از 60 درصد در سال 1996 به 55 درصد در سال 1999 کاهش پیدا کرده است
روش پژوهش تحقیق حاضر به روش پیمایش توصیفی می باشد، زیرا با اجرای پرسشنامه بر روی نمونه‌ای از پاسخگویان که از میان کاربرانی که از سایت سازمان غذا و داروی کشور بازدید می‌نمایند به صورت تصادفی و به صورت منظم و با برنامهریزی دقیق انتخاب شدهاند، به توصیف و تبیین این جامعه می‌پردازد، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای فناورانه، محتوایی و کاربردپذیری وب سایت سازمان غذا و دارو میباشد.
جامعه آماری و حجم نمونه چون این تحقیق هم به لحاظ استاندارد بود شاخصهای وب سایت و همچنین به لحاط کاربردپذیری مورد بررسی قرار میگیرد؛ لذا جامعۀ آماری پژوهش حاضر، کاربران وب سایت سازمان غذا و داروی جمهوری اسلامی ایران میباشد که طبق آمار به دست آمده، حجم جامعۀ آماری جمعاً 6 هزار نفر میباشد. و نیز 50 نفر از کارشناسان و متخصصین IT می‌باشند. در این تحقیق حجم نمونه، شامل کاربران وب سایت سازمان غذا و دارو هستند. در پژوهش حاضر حجم نمونه براساس فرمول کوکران با در نظر گرفتن فاصله اطمینان 95 درصد، 361 نفر محاسبه شده استکه برای رند شدن رقم نمونه 382 پرسشنامه بین کاربران وب سایت سازمان غذا و دارو توزیع گردید.
ابزار گردآوری اطلاعات ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و شامل 55 سوال در زمینه کاربردپذیری و 40 سوال در قالب چک لیست ارزیابی کیفیت خدمات وب سایت میباشد که بر اساس اهداف و سوالات تحقیق تهیه شده و برخی از سوالات در قالب طیف لیکرت، برخی به صورت بسته طرح گردیده است. لازم به ذکر است برای سنجش مولفه" خلاقیت "23 بعد (تازگی، منحصر به فرد بودن، رنگ، زیبایی و جذابیت، هنرمندانه بودن، انرژیبخشی، سرگرم کننده‌گی، سودمندی، قابلیت استفاده، هدف، طراحی و ساختار، قابلیت اعتماد، هیجانبخشی، برانگیختن، تمایل به تورق، تمایل به بازدید مجدد، حیاتی، مهم بودن، چندرسانه‌ای، تعاملی، قابلیت شخصیسازی، پویایی، انعطافپذیری) مورد استفاده قرار میگیرد، و برای تعیین ارزیابی خدمات وب سایت از 4 مولفه برای تعیین گویههای این متغیر و از پرسشنامه استاندارد آزمون (وبکورال) WebQUALاستفاده شده است. هم چنین برای ارزیابی کیفیت خدمات وب سایت از شاخصهای استاندارد وب سایت در ایران(ضیائیپرور، 1391)، ویژگیهای تکنولوژیکی و محتوایی مورد استفاده قرار میگیرد که گویههای سنجش این متغیر نیز توسط محقق طراحی گشته است.
