تأثیر طول دوره ی تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در شرایط کشت رایج و ارگانیک

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 13، 4(52)زمستان، بهمن 1398، صفحه 621-638   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jcep.2020.671177

نویسندگان

مسعود زارعی¹؛ محمد آرمین^{* 2}؛ موسی الرضا حکم آبادی³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

²دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

³گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر طول دوره ی تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز  در شرایط کشت رایج و ارگانیک، آزمایشی به­صورت اسپلیت پلات، در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در شهرستان سبزوار انجام شد. سیستم کشت (رایج و ارگانیک) به عنوان فاکتور اصلی و طول دوره ی تداخل علف‌های هرز(صفر، 2، 4، 6 هفته بعد از سبز شدن و عدم کنترل) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که در شرایط کشت رایج، تراکم و وزن خشک علف‌های هرز، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، تعداد دانه در چتر، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک افزایش بیشتری نسبت به کشت ارگانیک  داشت در حالی که تعداد چتر در بوته در سیستم کاشت ارگانیک  بیشتر بود. افزایش طول دوره­ی تداخل علف‌های هرز سبب کاهش 21/20 درصدی ارتفاع، 85/42 درصدی تعداد شاخه جانبی، 91/47 درصدی  تعداد چتر در بوته، 5/37 درصدی تعداد دانه در چتر، 96/33 درصدی عملکرد بیولوژیکی، 90/43 درصدی عملکرد دانه  شد. بررسی ضرایب تابع رگرسیون لجستیکی نشان داد که در شرایط کشت رایج شروع کاهش عملکرد زودتر اتفاق افتاد (11 روز بعد از سبز شدن) در حالی که شروع کاهش عملکرد در سیستم کشت ارگانیک تا 41/17 روز بعد از سبز شدن  زیره سبز به تعویق افتاد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که در هر دو شرایط تداخل علف‌های هرز سبب کاهش عملکرد دانه گردید. با این وجود، در شرایط کشت ارگانیک تداخل تا هفته چهارم و در شرایط رایج تا هفته دوم بعد از سبز شدن کاهش قابل ملاحظه‌ای را در عملکرد دانه موجب نشد.  بر این اساس توصیه می شود کنترل علف های هرز در کشت رایج 12 روز بعد از سبز شدن و در کشت ارکانیگ 18 روز بعد از سبز شدن زیره سبز شروع شود.

کلیدواژه‌ها

رقابت؛ زیره سبز؛ سیستم کشت؛ کاهش عملکرد؛ گیاهان دارویی

مراجع

• · Albrecht, H. 2005. Development of arable weed seedbanks during the 6 years after the change from conventional to organic farming. Weed Research. 45(5): 339-350.
  · Asghari, M., and M. Armin. 2015. Effect of weed interference in different agronomic managements on grain yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum L.). Journal of Crop Ecophysiology. 32(4): 407-422. (In Persian).
  · Birla, L., I.S. Naruka, R.P.S Shaktawat, and S.R. Ajnave. 2016. Integrated weed management in cumin. Indian Journal of Weed Science .48(1): 102–104.
  · Blackshaw, R. 2005. Nitrogen fertilizer, manure, and compost effects on weed growth and competition with spring wheat. Agronomy Journal. 97(6): 1612-1621.
  · Bond, W., and A. Grundy. 2001. Non-chemical weed management in organic farming systems. Weed Research. 41(5): 383-405
  · Dastorani, M., E. Gholamalipour Alamdari, A. Biabani, Z. Avarsaji, and M. Habibi. 2018. Study the several herbicides effect on weeds control and yield of cumin (Cuminum cyminum L.). Iranian Journal of Weed Science. 14(1):83-95. (In Persian).
  · De Decker, J.J., J.B. Masiunas, A.S. Davis, and C.G. Flint. 2014. Weed management practice selection among Midwest US organic growers. Weed Science. 62(3): 520-531.
  · Gonzalez, R.F., and L.R. Cooperband. 2002. Compost effects on soil physical properties and field nursery production. Compost Science and Utilization. 10(3): 226-237.
  · Harker, K.N., R.E. Blackshaw, and G.W. Clayton. 2001. Timing weed removal in field pea (Pisum sativum). Weed Technology. 15(2): 277-283.
  · Heshmatnia, M., and M. Armin. 2016. Effects of weed interference duration on yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum) in two different production system. Journal of Crop Prodcution. 9(1): 25-47. (In Persian).
  · Hosseini, A., A.R. Kouchaki, and M.M. Nasiri. 2006. Critical period of weed control in cumin (Cuminum cyminum). Iranian Journal of Field Crops Research. 4(1): 23-44. (In Persian).
  · Kafi, M., M.H. Rashed Mohassel, A. Koocheki, and A. Molafilabi. 2002. Cumin, technology and processingFerdowsi University of Mashhad. (In Persian).
  · Mehriya, M., R. Yadav, R. Jangir, and B. Poonia. 2007. Effect of crop-weed competition on seed yield and quality of cumin (Cuminum cyminum L.). Indian Journal of Weed Science. 39(1,2): 104-108.
  · Nasarabadi, H., M. Armin, and H. Marvi. 2019. The effect of weed interference duration on yield and yield components of cumin (Cuminum cyminum L.) in irrigated and rainfed condition. Journal of Crop Production. 12(2):157-170. (In Persian).
  · Nasarabadi, H., M. Armin, and H. Marvi. 2020. Critical period of weed control of Cumin (Cuminum cyminum) in rainfed condition. Journal of Agricultural science and Sustainable Production. In press. (In Persian).
  · Patel, S.M., A.U. Amin, and J.A. Patel. 2016. Effect of weed management practices on weed indices, yield and economics of cumin (Cuminum cyminum L.). International Journal of Seed Spices. 6(3): 78-83.
  · Turner, R., G. Davies, H. Moore, A. Grundy, and A. Mead. 2007. Organic weed management: a review of the current UK farmer perspective. Crop Protection. 26(3): 377-382.
  · Yadav, R., and A. Dahama. 2003. Effect of planting date, irrigation and weed-control method on yield and and water-use efficiency of cumin (Cuminum cyminum). Indian Journal of Agricultural Science. 73(9): 494-496.
  · Yadav, S., and O. Sharma. 2004. Growth analysis in cumin (Cuminum cyminum L.) under different weed control methods and nitrogen levels. Journal of Spices Aromatics Crops. 13(2): 92-96.
  · Yadav, S., O. Sharma, R. Yadav, and G. Keshwa. 2005. Growth and yield of cumin (Cuminum cyminum) as influenced by different weed control measures and nitrogen levels. Journal of Medicina Aromatices Plant Sciences. 27(4): 669-674.