تحلیلی بر رویکرد نظام حقوقی ایران در قبال بیوتروریسم با نگاهی اجمالی به دیدگاه فقه اسلامی

فقه و مبانی حقوق اسلامی

مقاله 8، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 31، شهریور 1398، صفحه 151-168   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سید علی اکبر موسوی¹؛ غلامحسین مسعود^{* 2}؛ مسعود راعی³

¹دانشجوی دکترای تخصصی گروه حقوق کیفری دانشگاه آزاد اسلامی،واحد نجف آباد، نجف آباد،ایران.

²استادیارگروه حقوق دانشکده حقوق دانشگاه آزاد واحد نجف آباد

³گروه آموزشی حقوق، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

بیوتروریسم به عنوان ابزاری نوین، مورد توجه مراکز راهبردی نظامی، اقتصادی و بهداشتی جهان قرار گرفته است. امروزه اهمیت بیوتروریسم به حدی است که، سلاح‌های هسته‌ای خطری بالفعل برای جامعه جهانی به حساب نمی‌آیند و در حاشیه قرار گرفته‌اند. زیرا در این میان عوامل بیولوژیک را خطرناک‌ترین تهدید علیه سلامت و امنیت بشر می‌دانند. پژوهش پیش‌رو با هدف «بررسی رویکرد نظام حقوقی ایران در قبال بیوتروریسم با نگاهی به دیدگاه فقه اسلامی انجام شد» و با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای– اسنادی انجام گرفته است. نتایج نشان داد که در حقوق ایران جرم مستقلی تحت عنوان بیوتروریسم وجود ندارد، اما در قوانین متعدد جلوه‌هایی از مفهوم تروریسم زیستی یافت می‌شود که دامنه آن‌ها بسیار محدود بوده و از جامعیت لازم برخوردار نمی‌باشد. لذا جرم-انگاری مستقل جرایم بیوتروریستی ضروری به نظر می‌رسد. از نظر فقه اسلامی، از آنجا که رعایت حقوق انسان‌ها و حق حیات آن‌ها مورد توجه می‌باشد، استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی به هر شکلی که باشد، حرام بوده و استفاده از آن جایز نمی‌باشد. در وجوب مقابله با بیوتروریسم نیز تردیدی وجود ندارد؛ که برای برقراری شرط تناسب در دفاع بیوتروریستی بهترین حالت برای دفع تجاوز دفاع علمی و بیولوژیکی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

بیوتروریسم؛ پدافند غیر عامل؛ سلاح‌های کشتار جمعی؛ جنگ میکروبی

مراجع