یافتهها - سوال اول: کیفیت ویژگیهای فناورانه وب سایت در چه سطحی است؟ برای سنجش و ارزیابی این سوال در مورد وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، با 25 گویه دو شقی (دارد– ندارد) از 50 نفر از متخصصان IT در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه نظرخواهی گردید و به روش Count طبقه‌بندی گردید که نتایج آن در جدول زیر قابل مشاهده است:
جدول شماره (1): آماره‌های توصیفی مربوط به مشاهدات متغیر
بر اساس نظر 50 نفر از متخصصان IT در مورد گویههای ویژگیهای تکنولوژیکی، 32 درصد از آنان اذعان داشتهاند که وبسایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی؛ از ویژگیهای تکنولوژیکی برخوردار بوده است و 68 درصد از پاسخ دهندگان؛ این وب سایت را فاقد ویژگیهای تکنولوژیکی تشخیص داده‌اند. به عبارتی از دیدگاه متخصصان IT، وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی از سطحی نازل برخوردار بوده و فاقد کیفیت لازم در زمینه ویژگیهای تکنولوژیکی بوده است. بنابراین سطح پایین و نازل ویژگیهای تکنولوژیکی وب سایت ازدید متخصصان IT، نتیجتاً این وب سایت فاقد کیفیت لازم بوده و نیاز به ارتقا سطوح تکنولوژیکی وب سایت برای مراجعان و متخصصان دارد. برای مشاهده برجستگی نظرات در نمودار زیر نشان داده شده است:
نمودار شماره (4): ویژگیهای تکنولوژیکی
- سوال دوم: کیفیت ویژگیهای محتوایی وب سایت در چه سطحی است؟ برای سنجش و ارزیابی این سوال در مورد وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، با 15 گویه دو شقی (دارد– ندارد) از 50 نفر از متخصصان IT در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه نظرخواهی گردید و به روش Count طبقه‌بندی گردید که نتایج آن در جدول زیر قابل مشاهده است:
جدول شماره (2): آماره های توصیفی مربوط به مشاهدات متغیر
بر اساس نظر 50 نفر از متخصصان IT در مورد گویههای ویژگیهای محتوایی، 7/46 درصد از آنان اذعان داشتهاند که وبسایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی؛ از ویژگیهای محتوایی برخوردار بوده است و 3/53 درصد از پاسخ دهندگان این وبسایت را فاقد ویژگیهای محتوایی تشخیص داده‌اند. به عبارتی از دیدگاه متخصصان IT، وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی از سطحی متوسط در بعد کیفیت ویژگیهای محتوایی برخوردار بوده است. بنابراین سطح متوسط ویژگیهای محتوایی وب سایت از دید متخصصان IT، نتیجتاً این وب سایت نیاز به ارتقا سطوح محتوایی وب سایت برای مراجعان و متخصصان دارد. برای مشاهده برجستگی نظرات در نمودار زیر نشان داده شده است:
نمودار شماره (5): ویژگی های محتوایی
- سوال سوم: سطح کاربردپذیری وب سایت از دیدگاه کاربران در چه سطحی است؟ برای سنجش و ارزیابی این سوال در مورد وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد به نام (وب‌کوال) در نمونه‌ای به تعداد 382 نفر از کاربران (استفاده کنندگان) از وب سایت در دو بعد اصلی: 1. بعد کیفیت خدمات وب سایت؛ که خود این بعد در 4 بعد فرعی یا شاخصی مورد سنجش قرار گرفت که با 13 گویه در سطح طیف لیکرت مطالعه گردید. 2. بعد سطح خلاقیت وب سایت؛ که خود این بعد هم در 23 بعد فرعی یا شاخصی مورد سنجش قرار گرفت که با 42 گویه در سطح طیف لیکرت مورد مطالعه قرار گرفت که جزئیات کامل سطوح کاربردپذیری وب سایت در جداول زیر نشان داده شده است:
جدول شماره (3): آماره‌های توصیفی مربوط به مشاهدات متغیر کاربردپذیری بعد کیفیت خدمات وبسایت (کاربران)
با توجه به جدول فوق، بعد کیفیت خدمات وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با سنجش از 382 نفر از کابران این سایت، میانگین کل برای مجموع چهار بعد این متغیر، نمره 06/47 از حداکثر نمره 65 به دست آمده است که حاکی از سطح بالای کیفیت خدمات وب سایت از نظر کاربران میباشد. انحراف معیار به میزان 668/10 نسبت به میانگین در هر دو کرانه پراکندگی دارد و چولگی منفی و به سمت چپ منحنی نرمال حکایت دارد. در مجموع می‌توان چنین گفتکه کاربردپذیری وب سایت در (بعد اصلی) سطح کیفیت خدمات؛ نمرات قابل قبولی را از دیدگاه کاربران وب سایت کسب کرده است و در نتیجه این وب سایت از سطح کیفیت بالای خدمات برخوردار بوده است. برای نشان دادن برجستگی تغییرات کیفیت خدمات وب سایت در نمودار زیر قابل مشاهده است:
نمودار شماره (6): کاربردپذیری کیفیت خدمات وبسایت
باتوجه به جدول شماره (4) بعد سطح خلاقیت وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با سنجش از 382 نفر از کابران این سایت، میانگین کل برای مجموع 23 بعد این متغیر، نمره 58/158 از حداکثر نمره 205 به دست آمده است که حاکی از سطح بالای خلاقیت وب سایت از نظر کاربران میباشد. انحراف معیار به میزان 702/25 نسبت به میانگین در هردو کرانه پراکندگی دارد و چولگی منفی و به سمت چپ منحنی نرمال حکایت دارد.
