الحواریة فی قصیدة «قصة شهر سنکستان» لأخوان وقصیدة «الفقر والسقام» للرصافی

فصلیة دراسات الادب المعاصر

مقاله 3، دوره 11، شماره 43، اسفند 2019، صفحه 69-91   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

هادی اخلاقی¹؛ فریبرز حسینجانزاده²؛ محمد جعفری²

¹خریج الدکتوراه فی فرع اللغة العربیة وآدابها بجامعة آزاد الإسلامیة بکاشمر

²أستاذ مساعد فی قسم اللغة العربیة وآدابها بجامعة آزاد الإسلامیة بکاشمر

چکیده

کثیر من الأشعار الحدیثة علی خلاف الشعر القدیم تتمتع بالحواریة وعناصرها کالقوال الثنائی والکرنفال والکرونوتوب والآلیات الأمریة والندائیة والإستفهامیة وإلخ. أخوان ثالث الشاعر الإیرانی المعاصر ومعروف الرصافی الشاعر العراقی المعاصر، هما اللذان اهتما إلی المضامین الإجتماعیة وتجسّداها فی أشعارهما وثاما بمعارضة الإستعمار والإستغلال. فهما حاولا أن یحلّا القضایا الإجتماعیة مستفیدین من المجالات الحواریة. إذن تحاول هذه المقالة علی أساس المنهج المقارن إلی دراسة الحواریة وعناصرها المختلفة فی قصیدة من أخوان «قصة شهر سنکستان»، و قصیدة لمعروف رصافی «الفقر والسقام». قد خلصت النتیجة أن هاتین القصیدتین أنتجتا من الظروف الإجتماعیة وسعی الشاعران بتوظیف الحواریة وعناصرها لیتناولا الحواریة لحل المشاکل الإجتماعیة بصورة رمزیة. وأیضاً نجد أن اعتماد الشاعرین کان علی أهم عناصر الحواریة کالأمر والإستفهام والنداء والکرنوتوب، والکرنفال. یجدر الذکر أن المنهج المستخدم فی هذه الدراسة هو المنهج الوصفی التحلیلی، فی أساس المدرسة الأمریکیة فی الأدب المقارن.
الحواریة فی قصیدة «قصة شهر سنکستان» لأخوان وقصیدة «الفقر والسقام» للرصافی

کلیدواژه‌ها

الحواریة؛ باختین؛ أخوان ثالث؛ معروف الرصافی؛ التعابیر الخطابیة

مراجع

احمدی، بابک. 1378ش، متن و تأویل، تهران: مرکز.

اخوان ثالث، مهدی. 1389ش، منتخب اشعار(از این اوستا)، تهران: مروارید.

أنوشه، حسن. 1381ش، فرهنگنامه ادب فارسی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

بوبر، مارتین. 1380ش، من و تو، ترجمه ابوتراب سهراب و الهام عطاردی، تهران: فرزان روز.

تودوروف، تزوتان. 1377ش، منطق گفت‌وگویی میخائیل باختین، ترجمه داریوش کریمی، تهران: نشر مرکز.

الرصافی، معروف. 2014م، دیوان اشعار، مصر: مؤسسه هنداوی.

ریمون کنان، شلومیت. 1387ش، روایت شناسی بوطیقای معاصر، ترجمه ابوالفضل حری، تهران: نشر نیلوفر.

شمیسا، سیروس. 1378ش، نقد ادبی، الطبعة الأولی، تهران: انتشارات فردوس.

شمیسا، سیروس. 1388ش، نقد ادبی، الطبعة الثانیة، تهران: انتشارات فردوس.

غلام­حسین­زاده، غریب­رضا و نگار غلام­پور. 1387ش، میخائیل باختین، تهران: روزگار.

میر صادقی، جمال. 1376ش، عناصر داستان، ایران، الطبعة الثالثة، تهران: انتشارات سخن.

 

المقالات

پور نامداریان، تقی. 1385ش، «گفت‌وگو و غزل عرفانی»، پژوهش‌های عرفانی، شماره 3، صص30-15.

پژوهنده، لیلا. 1384ش، «الفلسفة وظروف الحوار من نظرة مولوی وباختین وبوبر(دراسة مقارنة)»، المقالات والدراسات، رقم 77 (2)، صص11- 34.

مقدادی، بهرام و فرزاد بوبانی. 1382ش، «جویس وقضیة الحواری، دراسة باختینیة فی أعمال جیمز جویس»، دراسات اللغة الأجنبیة، الرقم 15، صص19-29.

نامورمطلق، بهمن. 1387ش، «باختین، گفت­وگومندی و چندصدایی: مطالعه پیشابینامتنیت باختینی»، پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 57، صص 398- 414.