طراحی مدل کنترل راهبردی در صنعت بانکرینگ

پژوهش های مدیریت راهبردی

مقاله 3، دوره 25، شماره 73، شهریور 1398، صفحه 59-85   

نوع مقاله: علمی _ پژوهشی

نویسندگان

وحید خاشعی¹؛ سیدامیرحسین طیبی ابوالحسنی^{* 2}

¹دانشیار مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

²دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبائی تهران

چکیده

از طریق طراحی یک سیستم کنترلی مناسب می‌توان اطلاعات لازم، به‌هنگام و دقیق را در زمینه تصمیم‌گیری در شرایط پیچیده فراهم کرده و با انعطاف‌پذیری لازم گزینه‌های راهبردی را برای امکان واکنش مناسب و سریع به تغییرات ناگهانی محیط را مهیا ساخت. محیط صنعت بانکرینگ (سوخت‌رسانی به کشتی‌ها) عمدتاً غیرقابل‌پیش‌بینی بوده و محیطی است که دارای تنوع و پیچیدگی فراوانی است. ضمن این‌که سطح تلاطم محیطی این صنعت نیز، نسبتا زیاد است و لذا طراحی یک سیستم کنترلی راهبردی مناسب، می‌تواند کوشش‌های پراکنده مدیران را انسجام بخشیده و شرایط سازمان را به‌منظور حرکت منسجم در بستر محیط فراهم ‌سازد. هدف این پژوهش، ارائه مدل کنترل راهبردی در صنعت بانکرینگ می‌باشد. رویکرد پژوهش به صورت کیفی اکتشافی مبتنی بر مصاحبه نیمه ساختاریافته با 12 نفر از خبرگان این صنعت است. نمونه‌گیری از نوع نمونه‌گیری نظری بوده و بر مبنای اصل اشباع نظری تعیین شده و برای تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزار MAXQDA از راهبرد نظریه داده‌بنیاد با رهیافت ظاهرشونده گلیزر به وسیله کدگذاری مبتنی بر رویکرد استقرایی بهره گرفته شده است. درنهایت مدل به دست آمده، در قالب اهرم‌های 8 گانه کنترل سیاسی، کنترل تحدیدی، کنترل محتوای استراتژی، کنترل تبدیل استراتژی، کنترل اجرای استراتژی، کنترل تعاملی، کنترل وظیفه‌ای و کنترل داخلی تبیین شد.

کلیدواژه‌ها

کنترل؛ کنترل راهبردی؛ صنعت بانکرینگ؛ نظریه داده‌بنیاد

مراجع

 

اعرابی، سید محمد، چاوشی، سید کاظم (1389). سبک کنترل استراتژیک و عملکرد شرکت‌های هولدینگ»، فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی، (1) ، 26-7.

امینی، محمد تقی، اکبری، مهدی، خباز باویل، صمد (1393). کنترل استراتژیک، تهران: انتشارات پایگاه دانش.

امینی، محمد تقی، سیادت، سعیده، پیرعلی، علیرضا (1395). پیاده‌سازی مدل کنترل استراتژیک هاریسون در صنعت خرده فروشی، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 22(63)، 83-63.

انجمن صنعت بانکرینگ ایران (1397). خلاصه گزارش وضعیت صنعت بانکرینگ.

پیرمراد، حمیدرضا، نظری، محسن، حیدری، علی، اعرابی، سیدمحمد (1397). الگوی ارزیابی آمادگی تغییر استراتژیک در سازمان‌های بخش انرژی، راهبرد، 27(87)، 60-35.

جاویدی کرمانی نژاد، مهری، امینی، محمدتقی (1395). طراحی و توسعه الگوی تعاملی تغییرات محیطی با کنترل استراتژیک بر اساس مدل کنترل استراتژیک لورانژ، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 22(63)، 158-133.

جعفری، محمد، شاکری، عباس، محمدی، تیمور (1397). تأثیر نوسانات بازارهای مالی بر قیمت نفت و امنیت اقتصادی ایران»،  فصلنامه مطالعات راهبردی، 21(80)، 134-101.

