تأثیر گیاهان پوششی و علف‌کش متریبوزین بر بانک بذر علف‌های هرز سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) در سیستم‌های خاک‌ورزی حفاظتی و متداول

پژوهش علف های هرز

مقاله 2، دوره 10، شماره 2، اسفند 1397، صفحه 15-27   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

گودرز احمدوند¹؛ سمیه حاجی نیا^{* 2}

¹دانشیار گروه زراعت و اصلاح‌ نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا همدان

²مدرس مدعو، گروه زراعت و اصلاح‌ نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام

چکیده

به‌منظور بررسی اثر گیاه پوششی و علف‌کش متریبوزین بر بانک بذر علف‌های هرز سیب‌زمینی در سیستم‌های مختلف خاک‌ورزی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1392، به‌صورت کرت‌های دو بار خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سیستم‌های خاک‌ورزی در دو سطح (خاک‌ورزی متداول و حداقل) در کرت‌های اصلی، کاربرد گیاهان پوششی در سه سطح (گیاه پوششی جو، ماشک و شاهد) در کرت‌های فرعی و کاربرد علف‌کش متریبوزین (با علف‌کش و بدون علف‌کش) در کرت‌های فرعی- فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد کاربرد علف‌کش متریبوزین موجب کاهش تراکم بانک بذر علف‌های هرز گردید. کاهش میزان تراکم بانک بذر علف‌های هرز با علف‌کش متریبوزین نسبت به بدون علف‌کش معادل 62/33 درصد بود. گیاهان پوششی جو و ماشک به‌صورت میانگین در روش خاک‌ورزی حداقل و متداول در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب 43/44 و 88/54 درصد تراکم بانک بذر علف‌های هرز را کاهش دادند. استفاده از گیاه پوششی جو و ماشک باعث کاهش شاخص غنای گونه‌ای بانک بذر علف‌های هرز شد. علف‌کش متریبوزین در روش خاک‌ورزی حداقل و متداول در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب 52/23 و 50/71 درصد شاخص غنای گونه‌ای علف‌های هرز را کاهش داد. گیاهان پوششی در روش خاک‌ورزی متداول و حداقل شاخص تنوع شانون- وینر علف‌های هرز را به ترتیب 60/24 و 13/23 درصد کاهش دادند. میزان کاهش شاخص تنوع شانون- وینر با کاربرد توأم علف‌کش و گیاهان پوششی در روش‌های خاک‌ورزی متداول و حداقل نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 17/85 و 60/32 درصد بود.

کلیدواژه‌ها

بانک بذر؛ خاک‌ورزی حداقل؛ شاخص‌های تنوع؛ گیاه پوششی

مراجع