تحلیل فضایی توسعه یافتگی مناطق روستایی با تأکید بر نقش آفرینی اشتغال زنان روستایی در شهرستان رامسر

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 13، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 47، شهریور 1398، صفحه 473-489   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مصطفی طالشی¹؛ سید یاسر حکیم دوست^{* 2}

¹دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، ایران

²دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

ییکی از ویژگیهای نظام سکونتگاهی در کشورهای درحال توسعه ، تمرکز شدید و عدم تعادل فضایی است، که این ویژگی در برخی از مواقع معلول نتایج سیاست های رشد قطبی به شمار می آید. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کاربردی و رویکرد حاکم بر آن توصیفی و تحلیلی است.در این پژوهش بمنظور سطح بندی روستاهای منطقه از تحلیل عاملی بواسط بهره گیری از 38 شاخص استفاده گردید. نتایج حاصل از کاربرد شاخص موران در خصوص توزیع فضایی توسعه، مثبت و برابر 237/0است و با توجه به اینکه مقدار Z- Score برابر با 38/16 محاسبه شده در سطح اطمینان 1 درصد بزرگتر از مقدار مورد انتظار(EI=2.58) می باشد ، درنتیجه خوشه ای بودن توزیع فضایی توسعه مناطق روستایی مورد تأیید قرار گرفت.همچنین مقدار آماره‌ی عمومی G برابر 25/0 و امتیاز Z برابر 96/3 می باشد که در سطح 01/0 معنی دار است و بیانگر این است که با روش تلفیقی تحلیل عاملی و تحلیل فضایی ، سطح بندی توسعه نواحی روستایی از نوع خوشه ای در شهرستان رامسر با واقعیت عینی بیشتری در انطباق شرایط اجتماعی اقتصادی همراه است. از سوی دیگر نتایج نشان می دهد معیار توسعه روستایی در 63 سکونتگاه روستایی در شهرستان رامسر به طور مستقیم وابسته به اشتغال زنان روستایی است که این تحلیل با آزمون موران دو متغیره به اثبات رسیده است و نتایج دال بر تأثیر مستقیم نقش زنان روستایی در توسعه روستایی در 33درصد مناطق روستایی در شهرستان رامسر قابل توجه است.

کلیدواژه‌ها

تحلیل عاملی؛ اشتغال زنان؛ تحلیل فضایی؛ شاخص موران؛ رامسر

مراجع

Akbari, N., & Mehdi Zahedi, K. (2008). Application of multi-criteria decision-making methods of rating of Tehran. the country's municipalities and RMs. (In Persian)

Alizad, E, Bahrami, S. (2017). The Role of Rural Women in Creating Green BusinessCase study: Two villages of Ghaleh Ghaveh high and Shoe neighborhood of Golestan province. Social Work Journal, 2 (7),432-440. (In Persian)

Asayesh, H. (1995). Strategy of Rural Planning. Tehran: Payam Noor University Press. (In Persian)

Bayazidi, I., Mohammad, B., & Abbasi, N. (2010). A questionnaire data analysis software spss. second edition, Tehran, Abed. (In Persian)

Bouzar Jamehri, Kh., & Ghanbari, N. (2014). Women's Employment in Small Businesses and Their Role in Economic Development of Villages. Proceedings of the Women's Conference and Sustainable Rural Development, Mashhad. (In Persian)

Clark, W.A.V., & Hosking, P.I. (1986). Statistical Methods for geographers, John Wiley

and sons, New York, 379.

Efati, M. (2016). The role of women in the livelihood of rural society. Village and Development Magazine, 15,232-240. (In Persian)

Ellen Sue, M. Chalton. (1984). Women in third world development.Westview press , Boulder and London.

Esmaeeli, A., & Favadi, F. (2015). Investigating the Level of Women's Participation in Rural Development Case Study: Khourgan Village in Damghan. Village and Development Magazine, 17,40-55. (In Persian)

Gharabaghi, M. (1994). Economic Development. Volume I, Tehran: Reed Publishing. (In Persian)

Jomepour, M. (2010). Introduction to rural development programming. Tehran: Anmtsharat side. (In Persian)

Kalantari, KH. (2002). assessment of rural development in the city of Torbat-e-Heydari 1365). Journal of Geography,5(6), 323-330. (In Persian)

Kalantari, KH. (2001). Planning and Regional Development (theories and techniques). Tehran: Press optimism. (In Persian)

Kalantari, M., Ghezelbash, S., & Jabari, K. (2009). Urban crime spatial analysis using kernel density estimation model Case study: Criminal mischief, strife in the city. Journal of social order and security, 2 (3),11-15. (In Persian)

Katiraie, SH. (2005). Analysis of budgets of regions and municipalities in the region with emphasis on balance and during the last ten years. Master's thesis, Faculty of Economics, University of Isfahan. (In Persian)

Khani, F., & Mosavi, S. (2015). Gender Analysis in the Process of Entrepreneurship Distribution in Rural Areas of Sulaghan Village. Quarterly Journal of Rural Space and Rural Development, 4 (4),55-61. (In Persian)

Management & Planning Organization of Mazandaran province, Statistical Yearbook. (2006). (In Persian)

Kinber, P., & Arokolin, D. (2002). Educational books SPSS 10. Translation of Fotouhi ARDAKANI, SHAYGAN Publications, Tehran.

.Lee, Jay, W., & David.W.S. (2001). Statistical analysis with arc view GIS. John Wiley and sons, New York,135-137.

Misra, R. P. (1974). identify spatial planning approach for rural development in Iran, Plan and Budget Organization, Tehran. Nastaran, M., Fatahi, S., (2006) "Sth‌Bndy townships in Golestan in terms of indices developed using factor analysis. Journal of Jghrfya and environmental studies, 50 (94),44-48.

Namjooyan shirazi, Z. (2014). Capabilities of rural women's credit funds in the development of entrepreneurship and small businesses. Journal of Entrepreneurship in Agriculture, 1 (3),21-29. (In Persian)

Reena, K., & Aviral, P. (2012). Womens work participation in labour market in contemporary India. Journal of Community Positive Practices, 1(8),24-30.

Sabbagh Kermani, M. (2001). the regional economy, theory and models. the publishing side.

Safari, A., Sadeghi, H. (2017). Analysis of the factors behind the establishment and growth of rural entrepreneurship in the city of dehdez, Izeh city. Quarterly Journal of Rural Space and Rural Development, 6 (2),4-16. (In Persian)

Sam ara, E. (1999). Community and Rural Development. Rural Development Quarterly,3(6),71-87.

Sharifi, M., & Khaledi, K. (2009). Measuring and analyzing the levels of development of rural areas in Kurdistan province by using factor analysis methods and numerical taxonomy. Journal of Economics and Development, 67(81),60-67. (In Persian)

Statistical Center of Iran. (2010). Personal villages of the country, the city of Ramsar in 1390. Tehran: Iran's statistics center. (In Persian)

Satyavathi, C. Tara, Ch. Bharadwaj, P. Brahmanand, S. (2010). Role of Farm Women in Agriculture: Lessons Learned. Gender, Technology and Development. 14 (3), 6-14.

Taghvai, M., & Shafii, P. (2009). The application of factor analysis and cluster in space and spatial evaluation rural areas. Journal of Agricultural Economics and Development, 68,(3),450-465 . (In Persian)

Thomas, R.W., & Hug get, R J. (1980). Modeling in Geography, a mathematical approach. Harper and Row, Publisher, London.