خاشعی، وحید، حسینی، سیدمحمود، حاجی‌کریمی، عباسعلی، رضاییان، علی، لشکربلوکی، مجتبی (1391). کاوشی بر الگوی کنترل راهبردی سازمانی؛ رویکردی کارکردگرایانه و نمونه‌ای آرمانی»، اندیشه مدیریت راهبردی، 6(1)، 34-5.

خاشعی، وحید (1394). ارائه الگویی طبقه‌بندی شده از ابزارهای کنترل راهبردی»، اندیشه مدیریت راهبردی، 9(1)، 145-121.

خاشعی وحید، هرندی، عطااله (1394). تبیین مدل کنترل راهبردی در صنعت توزین، مطالعات مدیریت راهبردی، (22)، 80-61.

خمسه، عباس، پیری، محسن (1396). طراحی الگوی کنترل کیفیت محصولات هایتک در صنایع توربینی مطالعه موردی: شرکت مهندسی توربو کمپرسور نفت آسیا، پژوهش‌های سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی انرژی، 3(7)، 226-203.

دانایی‌فرد، حسن، امامی، سیدمجتبی (1386). استراتژی‌های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه‌پردازی ‌داده‌بنیاد، اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، 1(2)، 97-69.

دانایی فرد، حسن (1384). تئوری‌پردازی با استفاده از رویکرد استقرایی: راهبرد مفهوم‌سازی تئوری بنیادی، دانشور رفتار، 11(12)، 70-55.

دری، بهروز، حکاک، محمد (1389). طراحی مدل کنترل راهبردی برای صنایع ایران، پژوهشنامه مدیریت اجرایی، 10(2)، 86-65.

ربینیاک، لاورنس، جی (2005). عملیاتی کردن استراتژی: مدیریت اثربخش اجرا و تغییر، ترجمه نادر مظلومی و شهرام خلیل نژاد و علیرضا هاشمی، تهران: انتشارات ادبستان.

رحمان سرشت، حسین، هرندی، عطااله (1396). بررسی اثر کنترل راهبردی حاکمیت شرکتی بر راهبری اثربخش شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، مدیریت بازرگانی، 9(3)، 506-485.

رحمان سرشت، حسین، هرندی، عطااله (1396). مدلی برای کترل راهبردی حاکمیت شرکتی با استفاده از استراتژی تئوری داده‌بنیاد کلاسیک، پژوهش‌های مدیریت عمومی، 10(37)، 58-29.

رحمان سرشت، حسین، حبیبی بدرآبادی، محبوبه (1393). الگویی برای کنترل راهبردی در شرایط گسست محیطی، پژوهشنامه بیمه، 29(1)، 78-53.

رعنایی کردشولی، حبیب الله، علوی، سید مسلم، سلطانی، مریم (1398). تحول سازمانی در صنعت نفت ایران: الگوی پیشنهادی برای ایجاد سازمان‌های دانش بنیان، سیاست‌های راهبردی و کلان، 7(25)، 20-1.

رنجبر، سارا، حاجی حسینی زنجانی، فاطمه (1395). نگاهی به تجارت دریابرد جهانی و تحولات صنعت حمل‌ونقل کانتینری: وضعیت بازار در 5 سال آینده، هجدهمین همایش صنایع دریایی، کیش.

رنجبر، هادی، حق دوست، علی اکبر، صلصالی، مهوش، خوشدل، علیرضا، سلیمانی، محمدعلی، بهرامی، نسیم (1391). نمونه‌گیری در پژوهش‌های کیفی: راهنمایی برای شروع، مجلۀ علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 10(3)، 250-238.

شرکت ملی نفت ایران (1394). بانکرینگ، نشریه مشعل، شماره ۷۶۷ دی ماه.

طیبی ابوالحسنی، سیدامیرحسین (1397). گزارش ارائه الگوی توسعه صنعت بانکرینگ کشور، مرکز پژوهشی آرا.

