اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان (اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت)

روانشناسی اجتماعی

مقاله 10، دوره 7، شماره 53، بهمن 1398، صفحه 101-108   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فرشته هاشمی^{* 1}؛ فریبرز درتاج²؛ نورعلی فرخی³؛ بیتا نصرالهی⁴

¹دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

²استاد، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

³دانشیار، گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

⁴استادیار، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان (اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت) انجام شد. این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر پایه هشتم منطقه یک تهران در سال تحصیلی 97-1396 بودند. مجموعا 40 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مساوی آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 75 دقیقه‌ای برنامه ذهن‌آگاهی را آموزش دید و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی (اسچنن-موران و همکاران، 2013) بود. داده‌ها با روش آزمون‌های تی و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS نسخه بیستم تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که گروه‌های آزمایش و کنترل در مرحله پیش‌آزمون از نظر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی یعنی اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>)، اما در مرحله پس‌آزمون از نظر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی تفاوت معناداری داشتند (001/0P<). این طور که آموزش ذهن‌آگاهی باعث افزایش مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی یعنی اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت شد (001/0P<). بر اساس نتایج می‌توان گفت که آموزش ذهن‌آگاهی باعث افزایش خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان و مولفه‌های آن می‌شود.

کلیدواژه‌ها

آموزش ذهن‌آگاهی؛ خوش‌بینی تحصیلی؛ اعتماد اجتماعی؛ تاکید تحصیلی؛ احساس هویت

مراجع