بررسی تأثیر دانشگاه بر توسعه‌ی منطقه‌ای مبتنی بر عدالت اسلامی در غرب استان تهران با تأکید بر توسعه فرهنگی شهرستان اسلام‌شهر

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 25، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 44، آبان 1398، صفحه 489-465   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

علی عقبایی¹؛ شریف مطوف^{* 2}

¹دانشجوی دکترای شهرسازی دانشگاه عدالت ، تهران، ایران.

²دکترای برنامه ریزی شهری‌، عضو هیات علمی (مدعو) دانشگاه شهید بهشتی، تهران ، ایران.

چکیده

چکیده
در نیم قرن اخیر، نظریه‌پردازان توسعه شهری و منطقه‌ای روز به روز به اهمیت تعادل و توازن در توسعه پایدار و مستدام، پی برده و ضرورت آن را مورد تأکید قرار داده‌اند. بیشتر اندیشمندان بر این نظر متفق‌اند که توسعه چند قرن اخیر راه نامتعادل را طی کرده و به تبع آن، پی آمدهایی داشته است که نه تنها خود تحقق توسعه را زیر هاله‌ای از ابهام برده است، بلکه نظام هستی و خلقت که بر اساس توازن نهاده شده است را با خطرهای جدی مواجه ساخته است. حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا زمان آن نرسیده است که به اصول آفرینش بازگشته و راه رفت را تصحیح کرد؟ این مقاله استخراج‌شده پژوهشی که با هدف آزمون توازن و تعادل در توسعه شهری و منطقه‌ای از طریق بررسی تأثیر دانشگاه بر توسعه‌ی منطقه‌ای غرب استان تهران با تأکید بر شهرستان اسلام‌شهر در سال‌های 1394 تا 1397 در دوره دکتری صورت گرفت. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، این فرضیه طرح شد که از زمان احداث دانشگاه در شهر اسلامشهر تاکنون شاخص‌های عدالت اجتماعی در توسعه فرهنگی و شاخص‌های توسعه اقتصادی منطقه‌ای در کل منطقه اسلامشهر تحت تأثیر همین دانشگاه بهبود یافته است. از میان جامعه آماری، تعداد 400 نفر به عنوان گروه نمونه به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند تا از طریق تکمیل پرسشنامه، به پرسش‌های مربوط به تحقیق پاسخ دهند. سؤال‌های پرسشنامه از پایایی قابل قبولی برخوردار است. روش تحقیق در این پژوهش کمی- کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی است. در واقع محور روش‌شناسی دارای رویکرد کیفی است و هر جا لزوم یافته از تجزیه و تحلیل کمّی نیز استفاده شده است. در این راستا از روش‌های تحلیلی SPSS، بهره گرفته شده است. برای کنترل رابطه‌ی بین توسعه‌ی منطقه و دانشگاه اسلامشهر، از نظر شاخص‌های توسعه قبل و بعد از استقرار دانشگاه در منطقه، با کمک روش‌های مختلف ارزیابی شده است. همچنین برای پرهیز از خطا و اطمینان از اینکه این دانشگاه تأثیر ویژه‌ای بر توسعه منطقه داشته است و این پبشرفت ناشی از عوامل دیگری نبوده، با استفاده از شیوه‌ی مقایسه‌ای وضعیت این منطقه با مناطقی که در اثر دانشگاه توسعه ‌یافته یا در اثر نبود دانشگاه از توسعه بازمانده‌اند، به‌صورت شاهد بررسی شده است. با انجام این پژوهش، در نهایت، این نتیجه حاصل شد، که دانشگاه اسلامشهر در توسعه‌ی منطقه‌ای غرب استان تهران خصوصاً در محدوده‌ی منطقه اسلامشهر، تأثیر مثبت داشته است که این توسعه ابعاد مختلفی، از جمله توسعه‌ی اقتصادی، توسعه‌ی سیاسی- اجتماعی و توسعه‌ی فرهنگی را در برمی‌گیرد. در نهایت این نتیجه گرفته شده است که با دیدگاه عدالت محوری، توزیع متعادلانه دانش منطقه، منجر به تحقق تعادل در توسعه شهری و منطقه‌ای می‌شود و دانشگاه به عنوان نهاد توسعه فرهنگی توانسته است به نهادینه شدن توسعه متعادل شهری و منطقه‌ای از طریق توسعه فرهنگی کمک کند.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: عدالت؛ آموزش؛ توسعه شهری و منطقه‌ای؛ توسعه فرهنگی؛ دانشگاه؛ اسلامشهر