علی عبدالهی، داود، بهرامشاهی، مهدی (1395). چشم‌انداز صنعت سوخت‌رسانی به کشتی‌ها  (بانکرینگ) در جهان، تهران: انتشارات اسرار دانش.

محمدپور، احمد، (1392).روش تحقیق کیفی ضد روش جلد دوم، تهران، انتشارات جامعه‌شناسان، چاپ دوم.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1397). گزارش بررسی وضعیت صنعت بانکرینگ در ایران»، معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی؛ دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن (گروه انرژی).

مومنی، منصور، رزبان، سینا (1397). مدل ارزیابی عملکرد شهرک‌های صنعتی با در نظرگرفتن معیارهای پایداری»، مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 32(32)، 216-185.

نوروزی، محمد تقی (1392). نظریه‌های کلان جامعه‌شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان، تهران: سمت.

 

Antony, R, Diridin, J&  Badford, N (1993). Management Control Systems, Translated by Mohammad Taghi Ziaei Bigdeli, Tehran: Public Administration Education Center.

Creswell, J. W&  Miller, D. L (2000). Determining Validity in Qualitative Inquiry, Theory into Practice, 39, 124-130.

Fiegener, M (2010). The control of strategy in dynamic versus stable environments, Journal of Managerial Issues, 9(1), 72-87.

Gábor, Á (2016). The Encounter of Project Control and Innovation in a New Business Model - or, Book-Save-Sleep Wisely, International Journal of Innovation and Research in Educational Sciences, 3(1), 1-8.

Garcia-Castro, R&  Aguilera, R. V (2015). Incremental value creation and appropriation in a world with multiple stakeholders, Strategic Management Journal, 36(1), 137–147.

Grant, R. (2002). Corporate strategy: Managing scope and strategy content; In A. Pettigrew, Handbook of Strategy and Management, London: Sage.

Irons, J.L&  Leber, A.B. (2018). Characterizing individual variation in the strategic use of attentional control. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance, 44(10), 1637-1654.

Kamal, R, Moloney, F, Wickramaratne, C, Narasimhan, A&  Goswami, D.Y. (2019). Strategic control and cost optimization of thermal energy storage in buildings using EnergyPlus, Applied Energy, 246, 77-90.

Lorange, P, Scott, F. M&  Ghoshal, S (1986). Strategic Control System, St Paul, MN: West Publishing Company.

Muralidharan, R (1997). Strategic Control for Fast-moving Markets: Updating the Strategy Andmonitoring the Performance, Long Range Planning, 30(1), 64-73.

Nikzat, P, Hasangholi Pouryasori, T, Shah Hoseini, M&  Taban, M (2019). A Strategic Control Model by Emphasis on the Green Approach, Environmental Energy and Economic Research, 3(2), 85-106.

Peter, S, Agnes, O, Wiafe, NA&  Stephen, A (2018). Strategic Leadership and Why is it is Critical for Businesses/Organizations in Ghana, Mechanism of Economic Regulation, 3, 41-53.

Preble, J.F (1992). Towards a Comperhensive System of Strategic Control, Journal of Management Studies, 29.

Schulze, M, Heidenreich, S&  Spieth, P (2018). Impact of Energy Management Control Systems on Energy Efficiency in the German Manufacturing Industry, Journal of Industrial Ecology, 22(4), 813_826.

Simons, R (1995a). Levers of Control- How Managers Use Innovative Control Systems to Drive Strategic Renewal, Boston, MA: Harvard Business School Press.

Straus, A&  Corbin, J (2008). Basics of Qualitatvie Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, Los Angeles: Sage Publications, Third Edition

Tavakoli, I&  Perks, K.J.H (2001). The development of a strategic control system for the management of strategic change, Strategic Change, 10(2), 297-305.

Zéman, Z (2019). The Extended Functions of Strategic Controlling in Relation to the Value Creation of Sustainable Development, Visegrad Journal on Bioeconomy and Sustainable Development, 8(1), 47-52.

Buller, P. F & McEvoy, G. M (2012). Strategy, human resource management and performance: Sharpening line of sight. Human resource management review, 22(1), 43-56.