پیامدهای امنیتی تحولات ژئوپولیتیکی کشور سوریه برقدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 4، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 45، بهمن 1398، صفحه 63-83   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

علی رحیمی¹؛ عزت اله عزتی^{* 2}؛ مسعود مهدوی حاجیلوئی^{* 3}

¹دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استاد گروه جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

چکیده
تحول در فضای ژئوپولیتیک محیط امنیتی آسیای جنوب غربی پس از حادثه 11 سپتامبر 2001، قدرتهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را به در پیش گرفتن رویکردهای متفاوت، نسبت به بحران‌های حادث شده در این منطقه، وادار نموده است. تحولات سوریه از زمان آغاز تاکنون، یکی از مهمترین رویدادهایی است که علاوه بر مسائل منطقه‌ای، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار داده است. به طوری که وضعیت سوریه برای جمهوری اسلامی ایران به عنوان بازی با حاصل جمع جبری صفر درآمده و هرگونه تحول ژئوپولیتیکی در ساختار سیاسی این کشور، قدرت منطقه‌ای ایران را بشدت تحت تاثیر قرارداده است. لذا از آنجا که کشور سوریه سالهای متمادی، نقش دروازۀ ورود ایران به جهان عرب، محورمقاومت و اتصال استراتژیک ایران به مدیترانه و خاور نزدیک را داشته است. این امرموجب شده تا تضعیف سوریه و سرنگونی بشار اسد، علاوه بر تضعیف محور مقاومت، کاهش نفوذ و قدرت منطقه‌ای ایران را در پی داشته باشد. پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی بوده و می‌کوشد تأثیرات متغیر مستقل یعنی تحولات ژئوپولیتیکی سوریه را بر امنیت منطقه‌ای ایران به منزله متغیر وابسته به بحث و بررسی گذارد. هدف اصلی نوشتار تجزیه و تحلیل قدرت منطقه‌ای ایران در پرتو تحولات سوریه می‌باشد. نتایج پژوهش نشانگر آن است که هر یک از سناریوهای پسا بحران مرتبط با تحولات ژئوپولتیکی کشور سوریه، تاثیرات اساسی بر امنیت ملی و قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران در بر خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: سوریه؛ ایران؛ پیامدهای ژئوپولیتیکی؛ تحولات ژئوپولیتیکی؛ امنیت منطقه‌ای

مراجع

References

Abbasi, Majid and Mohammadi, Vahid (2014), The Realistic Explanation of the International Power Controversy in Syria, Iranian Journal of International Policy. First Year.NO. 2 [In Persian]

Abdullah Khani, Ali (2004), Security Theories, An Introduction to the Design of the National Security Doctrine, the Contemporary Abrar International Institute for Cultural Studies and Research[In Persian]

Adam Ali (2011), Bahrain's Crisis and Regional Security of the Islamic Republic of Iran, Strategic Quarterly, Twenty-first Year, No. 6[In Persian]

Ajorloo, Hussein (2011), Syrian developments: Origins and perspectives, Middle East Studies Quarterly, eighteenth, third issue. [In Persian]

Asseburg, Muriel & Wimmen, Heiko (2013). The civil war in Syria and the impotence of. International politics. In: Marc v. Boemcken et al. (ed.): Peace Report 2013, LIT-Verlag

Barzegar, Kayhan (2007) Regionalism in Iran's Foreign Policy, Central Eurasia Studies (Special Conference on Regional Studies), Second Year, No. 5[In Persian]

Barzegar, Kayhan (2011), Iran and developments in the Arab world, interests and values, Research Report, Tehran: Strategic Research Center of the Expediency Council[In Persian]

Boozan, Barry (2010), Middle East and Arms Conflict, Tehran: International Center for Peace Studies.

Boozan, Barri (2002), Middle East: A Contemporary Structure, Translated by Ahmad Sadeghi, Foreign Policy Quarterly, 16th Year, No. 3

Boozan, Barry, Weaver, L, (2009), Regions and Powers: International Security Structure, Rehman Ghahrampanpur Translation, Tehran: Strategic Studies Research Center

Carmen-Cristina Cîrlig, “The international coalition to counter ISIL/Da'esh (the 'Islamic State')”, European Parliamentary Research Service, 17 March 2015

Dandadish, Parvin and Kozegar-Kaliji, Vali, (2010), A critical review of regional security suite theory using the South Caucasus security environment, Strategic Quarterly, Year 19, No. 56[In Persian]