مراجع

-        References:

1. Paya, Ali, 2006, University, Scientific Thinking, Innovation and General Domain, Tehran, Research Institute for Cultural and Social Studies.
2. Pourahmad, Ahmad, Seifedini, Frank and Pernon, ziba, 2011, Immigration and land use change in Islamshahr, Journal of Geographical Studies in Arid Regions, Second year, No. 5, pp. 131 to 152.
3. Tarbati Nejad, Noor Mohammad, 2003, Evaluation of the competencies of the graduates of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources in order to attract the labor market and entrepreneurship, the collection of articles of the forty-seventh meeting of heads of universities and scientific centers of the country, Hossein Rahimi, Tehran, Country Assessment Organization .
4. Taghipour, Zahir, 1993, Planning for University Higher Education Development, Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, No. 3, p. 10 to 11.
5. Hatami Nejad, Hussein, 2006, Demographic Developments in Khuzestan, Geosciences Journal, No. 1, p. 102 to 123.
6. Hafez Nia, Mohammad Reza, 2007, Introduction to Research Methods in Humanities, Thirteenth Edition, Tehran, Sadegh.
7. Habibi, Seyyed Mohsen, 1369, Concept of City in Iran, Journal of Safah, No. 1, p. 21 to 24.
8. Habibi, Seyyed Mohsen, Ahari, Zahra, Khosrowkhavar, Farhad, Jamali, Victoria and Bahraini, Hossein, 1992, How to change the villages adjacent to major cities of Iran, Islamshahr, Unpublished research project, Institute of Environmental Studies, University of Tehran.
9. Habibi, Seyyed Mohsen, 1993, Islamshahr: A complete biological collection or a hybrid bioassay, Journal of Dialogue, No. 1, pp. 62-85.Habibi, Seyyed Mohsen and Ahari, Zahra, 1373, Islamshahr: Biodiversity collection or emerging urban complex, Tehran, Institute of Environmental Studies, University of Tehran.
10. Habibi, Seyyed Mohsen, 1993, Islamshahr: A complete biological collection or a hybrid bioassay, Journal of Dialogue, No. 1, pp. 62-85.
11. Tabibi, Seyyed Jamalodin, 1994, The Role of University and Research in National Development, Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, No. 7 & 8, pp. 21 to 50.
12. Azizi, Mohammad Mehdi, 2005, Analyzing the Status and Metamorphosis of Urban Housing Indicators in Iran, Fine Arts Journal, No. 23, pp. 25 to 34.
13. Karami, Ghasem, 1997, Investigating the functions of Islam Shahr and determining its sphere of influence, Master's dissertation dissertation in the field of human-economics geography, trend of studies and regional planning, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University.
14. Statistical Center of Iran, 2006, Results of the Population and Housing Census of Eslamshahr City, 2006, 1995, 1986.

-        Latin references

1. Ashraf, A. & Lambton, A., 1977, The Persian land Reform, 1962-1966, Iranian Studies, Volume 3.
2. Bamberg, James.H, 1994, The History of the British Petroleum Company,Volume. 2: The Anglo-Iranian years, Cambridge, Cambridge University Press.
3. Habibi, M., 1981. Composition Urbanine de ville traditionnelle a la ville modern en Iran, These de doctrat (non publiee), Universite Paris.
4. Kirk, David.S, 2006, Unraveling the Neighborhood and School Effects on Youth Behavior, For The Degree of Dotor of Fhilosophy, The university of Chicago, Department of Sociology.
5. Slate, John.R, & Jones, Craig.H, 2002, Effects of School Size: A Review of the Literature with Recommendations,Small Schools Research Library.

1. http://www.usca.edu/essays/archives.html

7. Stevens, S.S, 1951, Mathematies, Measurement and Psychophysics, Handbook of Experimental Psychology, NewYork, Wiley.
8. Stewart, Richard Anthony, 1988, Sunrise at Abadan: The British and Soviet Invasion of Iran,New York, Praeger.

 

9. Swinney, Paul, 2011, Starter for Ten: Five Facts & Five questions on the Relationship Between Universities & City economies, Centre for Cities.www.centreforcities.org.
10. Williams, Laura, Turner, Natalie & Jones, Alexandra, 2008, Embedding Universities in Knowledge Cities, London, The Work Foundation.
11. W.P.CAREY, 2006, The Effects of University Research on Local Economies, Arizona, School of Business, Arizona state University. http://knowwpcarey.com/article.cfm?cid=25&aid=1295