جلب شدن حشرات نر یا ماده پسیل پسته Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Aphalaridae) به حشرات نر یا ماده در شرایط باغ

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 7، دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 40، اسفند 1397، صفحه 55-63   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محمد رضا حسنی^{* 1}؛ علی بزاز²؛ زهرا شیبانی تذرجی¹

¹گروه حشره شناسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران

²واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران

چکیده

پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae) آفت کلیدی درختان پسته در بیشتر مناطق پسته­ کاری ایران است. هدف از این پژوهش بررسی امکان وجود ترکیبات شیمیایی جلب­ کننده جنس مخالف در حشرات نر و ماده پسیل پسته در شرایط طبیعی باغ می­ باشد. از تله­ های چسبنده حاوی حشرات نر یا ماده و کنترل (بدون حشره نر یا ماده) برای ارزیابی میزان جلب­شدن حشرات نر یا ماده به جنس مخالف خود استفاده شد. تله­ های چسبنده حاوی 20 حشره نر یا 20 حشره ماده و تله­ های کنترل (بدون حشره نر یا ماده) بودند. نتایج آزمایش­ های باغی در سال 1393 نشان داد، متوسط تعداد حشرات نر جلب شده به تله­ های کنترل، حشرات نر و ماده به­ ترتیب 88/2±87/20، 72/3±20/24 و 38/3±80/25 به­ دست آمد. متوسط تعداد حشرات ماده جلب شده به تله­ های کنترل، حشرات نر و ماده به­ ترتیب 11/3±93/20، 68/3±40/31 و 80/2±60/19 به­ دست آمد. نتایج سال 1394 نشان داد، متوسط تعداد حشرات نر جلب شده به تله­ های کنترل، حشرات نر و ماده به­ ترتیب 42/7±06/51، 77/16±44/73 و 11/9±13/54 به­ دست آمد. متوسط تعداد حشرات ماده جلب شده به تله­ های کنترل، حشرات نر و ماده به­ ترتیب 23/10±06/54، 79/19±13/93 و 50/8±31/57  به­ دست آمد. نتایج سال 1395 نشان داد متوسط تعداد حشرات نر جلب شده به تله­ های کنترل، حشرات نر و ماده به­ ترتیب 16/3±00/45، 42/4±00/29 و 42/3±75/31 به­ دست آمد. متوسط تعداد حشرات ماده جلب شده به تله­ های کنترل، حشرات نر و ماده به­ ترتیب 11/3±93/20، 68/3±40/31 و 80/2±60/19 به­ دست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش می­ تواند در توسعه برنامه­ های مدیریت این آفت موثر باشد.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: پسیل پسته؛ فرمون جنسی؛ جلب‌کنندگی

مراجع