تبیین جامعه‌شناختی عوامل موثر بر مدیریت بدن (مورد مطالعه: مردان بین 18 تا 45 سال شهر تهران)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 8، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 61، شهریور 1398، صفحه 132-149   

نوع مقاله: مقاله مروری

نویسندگان

علی نوری¹؛ علیرضا محسنی تبریزی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش تبیین جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر مدیریت بدن مردان بین 18 تا 45 سال شهر تهران است. در شرایطی که منبع اصلی شکل‌گیری ارتباط و تبیین معنای هر چیزی به ظواهر تقلیل یابد، بدن به عنوان ابزار تجلی هویت، اهمیتی اساسی می‌یابد. نظریات گافمن، گیدنز، الیاس، بوردیو و باندورا چارچوب نظری پژوهش را تشکیل می‌دهند. جامعه آماری پژوهش اعضای باشگاه‌های پرورش اندام شهر تهران بودند و برای تعیین حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. از روش پیمایشی برای تبیین تأثیر عوامل اجتماعی بر مدیریت بدن استفاده گردید. اطلاعات لازم از طریق پرسش‌نامه محقق‌ساخته جمع‌آوری و با آزمون آلفای کرونباخ اعتبار سنجی شد و از آزمون‌ آماری همبستگی برای تحلیل فرضیه‌ها استفاده شد. آزمون همبستگی بین دو متغیر سرمایه فرهنگی و مدیریت بدن نشان داد که این رابطه معکوس است. اگرچه در نظریات مختلفی که در این پژوهش مطرح گردیده و یافته‌های سایر محققان ارتباط مستقیمی بین مدیریت بدن و سرمایه فرهنگی وجود دارد، اما باید توجه داشت افرادی که از دانش و پایگاه اجتماعی- اقتصادی پایین‌تری برخوردارند از روش‌های نامناسب برای تغییر ظاهر خود استفاده می‌کنند. آزمون همبستگی بین مدیریت بدن و یادگیری رفتار دیگران نشان داد که در سطح معنی‌داری 5 درصد ارتباط مستقیم و معنی‌دار بین دو متغیر وجود دارد. هم‌چنین، آزمون همبستگی بین هر یک از متغیرهای نمایش تمایز خود با دیگران، نمایش پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نمایش ظاهر مورد پسند دیگران با مدیریت بدن، نشان داد بین این متغیرها و متغیر وابسته مدیریت بدن، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد.                              

کلیدواژه‌ها

مدیریت بدن؛ هویت؛ پایگاه اجتماعی- اقتصادی؛ سرمایه فرهنگی؛ جامعه مدرن

مراجع