Dehghani Firoozabadi, Seyed Jalal and Farazi, Mahdi (2012), Islamic Awakening: Iranian and Western Considerations, Islamic Awakening and National Security of the Zionist regime, Tehran: Imam Sadiq University Press. [In Persian]

Farahat, Tariq, (2015), 36 Dawlat al-Ful'lam Lam Tatefre Be'zrail. Boost Policy, System:/https://www.sasapost.com/translation/these-36-countries-dont-recognize-israel

Gelbart, Jonathan. ( 2010). “The Iran-Syria Axis: A Critical Investigation”. Stanford Journal of International Relations, Vol.12, No.1

Guzansky, Yoel, (2011), "Saudi Activism in a Changing Middle East. Strategic Assessment Vol. 14, No. 3

 Griffiths.,Martin, Roach., Steven C. & Solomon, M.Scott, (2009), Fifty KeyInternational Thinkers, 2 th, London and New York: Routledge

Harriet, Sherwood, (2012), “Arab League Urges Joint UN-Arab Peacekeeping. Mission in Syria”, The Guardian, February 12. (http://www.guardian.co.uk/world/2012/ feb/12/syria-arab-league-un-peacekeeping) (Accessed on September 21

Inbar, Ephraim (2012), “Israel’s National Security AmidstUnrest in the Arab World”, The Washington Quarterly. No 35

Hafez Nia Mohammad Reza, (2006), The Impact of the Kurdish Autonomy of Northern Iraq on Neighboring Countries, Geographic Research, Volume 21, Issue 4[In Persian]

Hafez Nia, Mohammad Reza (2010), Geopolitical Structure Theory of the Emerging World, Geopolitics Magazine, No. 19[In Persian]

Jafari Valdani, Asghar and Seyyed Ali Nejat (2013), The Role of Regional Authorities in the Syrian Crisis, Middle East Studies Quarterly, Vol. 20, No. 4[In Persian]

Karami, Kamran (2011), Arab Spring, and Saudi Arabia: Works and Reactions, Middle East Studies Quarterly, eighteenth day, issue 66[In Persian]

Karami, Kamran (2013), Saudi Arabia and the Syrian crisis in the process of geopolitical and geocalctic competitions, Quarterly Journal of Fair Diplomacy, No. 8[In Persian].

Niakuye, Seyyed Amir and Bahmanesh, Hossein, (2012), Disasters in the Syrian Crisis: Goals and Approaches, Foreign Relations Quarterly, Fourth Edition, No. 4[In Persian]

Nosrati, Shahriar, (2012), The role of Muslim countries in the Mediterranean region in promoting the regional interests of the Islamic Republic of Iran (Lebanon case study), Master's Degree term, Islamic Azad University of Rasht[In Persian]

Nerguizian, Aram, (2012),”U.S and Iranian Strategic Competition”, CSIS, March,Bartell, Dawn. L & David. H. Gray. (2012). “Conflict in Syria and the Opportunity to

pan, Esther, (2006), “Syria, Iran and the Mideast Conflict”, Foreign. Relation, at: http://www.cfr.org.

Reduce Iran’s Regional Influence and Iran’s Threat to the International Community”21. Satloff, Robert (2012). Iran and Syria: Next Steps, Committee on Foreign Affairs. Hearin before the Committee on Foreign Affairs House of Representatives One Hundred. Twelfth Congress First Session Serial No. 112-45

Salehi, Kourosh and Gholizadeh, Muharram; (2013), The Moon of History and Geography, No. 172[In Persian]

Farzandi, Abbasali (2012), Strategic Importance of Syria to Iran, Payam Revolutionary Monthly, 62[In Persian]

Sadeghi, Seyyed Shamsudin and Lotfi, Kamran (2016), Analysis of the positions of the Islamic Republic of Iran over the Syrian crisis, contemporary political questions. Period 6, NO. 15[In Persian]

Sutherlin, John. W. (2013). “The Syria Dilemma: a U.S. Led Invasion or a U.N. Sponsored Resolution”. Journal of International Humanities and Social Science, (l3).

Vaezi, Mahmoud and Davandish, Parvin (2011), The Necessity of Establishing Regional Security Arrangements in the Caucasus: New Approach,Journal of Central Asia and Caucasus Studies, No. 74[In Persian]

Syrian , Iran , Geopolitical Consequences, Geopolitical Developments and Regional Security