جدول شماره (4): آماره‌های توصیفی مربوط به مشاهدات متغیر کاربردپذیری
در مجموع با توجه به یافتههای مربوط به متغیر سطح کاربردپذیری از دیدگاه کاربران؛ در دو بعد سطح خدمات وب سایت و سطح خلاقیت وب سایت، می‌توان چنین نتیجه گرفت که وب سایت سازمان غذا و دارو علوم پزشکی کشور در بعد سطح خدمات از سطحی بالاتر برخوردار بوده و در سطح خلاقیت با این که در برخی مولفه‌های این وب سایت میانگین‌های قابل توجهی را کسب کردهاند، اما در مجموع نشان از سطحی متوسط به بالا در مولفه‌های خلاقیت وب سایت حکایت داشت؛ با این همه حدود 13 مولفه از 23 مولفه سطح خلاقیت وب سایت نیاز به ارتقا و بهینه کردن سطح خدمات برای مراجعان و کاربران را دارد. در کل سطح کاربردپذیری این وب سایت در مقایسه با سطوح ویژگیهای تکنولوژیکی و ویژگیهای محتوایی از نمرات قابل قبول و بالایی نسبت به کلیت سایت و با در نظر گرفتن دو ویژگی فوق برخوردار است. برای نشان دادن برجستگی تغییرات سطح خلاقیت وب سایت در نمودار زیر قابل مشاهده است:
نمودار شماره (7): کاربردپذیری بعد خلاقیت وب سایت
بحث و نتیجه‌گیری - با توجه به ارزیابی کیفیت ویژگیهای فناورانه وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان و آموزش علوم پزشکی از نظر متخصصان IT، 68 درصد اذعان داشتهاند که این وب سایت فاقد کیفیت ویژگیهای فناورانه میباشد و با تحقیقات راد و میرزایی مطابقت دارد که تاکید بر ارتقای کیفیت پایگاههای اطلاع رسانی وب سایتها داشتند تا سبب بازدیدهای متعدد و مکرر استفاده کنندگان وب سایت قرار گیرد. همچنین نظر عاملی و علیدوستی و همکاران در ارتباط با ویژگیهای دولت الکترونیک در این تحقیق را تقویت مینماید که ایشان نیز بر ارتقا و تسهیل شاخصهای مختلف در دولت الکترونیک تاکید میکردند اما با این همه وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان و آموزش علوم پزشکی فاقد برخورداری از شاخصهای مهم دولت الکترونیک عمل کرده است. - با توجه به ویژگیهای محتوایی وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان و آموزش علوم پزشکی از نظر متخصصان IT، 7/46 درصد از آنان اذعان داشتهاند که این وب سایت از ویژگیهای محتوایی برخوردار بوده است. این نتیجه یافتههای شفیعی و همکاران را تایید مینماید که تاکید بر سطح بالای خدمات کمی وب سایت در ارتباط با محتوای وب سایتها داشتند. با این که این وب سایت از خدمات کمی لازم برخوردار میباشد اما برای افزایش بازدید کنندگان از وب سایت نیاز به تقویت و ارتقا برخی خدمات کمی- محتوایی نیز دارد تا با اطلاع رسانی به موقع و صحیح محتوایی سبب محرک و تقویت بازدیدکنندگان از وب سایت گردد. - با توجه به نتایج مربوط به سطح کاربردپذیری وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان و آموزش علوم پزشکی از نظر بازدید کنندگان، میانگین نمره کل 06/47 از نمره 65 نشان داد که سطح بالای کیفیت خدمات این وب سایت از دید بازدید کنندگان با نتایج تحقیقات زاهدی، صدیقه، صدوقی و نورمن و هایچینز مطابقت داشته و آن تحقیقات را تایید مینماید. به عبارتی سطح بالای کیفیت خدمات وب سایت مذکور سبب افزایش بازدید کنندگان این وب سایت قرار گرفته است. در مجموع آن چه از نتایج سه سوال اساسی این پژوهش بر میآید، وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان و آموزش علوم پزشکی در ارزیابی سوالات در کیفیت ویژگیهای فناورانه و کیفیت ویژگیهای محتوایی از سطحی نازل در کیفیت اولی و متوسط در کیفیت دومی از دید متخصصان IT ارزیابی گردید و تحقیقات پیشین مرور شده در این پژوهش در ارتباط با شاخصهای دولت الکترونیک و سطوح خدمات کمی و کیفی این وب سایت را تحتالشعاع قرار داد و محقق به این نتیجه از یافتهها نایل آمد که وب سایت غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان و آموزش علوم پزشکی اگر در آینده با توجه به میزان رضایت استفاده کنندگان و جذب مخاطب در محتوای وب سایت ناگزیر است به ارتقای کمی و کیفی وب سایت وزارتخانه اهتمام ورزند که در پیشنهادات تحقیق با تدقیق موضوع مورد بررسی و توصیه لازم به دستاندرکاران وب سایت اشاره گردیده است. در ارتباط با ارزیابی سطح کاربردپذیری وب سایت مذکور نسبت به شاخصهای این سطح در پژوهش از دید بازدید کنندگان از سطح بالای کیفیت خدمات ارزیابی گردیدکه تحقیقات و نظریات مرتبط با این بحث را مورد تایید و تقویت قرار داد.
