بررسی رابطه بین مدیریت دانش و کارآفرینی با بهره‌وری و نوآوری سازمانی

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 9، دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 39، اسفند 1399، صفحه 205-232   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

حسین آق قلعه¹؛ محبوبه سلیمان پورعمران^{* 2}

¹کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

²‏ استادیار گروه علوم تربیتی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

چکیده

هدف: هدف کلی پژوهش حاضر "بررسی رابطه بین مدیریت دانش و کارآفرینی با بهره‌وری و نوآوری سازمانی در شرکت آب و فاضلاب شهری استان خراسان شمالی" بود.
روش: پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع پژوهش و شیوه اجرا توصیفی - پیمایشی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شرکت آب و فاضلاب شهری استان خراسان شمالی به تعداد 401 نفر که 196 نفر طبق فرمول کوکران و به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. داده‌های این پژوهش توسط چهار پرسشنامه مدیریت دانش خامدا (1388)، کارآفرینی کورنوال و پرلمن (1990)، نوآوری سازمانی آمید و همکاران (1386) و بهره‌وری سازمانی شریفی (1390) جمع‌آوری شده است که روایی آن‌ها از نوع صوری و محتوایی بود و مورد تائید اساتید حوزه مدیریت قرار گرفت و پایایی آن‌ها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب (94/0)، (83/0)، (70/0) و (88/0) برآورد گردید. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی جهت سنجش روابط بین متغیرها از نرم‌افزار آماری spss21 و معادلات ساختاری از نرم‌افزار lisrel8/8 استفاده شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد بین مدیریت دانش و کارآفرینی با بهره‌وری و نوآوری سازمانی در شرکت آب و فاضلاب شهری استان خراسان شمالی رابطه معنی‌داری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که مدیریت دانش 14/0 بر بهره‌وری و 30/0 بر نوآوری سازمانی تأثیر دارد. همچنین باید گفت مؤلفه‌ کارآفرینی 15/0- بر بهره‌وری و 19/0 - بر نوآوری سازمانی تأثیر دارد.
نتیجه گیری: در نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت که با ارتقاء سطوح مدیریت دانش و کارآفرینی، میزان بهره‌وری و نوآوری سازمانی نیز افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

مدیریت دانش؛ کارآفرینی؛ بهره‌وری؛ نوآوری سازمانی

مراجع

ابراهیمی، سعیده؛ زارع، هانیه و جوکار، عبدالرسول. (1395). بررسی رابطه کارآفرینی سازمانی و مدیریت دانش متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه شیراز. فصلنامه دانش شناسی. 9 (33). 17-26.

احمدی، عباداله. (1395). رابطه خلاقیت و نوآوری با بهره‌وری منابع انسانی. فصلنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. 7 (3). 209-222.

اکرامی، محمود و قلمکاری، مهان. (1395). ارائه مدل توسعه کارآفرینی بر پایه مدیریت دانش. مجله مدیریت توسعه و تحول. 24. 33-43.

ایدریان، سعید و فیضی، جعفرصادق. (1396). بررسی رابطه بین مدیریت دانش و بهره‌وری نیروی انسانی موردمطالعه کارکنان دانشگاه ارومیه. دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری. 1-12.

پرهیزگار، محمدمهدی؛ فروزنده دهکردی، لطف اله؛ جوکار، علی‌اکبر و درینی، ولی محمد. (1392). شناسایی عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی با تکیه بر پارادایم نوآوری باز مطالعه موردی: صنعت نشر کشور. فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی. 11 (31). 101-125.

توسلی، فاطمه؛ چرمچیان لنگرودی، مهدی و احمدپور، امیر. (1391). بررسی عوامل مؤثر بر تقویت روحیه کارآفرینی اعضای تعاونی تولید کشاورزی شهرستان آمل، تعاون و کشاورزی، 21 (11). 22-40.

توکلی، زهرا. (1390). ارزش‌گذاری عوامل مؤثر بر بهره‌وری معلمان از دیدگاه مدیران و معلمان ابتدایی ناحیه یک شهرستان ساری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد واحد ساری.

حاتمی، حسین. (1390). رابطه کیفیت زندگی کاری با تعهد سازمانی و میزان بهره‌وری در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی جهرم. فصلنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. 2 (3).

حاجی کریمی، عباسعلی و منصوریان، تالین. (1391). بررسی و تبیین نقش مدیریت دانش مشتری در بهبود عملکرد سازمانی. فصلنامه علمی پژوهشی کاوش‌های مدیریت بازرگانی. 4 (8). 75-92.

حسینی، مریم و مرئی، سیده پریسا. (1395). بررسی اثرگذاری فرایند مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی (مطالعه موردی: بانک پاسارگاد استان تهران). فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری. 2 (4). 18-29.

خسروی پور، نگار؛ جعفری، سیده محبوبه و عبدی، محمدرضا. (1396). طراحی الگوی بهینه مدیریت دانش برای دستگاه‌های نظارتی در ایران مطالعه موردی: دیوان محاسبات کشور. دانش حسابرسی. 17 (69). 309-328.

