بررسى نقش موقعیت لرستان از نظر ژئوپلیتیکى در رابطه با امنیت ایران

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 18، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 44، آبان 1398، صفحه 374-351   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

سیاوش مرادی پور¹؛ عزت اله عزتی^{* 2}؛ حیدر لطفی³

¹دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، گرمسار، ایران.

²استادجغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

³دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

چکیده

چکیده  
به‌ نظر می‌رسد که بعد جغرافیایی با‌ وجود‌ فرایند‌ جهانی شدن اقتصاد و پیدایش کنشگران‌ نوین‌، همچنان در تعاملات جهانی مـهم اسـت. به‌ عقیده‌ برخی‌ از پژوهشگران‌ و تحلیلگران‌ سیاسی‌ سرنوشت‌ سازمان‌های‌ سیاسی‌، اقتصادی‌ و اجتماعی‌ بشر در گرو یک‌ سلسله‌ عوامل‌ طبیعی‌ ثابت‌ و متغیر است‌ که‌ همه‌ آن‌ها از جبر جغرافیایی‌ ریشه‌ می‌گیرند. هر نوع‌ تصمیم‌گیری‌ سیاسی‌ و نظامی‌ باید در چارچوب‌ عوامل‌ ثابت‌ و متغیر یاد شده‌ صورت‌ گیرد. در این چارچوب است که نقش واحدهای استانی در چارچوب امنیت دولت – ملت‌ها مهم و برجسته می‌شود. با توجه به این مقدمه سؤال اصلی مقاله این است که اهمیت موقعیت لرستان از نظر ژئوپلیتیکى در رابطه با  امنیت ایران از چه ابعادی قابل بررسی است؟ فرضیه مقاله برای پاسخگویی به سوال مذکور این است که به نظر می­رسد که غرب ایران به ویژه استان لرستان دارای مولفه­های جغرافیایی و سیاسی برجسته و مهمی در منظومه ژئوپلیتیکی ایران است. این مقاله از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت، توصیفی - تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از مدل سوآت و برای سنجش وزن سنجه‌ها نیز از روش AHP استفاده شده است. جامعه آماری این مقاله دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار و حجم نمونه نیز 50 نفر تعیین شده است. نتایج این مقاله نشان می­دهد که از تما­می جنبه­های علم ژ­ئو­پلیتیکی یعنی موقعیت جغرافیایی­، اقتصادی­، فرهنگی و قومیتی، مذهبی و نیز جمعیتی لرستان حائز نقشی کانونی و مهم در امنیت ایران است و این که غرب ایران به ویژه استان لرستان دارای مؤلفه‌های جغرافیایی و سیاسی برجسته و مهمی در منظومه ژئوپلیتیکی ایران است. از طرف دیگر شناخت تاریخچه و پیشینه تحولات سیاسی، جغرافیایی و قومی غرب کشور و به ویژه استان لرستان به درک اهمیت ژئوپلیتیکی آن­ها منجر خواهد شد و نهایتاً فرصت­ها و تهدیدات و نیز قوت­ها و ضعف­های جغرافیایی و سیاسی موجود در منطقه مورد مطالعه نیازمند توجه و برنامه­ریزی است.