منابع احدزاده، اشرف. (1392). ارتباطات سلامت و رسانههای اجتماعی. مرکز آموزش و پرورش موسسه همشهری، .aspx3709 http://www.hamshahritraining.ir/news- اسدی، امیرحسین؛ و همکاران. (1390). رسانه‌هایدیجیتالوسلامت. تهران: دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت. پرویز راد، پیمان؛ و میرزایی، سارا. (1385). کیفیت پایگاههای اطلاع رسانی اینترنتی مرتبط با سلامت در ایران، فصلنامهمدیریت اطلاعاتسلامت. دوره سوم، شماره 1. جوادی، فاطمه؛ سهرابی، فرامرز؛ فلسفینژاد، محمدرضا؛ و برجعلی، احمد. (1387). بررسی تاثیر سبک مداخله (نظارت) در تماشای خشونت تلویزیونی بر پرخاشگری پسران 11-9 ساله، فصلنامه پژوهشوسنجش. شماره 15. حسینی انجدانی، مریم. (1386). بررسی تاثیر تماشای کارتونهای خشونتآمیز بر میزان پرخاشگری نوجوانان، فصلنامهپژوهشو سنجش. شماره 15. حسنزاده محمد؛ و نویدی، فاطمه. (1389). مقایسه کاربرد انواع روشهای ارزیابی دسترسپذیری وب سایتها، تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‌های عمومی. 16 (2)، صص 27-5. درویش، آسیه. (1388). اینترنت و پیشگیری از سرطان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی. رفیعی‌فر، شهرام. (1383). ازآموزشسلامتتاسلامت. تهران: وزارت بهداشت، اداره کل ارتباطات و آموزش سلامت. زاهدی، شمس‌السادات. (1390). پژوهشی درباره وب سایتهای پنج دانشگاه بزرگ دولتی ایران و ارائه الگوی مناسب، نشریه مدیریت فناوری اطلاعات. دوره 3، شماره 6. سورین، ورنر؛ و تانکارد، جیمز (1386). نظریه‌هایارتباطات. ترجمه: علیرضا، دهقان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم. شاقاسمی، احسان. (1396). روری بر زمینههای تاثیر فضای مجازی بر نظریه‌های ارتباطات. مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما، دانشگاه تهران. http://iribresearch.ir/fa/viewnews.aspx?id=397 شفیعی، شهرام؛ رضایی صوفی، مرتضی؛ و افروزه، حکیمه. (1395). بررسی محتوای وب سایت منتخبی از فدراسیون ورزشهای ایران با استفاده از معیار سیلبرگ اس ام آر تی و اکشن فور هلس، فصلنامه علمی- ترویجی مدیریت ارتباطات در رسانههای ورزشی. مقاله 4، دوره 3، شماره 11، صص 41-35. صدیقه، محمداسماعیل (1384). کاربردپذیری صفحات وب دانشگاه‌های صنعتی کشور، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات. بهار 1384، شماره 61. ضیاییپرور، حمید. (1391). شاخصهای ارزیابی پرتالهای روابط عمومی در ایران. هفتمین همایش روابط عمومی ایران- تهران. عاملی، سعیدرضا. (1387). ارزیابی وبگاههای دولتی. دانشگاه تهران، شورای عالی اطلاع رسانی و همکاری نشر جمیل، صفحه 26. علیدوستی، سیروس؛ باقری، محمدعلی؛ و شهریاری، پرویز. (1388). طراحی پایگاه وب دستگاههای دولتی (اطلاعات و ارتباطات). انتشارات چاپار. فتحیفر، زهرا؛ حسینیآغا، فاطمه؛ و علی بیگ، محمدرضا. (1386). بررسی مشخصات وب سایتهای پزشکی و بهداشتی فارسی با معیار سیلبرگ، فصلنامه مدیریت سلامت. ۱۰ (۲۸)، صص 30-25. کیا، علیاصغر؛ فتوحی کندلجی، المیرا. (1395). نقش آموزش الکترونیک در ارتقای سطح آگاهی کاربران جوان اینترنتی از سلامت (مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه علامه طباطبایی)، فصلنامه مطالعات رسانههای نوین. سال دوم، شماره 5، بهار 1395. Ambra, John D, and Ronlad E., Rice. (2001). Emerging factors in user evaluation of the World Wide Web information and management. 