خلعتبری، عبدالصمد و درستکار سرمستانی، غلامرضا. (1395). تبیین رابطه هوش هیجانی و مدیریت دانش اداره کل بنادر و دریانوردی استان مازندران. صنعت حمل‌ونقل دریایی. 3 (1). 26-35.

رونقی، محمدحسین؛ فیضی، کامران و اسدپور، امین. (1396). ارزیابی ابعاد مدیریت دانش در سازمان بر پایه نظریه سیستم های گری. فصلنامه مطالعات کتابداری و علم اطلاعات. دانشگاه شهید چمران اهواز. 9 (1). 77-96.

سعدی، ح؛ و سلیمانی، ع. (1391). ظرفیت کارآفرینی دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان، مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 8 (2). 105-117.

سیفی سالدهی، محمد هادی؛ سیفی سالدهی، مهدی؛ کوزه چیان، هاشم و احسانی، محمد. (1393). ارتباط بین ساختار کارآفرینانه و کارآفرینی سازمانی در سازمان تربیت‌بدنی جمهوری اسلامی ایران. پژوهشنامۀ مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. 10 (19). 55-68.

طاهر، بیتا. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه. (190). 58-71.

عالمین، زهره؛ یادگاری، ضرغام؛ ناظم، فتاح و کریم زاده، صمد. (1394). بررسی میزان رابطه بین حل خلاق مسئله در فرهنگ‌سازمانی با بهره‌وری مدیران آموزش‌وپرورش استان لرستان. مجله ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 4 (4). 143-162.

قلاوندی، زهره و بزرگی، عبدالرضا. (1393). بررسی رابطه ‌یادگیری سازمانی و مدیریت دانش در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مسجدسلیمان. فصلنامه مدیریت اطلاعات و دانش شناسی. 1 (2). 117-128.

کریمی، آصف؛ احمدپور داریانی، محمود؛ باقرزاده لاکانی، فاطمه و عبدلی محمدآبادی، طیبه. (1393). تحلیل نقش و اثر مدیریت دانش در شناسایی و تشخیص فرصت‌های کارآفرینانه در دانشگاه تهران. مدیریت فرهنگ‌سازمانی. 12 (3). 529-550.

کمالی، میرتوحید؛ جاویدنیا، رضا و دباغ، رحیم. (1396). بررسی ارتباط سیستم فرآیند مدیریت دانش و کارآفرینی سازمانی مطالعه موردی: پژوهشکده‌ی علم و فناوری منتخب. فصلنامه مدیریت اطلاعات و دانش شناسی. (11).

کیانی، ندا و رادف، رضا. (1393). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر بهره‌وری سازمان با استفاده از مدل دیماتل. مدیریت بهره‌وری. 9 (35). 111-130.

محمدی، فروغ؛ کلاته سیفری، معصومه؛ فراهانی، ابوالفضل و قاسمی، حمید. (1395). تدوین مدل ارتباطی مدیریت دانش و کارآفرینی سازمانی با میانجی‌گری سرمایه اجتماعی در وزارت ورزش و جوانان. رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی. 4 (15). زمستان 1395. 39-53.

محمودی، محمدتقی؛ افضل کوهی، روزان و فروزنده، اعظم. (1395). بررسی و ارزیابی رابطه بین یادگیری سازمانی با نوآوری سازمانی کارشناسان دانشگاه اصفهان. نوآوری‌های مدیریت آموزشی. 11 (2). 103-121.

ملک زاده، غلامرضا و راهنما،  سیده نرگس. (1395). کارآفرینی و ارتباط آن با نوآوری. دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و فناوری اطلاعات و ارتباطات. 1-8.

موسوی خطیر، سید جلال؛ نادری، ابوالقاسم و ابیلی، خدایار. (1395). نقش مکانیزم های مدیریت دانش جهت بهبود نوآوری در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. فصلنامه علمی، پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 6 (3). 179-212.

نیکنام، حسین و کردلویی، حمیدرضا. (1396). بررسی تأثیر استفاده از مدیریت دانش بر بهبود بهره‌وری کارکنان اداره کل بهزیستی هرمزگان. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری. 2 (15). 32-38.

Cheng Ling, Tan. and Aizzat Mohd. Nasurdin, (2010). Knowledge Management Effectiveness and Technological Innovation: An Empirical Study in the Malaysian Manufacturing Industry, Journal of Mobile Technologies, Knowledge and Society, 2010 (2010): 1-13.

Jiménez-Jiménez, D., & Valle, R.S. (2011). Innovation, organizational learning, and performance. Journal of Business Research, 64(4), 408-417.

King, W. R., Chung, T.R., Honey, M.N., (2008),  Knowledge Management and Organizational Learning, International Journal of Management Science, OMEGA, Vol.36,. 168.

Kuratko, D. F. ; Goldsby, M. G. & Hornsby, J. S. (2012). Innovation acceleration: Transforming organizational thinking. Upper Saddle River, NJ: Pearson/Prentice Hall.

Ru-Jen Lin, Rong-Huei Che, Chiu-Yao Ting, (2012). Turning knowledge management into innovation in the high-tech industry, Industrial Management & Data Systems, 112(1): 42-63.

Yang, J. (2005), Knowledge integration and innovation: Securing new product advantage in high technology industry, Journal of High Technology Management Research 16, 121-135.