بررسی ظهور علمی قرآن در آیه اول سوره انعام

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 4، دوره 10، شماره 39، آذر 1398، صفحه 69-82   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علیرضا خنشا¹؛ محمد جواد سامی²

¹کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران

²استادیار دانشگاه هنر شیراز

چکیده

با پیشرفت علوم، هر روزه گوشه‌ای از اسرار علمی بکار رفته در قرآن آشکار می‌شود. یکی از این موارد که مورد توجه اختر فیزیکدانان قرار گرفته مسأله ماده تاریک و انرژی تاریکی است که تقریباً مورد اتفاق تمام دانشمندان می‌باشد. ماده تاریک(Dark matter) به صورت توده‌ای در اطراف کهکشان وجود دارد که با استفاده از تلسکوپ قابل مشاهده نیست. ویژگی‌های وجودی این ماده تاریک را می‌توان به طور غیر مستقیم از طریق تأثیرات گرانشی بر روی ماده مرئی، تابش و در مقیاس بزرگ، اثبات نمود. قرآن در آیه اول سوره انعام این حقیقت علمی را با جمله ﴿وجعل الظلمات والنور﴾ بیان می‌کند. مفسرانی چون علامه طباطبائی(ره)، آیت الله جوادی آملی و راغب اصفهانی در تفسیرشان جعل در این آیه را به معنای خلقت و آفرینش آورده‌اند، معلوم می‌شود که ظلمات و نور مثل تمام موجودات دیگر، چون قرآن موجود و مخلوق‌اند و از خود صاحب اثر می‌باشند. با بیان این مطالب مقاله به دنبال این سخن است که اشاره به وجود ماده تاریک در قرآن می‌تواند یکی از ظهورات علمی این کتاب الهی باشد.

کلیدواژه‌ها

کیهان؛ ماده تاریک؛ قرآن؛ جعل؛ خلق

مراجع

قرآن کریم.

نهج‌البلاغه.

ابن بابویه(شیخ صدوق)، محمد بن علی. 1404ق، عیون أخبار الرضا، تهران: انتشارات صدوق.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، المفردات فی غریب ‌القرآن، دمشق: دار القلم.

شیخی، احمد. 1391ش، آشنایی با بخش تاریک کیهان، تبریز: انتشارات اختر فیزیک.

طباطبایی، محمدحسین. 1337ش، تفسیر المیزان، قم: انتشارات دار العلم.

طبرسی، فضل بن حسن. 1372ش، مجمع ‌البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو.

طبرسی، فضل بن حسن. 1377ش، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

فیروزآبادی، سیدمحمدمهدی. 1393ش، مسأله ماده تاریک کیهان، بی جا: بی نا.

کلینی، محمد بن ‌یعقوب. 1372ش، اصول کافی، تهران: انتشارات کتابفروشی علمیه اسلامیه.

گنابادی، سلطان محمد. 1372ش، بیان السعادة فی مقامات العبادة، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

مجلسی، محمد باقر. 1363ش، بحار الأنوار، ترجمه محمدحسن بن محمد ولی، ارومیه: دار الکتب الإسلامیه.

معین، محمد. 1379ش، فرهنگ فارسی، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات امیرکبیر.

مکارم شیرازی، ناصر. 1374ش، تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دار الکتب الإسلامیه.

مهدوی راد، محمد علی. 1384ش، سیر نگارش‌های علوم قرآنی، تهران: هستی نما.

کتب انگلیسی

L. Amendola, S. Tsujikawa, Dark Energy: Theory and Observation, Combridge University Press. 2010.

Yun Wang’  Dark Energy’ WILEY-VCH2010

E.J.Copeland’ M.Sami’ and S.Tsujikawa’ Dynamics if dark energy’ Int.J. Mod.

Phys.D15’1753’(2006)

 

قرآن کریم.

نهج‌البلاغه.

ابن بابویه(شیخ صدوق)، محمد بن علی. 1404ق، عیون أخبار الرضا، تهران: انتشارات صدوق.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، المفردات فی غریب ‌القرآن، دمشق: دار القلم.

شیخی، احمد. 1391ش، آشنایی با بخش تاریک کیهان، تبریز: انتشارات اختر فیزیک.

طباطبایی، محمدحسین. 1337ش، تفسیر المیزان، قم: انتشارات دار العلم.

طبرسی، فضل بن حسن. 1372ش، مجمع ‌البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو.

طبرسی، فضل بن حسن. 1377ش، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

فیروزآبادی، سیدمحمدمهدی. 1393ش، مسأله ماده تاریک کیهان، بی جا: بی نا.

کلینی، محمد بن ‌یعقوب. 1372ش، اصول کافی، تهران: انتشارات کتابفروشی علمیه اسلامیه.

گنابادی، سلطان محمد. 1372ش، بیان السعادة فی مقامات العبادة، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

مجلسی، محمد باقر. 1363ش، بحار الأنوار، ترجمه محمدحسن بن محمد ولی، ارومیه: دار الکتب الإسلامیه.

معین، محمد. 1379ش، فرهنگ فارسی، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات امیرکبیر.

مکارم شیرازی، ناصر. 1374ش، تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دار الکتب الإسلامیه.

مهدوی راد، محمد علی. 1384ش، سیر نگارش‌های علوم قرآنی، تهران: هستی نما.

کتب انگلیسی

L. Amendola, S. Tsujikawa, Dark Energy: Theory and Observation, Combridge University Press. 2010.

Yun Wang’  Dark Energy’ WILEY-VCH2010

E.J.Copeland’ M.Sami’ and S.Tsujikawa’ Dynamics if dark energy’ Int.J. Mod.

Phys.D15’1753’(2006)