38, p: 373. Armitage, John & Roberts, Joanne. (2002). Living with cyberspace. London and New York, Continuum. Chang, Tae H. (2008). Internet. Encyclopedia of Human Development. 2007. SAGE Publica ons. 6 Apr. <htp://sageereference.com/humandevelopment/Ar cle_n355.html>. Dourish, P. & Bly, S. (1992). Portholes: Supporting awareness in a distributed work group. In Proceedings of CHI '92. ACM. Desmet, P., & Hekkert, P. (2002). The basis of product emotions. In W. Green, & P. Jordan (Eds.). Glanz, K., Rimer, B. K., & Lewis, F., M. (2002). Health Behavior andHealth Education: Theory, Research and ractice, Fourht edition. San Fransisco: Wiley & Sons. Gomez, P. (2005). Respiratory Responses to Visual and Acoustic Stimuli From a Dimensional Perspective of Emotion (Doctoral Dissertation). Aachen: Shaker Verlag. Gutwin, C. and Greenberg, S. (2002). A descriptive framework of workspace awareness for real-time groupware, Computer Supported Cooperative Work. 11, (3). Harvey, Pierre-Léonard, and Karine Vigneault. ( 2007). Internet. Encyclopedia of Distributed Learning. SAGE Publica ons. 6 Apr. 2008. <http://sageereference. com/distributedlearning/Ar cle_n89.html>. Heath, William. (2000). Europe's readiness for e- government. England: kable limited. Hutchins, E. (1995). Cognition in the Wild. Cambridge, MA: MIT Press. Hutchins, E., Holan, J., D. and Norman, D. (1986). Direct manipulation interfaces. in User Centered Standardization (ISO), Retrieved from. Keeble Leight and Loader Bryan D. (2001). Community informatics shaping computer mediated social relations. London, Routledge publications. Kirsh, D. (2010). Thinking with external representations. AI & Soc, Retrieved from www. springerlink.com/content/5913082573146k68/. Norman, D. & Draper, S., W. (1986). User Centered System Design. New Perspectives on Human. Norman, D. (2004). Emotional Design: Why we love (or hate) everyday things. New York: Basic Books. Ortega, J. L, Aguillo, I., F. (2009). Mapping world-class universities on the web. Information Processing and Management, 45, P.p: 272-279. Rogers, E. (1995). The Diffusion of Innovations. New York: The Free Press. Robbins, S. S, Stylianou, A. C. (2003). Global corporate websites: An empirical investigation of content and design. Information & Management, 40, P.p: 205-212. Rogers, Y., Sharp, H. & Preece, J. (2011). Interaction Design: Beyond Human Computer Interaction (Third ed.). West Sussex: John Wiley & Sons Ltd. Rubin, A. (1994). Media uses and effects: A uses and gratificationsperspective. in J. Bryant & D. Zillmann. 2004, 57, P.p: 787- 794. Ruggiero,T. (2000). Uses and gratification theory in the 21st century. Mass communication & society, 3, P.p: 3-37. Sharp, N., W. (1988). Communications research: the challenge of the information age. Syracuse, N.Y: Syracuse University Press. Webster, Frank. (2001). A new politics? In culture and politics in the information age. London: routledge. Williams, Kevin. (2003). Understanding media theory. London: Routledge.