کلیدواژه‌ها

کلید واژگان: غرب ایران؛ لرستان؛ ژئوپلیتیک لرستان؛ امنیت ملی

مراجع

- References

1. Hafez Nia, Mohammad Reza (2000), A New Definition of Geopolitics, Geographical Quarterly, Nos. 58 and 59
2. Hafez Nia, Mohammad Reza (2005), Geopolitics A Philosophical Review, Geopolitical Quarterly, No. 1
3. Hafez Nia, Mohammad Reza (1382), Persian Gulf and the strategic role of the Strait of Hormuz, third edition, Ministry of Culture and Islamic Guidance publications.
4. Hafez Nia, Mohammad Reza (2006), Geopolitical Principles and Concepts, Mashhad: Papeli Publications.
5. Hosseini, Seyed Ahmad (2011), Issues and Barriers to Development of Lorestan Province, Journal of Social Research, Quarterly Journal No. 13
6. Dalvand, Hamid Reza (2002), Lorestan Historians and Identity Issues, Quarterly National Studies, No. 14
7. Darsdal, Aldaer and Gerald H. Balik (1374), Political Geography Middle East and North Africa, Translation of Mir Heydar Valley, Tehran: Political and International Studies Office, Fourth Edition.
8. Dehghanizadeh, Majid (2008), Analysis and analysis of the status of the provinces of the country in terms of industry and mining sector indicators (with emphasis on Yazd province), Planning and Budget Quarterly, No. 107
9. Sa'adat Mehr, Masoud (2005), A Comparative Analysis of the Comparative Level of Agricultural Development in Lorestan Province, Quarterly Journal of Economics, Volume 2, Number 4
10. Ziaian Firoozabadi, Parviz and Shahriar Khalidi and Sakineh Khandan and Anosh Alizadeh (2010), citrus agro-silage zonation in Lorestan province using the index of overlapping index and fuzzy logic and comparison of models, Quarterly Journal of Environment, No. 8
11. Ezzati, Ezzatollah (1382), Geopolitics in the 21st Century, Tehran: Sadegh
12. Ezzati, Ezatollah (1377), Geopolitics, Tehran: Position.
13. Einali, Jamshid and Ahmad Romani and Zahra Eshandari Shahraki (1395), Analysis of the Effect of Tourism Attractions of Lorestan Province and Prioritizing them for Regional Investment and Development, Regional Planning Quarterly, No. 23
14. Technical, Zohreh and Maryam Biranvandzadeh and Akbar Soltanzadeh and Hekmat Amiri (1393), Balancing the Urban System of Lorestan Province with the Approach of Land, Urban Planning Quarterly, No. 8
15. Story, Jafar (2009), Middle East Position in Geopolitical Thoughts, Journal of Encyclopedia (Science and Research Unit), No. 5
16. Ghanbari, Yousef and Hamid Barqi and Ahmad Hajjarian (2013), Analysis and Prioritization of Development Degree in Lorestan Province Cities Using Topsis Technique, Urban and Regional Studies and Research Quarterly, No. 21
17. Kaviani Rad, Morad (2013), Processing of the concept of "territory" from the point of view of political geography, Quarterly Journal of Space Planning and Development, Volume 17, Number 4.
18. Golfeshan, Atefeh and Mahmoud Vaseq­(2015), Exploring and Explaining the Role of Philosophical Thoughts in Political Geography (Case Study: Political Geography in Thomas Hobbes's Thought), Political Geographic Quarterly, No. 3
19. Lashani Zand, Mehran, Behrouz Parvaneh and Fetaneh Beiranvand (2011), Climatic zoning of Lorestan province using statistical methods and determining the most appropriate empirical method, Journal of Geopolitics, No. 11
20. Mojtahedzadeh, Pirouz (2002), Political Geography, and Geographical Policies. Tehran: the side.
21. Madhoushi, Mehrdad and Nader Naserpour (2003), Evaluation of Barriers to Development of Tourism Industry in Lorestan Province, Journal of Business Research, No. 28
22. Mirheydar, Dorreh (2003), Iranian Continental Shelter in the Persian Gulf Geopolitical Perspective of Energy, Geographical Research Magazine, No. 44.
23. Miri, Mohammad, Moslem Arefi and Ayat Rakhswofar (1395), Research on Development and its Inequalities in Lorestan Province, Regional Planning Quarterly, No. 21
24. Hashim Golpayegani, Akbar, "Industrial Society and Information Society", Culture Letter, 12th Year, Volume 3, Issue 1, Spring 2002, p. 44
25. Hashemi, Abdolreza (1392), Developmental Design in Lorestan Province in 2013, Social Development Quarterly, Seventh - No. 4

-        Internet resources

1. https://www.amar.org.ir/
2. http://jaddeh.persianblog.ir
3. http://www.bia2dolab.blogfa.com
4. http://naftema.com