جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 3، دوره 11، شماره 41، مهر 1398، صفحه 49-59   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

مریم بختیار^*

دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، گروه عرفان اسلامی، اهواز، ایران.

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی می باشد. عرفان حقیقی و ناب باطن دین است که ریشه در جان آدمی دارد و با فطرت انسان سرشته شده است و از این رو در ادبیات عرفانی، زن نماد و مظهر جمال الهی و نماد «حبّ» الهی است. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و به واکاوی نوشته های شعرا و عارفان در زمینه جایگاه معنوی زن  پرداخته است. بر این اساس در بررسی های نوشته های عرفای اسلامی مانند ابن عربی مشخص شد به اقتضای حال و مقام سخن، گاه زنانی را به عنوان اسوه و الگو معرفی کرده‌اند که مردان باید درس توحید، مردانگی، توکل، فداکاری و...را از آن­ها بیاموزند. هم­چنین طی بررسی جایگاه زن در دیدگاه برخی شعرا و نویسندگان معروف عارف مسلک مانند عطار نیشابوری و مولانا مشخص شد که زنان در کسب مراتب معنوی در مقایسه با مردان کم نداشته و بسیاری از آنها به بالاترین درجات رسیده اند.

کلیدواژه‌ها

زن؛ عرفان اسلامی

مراجع

- قرآن کریم.

- ابن عربی، محی الدین. ترجمان الاشواق. ترجمه نیکلسون، گل باباسعیدی. (1393). تهران: انتشارات جامی.

- ابن عربی، محی الدین. فتوحات مکیه. ترجمه محمدخواجوی. (1387). تهران: انتشارات مولی.

- امام محمدصادق(ع). مصباح الشریعه ومفتاح الحقیقه. ترجمه حسن مصطفوی. (1360). تهران: انتشارات انجمن حکمت وفلسفه ایران.

- جامی، عبدالرحمن. هفت اورنگ. تصحیح مدرس گیلانی. (1386). تهران: انتشارات اهورا، مهتاب.

- حسن زاده آملی، حسن. (1394). شرح فصوص الحکم داودبن محمودقیصری. قم: انتشارات کتاب قم.

- زینی، مهری، جلالی پندری، یدالله. (1388). زنان و سیر و سلوک عرفانی. نشریه علمی پژوهشی پژوهشنامه زبان و ادب فارسی(گوهر گویا)، 3، 2(10)، 50-21.

- ستاری، جلال. (1389). عشق صوفیانه. تهران: انتشارات نشرمرکز.

- سنایی، محمد بن مجدود آدم. (1373). دیوان اشعار با مقدمه محمد مدرس رضوی. تهران: انتشارات کتابخانه سنایی.

- سنایی، محمد بن مجدود آدم. (1383). حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه. تصحیح مدرس رضوی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

- شیخ صدوق. خصال. ترجمه آیت الله محمدباقرکمره ای. (1385). تهران: انتشارات کتابچی.

- عطارنیشابوری، شیخ فریدالدین. (1383). تذکره الاولیا. مقدمه شفیعی کدکنی، تهران: انتشارات سخن.

- گولپینارلی، عبدالباقی. مولویه بعد از مولانا. ترجمه توفیق هـ. سبحانی. (1366). تهران: انتشارات کیهان.

- مولوی(جلال‌الدین محمد بلخی). (1391). مثنوی. شرح کریم زمانی. تهران: انتشارات امیرکبیر.

- نصر، سیدحسین. سه حکیم مسلمان. ترجمه احمدآرام. (1371). تهران: انتشارات کتاب های جیبی.

- هجویری، ابوالحسن علی بن عثمان. (1384). کشف المحجوب. مقدمه محمودعابدی. تهران: انتشارات سروش.