[1]. کارشناسی ارشد ارتباطات اجتماعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی؛ تبریز- ایران. 2. گروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی؛ تبریز- ایران (نویسنده مسئول).
[4]. Fink D [5].Ambra
[6]. cronina [7]. Health Literacy [8]. Glanz [9]. Rimer [10]. Ortega [11]. Webster [12].Heath [13]. Accessibility [14]. Rubin [15]. Petty [16].Cacioppo [17]. Cognitive [18]. Social [19]. Emotional [20]. Distributed congnition [21]. Gulfs of execution and evaluation [22]. Interface [23]. Hutchins et al [24]. Norman [25]. Draper [26]. hutchins [27]. Peripherall [28]. Gutwiin [29].Greenberg [30].Norman [31]. Gomez [32]. Desmet [33]. Hekkert [34]. Everett rogers [35]. Everett rogers | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
منابع احدزاده، اشرف. (1392). ارتباطات سلامت و رسانههای اجتماعی. مرکز آموزش و پرورش موسسه همشهری، .aspx3709 http://www.hamshahritraining.ir/news- اسدی، امیرحسین؛ و همکاران. (1390). رسانه‌هایدیجیتالوسلامت. تهران: دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت. پرویز راد، پیمان؛ و میرزایی، سارا. (1385). کیفیت پایگاههای اطلاع رسانی اینترنتی مرتبط با سلامت در ایران، فصلنامهمدیریت اطلاعاتسلامت. دوره سوم، شماره 1. جوادی، فاطمه؛ سهرابی، فرامرز؛ فلسفینژاد، محمدرضا؛ و برجعلی، احمد. (1387). بررسی تاثیر سبک مداخله (نظارت) در تماشای خشونت تلویزیونی بر پرخاشگری پسران 11-9 ساله، فصلنامه پژوهشوسنجش. شماره 15. حسینی انجدانی، مریم. (1386). بررسی تاثیر تماشای کارتونهای خشونتآمیز بر میزان پرخاشگری نوجوانان، فصلنامهپژوهشو سنجش. شماره 15. حسنزاده محمد؛ و نویدی، فاطمه. (1389). مقایسه کاربرد انواع روشهای ارزیابی دسترسپذیری وب سایتها، تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‌های عمومی. 16 (2)، صص 27-5. درویش، آسیه. (1388). اینترنت و پیشگیری از سرطان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی. رفیعی‌فر، شهرام. (1383). ازآموزشسلامتتاسلامت. تهران: وزارت بهداشت، اداره کل ارتباطات و آموزش سلامت. زاهدی، شمس‌السادات. (1390). پژوهشی درباره وب سایتهای پنج دانشگاه بزرگ دولتی ایران و ارائه الگوی مناسب، نشریه مدیریت فناوری اطلاعات. دوره 3، شماره 6. سورین، ورنر؛ و تانکارد، جیمز (1386). نظریه‌هایارتباطات. ترجمه: علیرضا، دهقان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم. شاقاسمی، احسان. (1396). روری بر زمینههای تاثیر فضای مجازی بر نظریه‌های ارتباطات. مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما، دانشگاه تهران. http://iribresearch.ir/fa/viewnews.aspx?id=397 شفیعی، شهرام؛ رضایی صوفی، مرتضی؛ و افروزه، حکیمه. (1395). بررسی محتوای وب سایت منتخبی از فدراسیون ورزشهای ایران با استفاده از معیار سیلبرگ اس ام آر تی و اکشن فور هلس، فصلنامه علمی- ترویجی مدیریت ارتباطات در رسانههای ورزشی. مقاله 4، دوره 3، شماره 11، صص 41-35. صدیقه، محمداسماعیل (1384). کاربردپذیری صفحات وب دانشگاه‌های صنعتی کشور، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات. بهار 1384، شماره 61. ضیاییپرور، حمید. (1391). شاخصهای ارزیابی پرتالهای روابط عمومی در ایران. هفتمین همایش روابط عمومی ایران- تهران. عاملی، سعیدرضا. (1387). ارزیابی وبگاههای دولتی. دانشگاه تهران، شورای عالی اطلاع رسانی و همکاری نشر جمیل، صفحه 26. علیدوستی، سیروس؛ باقری، محمدعلی؛ و شهریاری، پرویز. (1388). طراحی پایگاه وب دستگاههای دولتی (اطلاعات و ارتباطات). انتشارات چاپار. فتحیفر، زهرا؛ حسینیآغا، فاطمه؛ و علی بیگ، محمدرضا. (1386). بررسی مشخصات وب سایتهای پزشکی و بهداشتی فارسی با معیار سیلبرگ، فصلنامه مدیریت سلامت. ۱۰ (۲۸)، صص 30-25. کیا، علیاصغر؛ فتوحی کندلجی، المیرا. (1395). نقش آموزش الکترونیک در ارتقای سطح آگاهی کاربران جوان اینترنتی از سلامت (مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه علامه طباطبایی)، فصلنامه مطالعات رسانههای نوین. سال دوم، شماره 5، بهار 1395. Ambra, John D, and Ronlad E., Rice. (2001). Emerging factors in user evaluation of the World Wide Web information and management. 38, p: 373.
Armitage, John & Roberts, Joanne. (2002). Living with cyberspace. London and New York, Continuum.
Chang, Tae H. (2008). Internet. Encyclopedia of Human Development. 2007. SAGE Publica ons. 6 Apr. <htp://sageereference.com/humandevelopment/Ar cle_n355.html>.
Dourish, P. & Bly, S. (1992). Portholes: Supporting awareness in a distributed work group. In Proceedings of CHI '92. ACM.
Desmet, P., & Hekkert, P. (2002). The basis of product emotions. In W. Green, & P. Jordan (Eds.).
Glanz, K., Rimer, B. K., & Lewis, F., M. (2002). Health Behavior and Health Education: Theory, Research and ractice, Fourht edition. San Fransisco: Wiley & Sons.
Gomez, P. (2005). Respiratory Responses to Visual and Acoustic Stimuli From a Dimensional Perspective of Emotion (Doctoral Dissertation). Aachen: Shaker Verlag.
Gutwin, C. and Greenberg, S. (2002). A descriptive framework of workspace awareness for real-time groupware, Computer Supported Cooperative Work. 11, (3).
Harvey, Pierre-Léonard, and Karine Vigneault. ( 2007). Internet. Encyclopedia of Distributed Learning. SAGE Publica ons. 6 Apr. 2008. <http://sageereference. com/distributedlearning/Ar cle_n89.html>.
Heath, William. (2000). Europe's readiness for e- government. England: kable limited.
Hutchins, E. (1995). Cognition in the Wild. Cambridge, MA: MIT Press.
Hutchins, E., Holan, J., D. and Norman, D. (1986). Direct manipulation interfaces. in User Centered Standardization (ISO), Retrieved from.
Keeble Leight and Loader Bryan D. (2001). Community informatics shaping computer mediated social relations. London, Routledge publications.
Kirsh, D. (2010). Thinking with external representations. AI & Soc, Retrieved from www. springerlink.com/content/5913082573146k68/.
Norman, D. & Draper, S., W. (1986). User Centered System Design. New Perspectives on Human.
Norman, D. (2004). Emotional Design: Why we love (or hate) everyday things. New York: Basic Books.
Ortega, J. L, Aguillo, I., F. (2009). Mapping world-class universities on the web. Information Processing and Management, 45, P.p: 272-279.
Rogers, E. (1995). The Diffusion of Innovations. New York: The Free Press.
Robbins, S. S, Stylianou, A. C. (2003). Global corporate websites: An empirical investigation of content and design. Information & Management, 40, P.p: 205-212.
Rogers, Y., Sharp, H. & Preece, J. (2011). Interaction Design: Beyond Human Computer Interaction (Third ed.). West Sussex: John Wiley & Sons Ltd.
Rubin, A. (1994). Media uses and effects: A uses and gratifications perspective. in J. Bryant & D. Zillmann. 2004, 57, P.p: 787- 794.
Ruggiero,T. (2000). Uses and gratification theory in the 21st century. Mass communication & society, 3, P.p: 3-37.
Sharp, N., W. (1988). Communications research: the challenge of the information age. Syracuse, N.Y: Syracuse University Press.
Webster, Frank. (2001). A new politics? In culture and politics in the information age. London: routledge.
Williams, Kevin. (2003). Understanding media theory. London: Routledge. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,463 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 344 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
