تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,005 |
تعداد مقالات | 83,622 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,340,620 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,383,969 |
بررسی سمبولهای حیوانگونگی روح در حکایتهای تذکره الاولیاء عطار | ||
ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی | ||
مقاله 1، دوره 16، شماره 58، اردیبهشت 1399، صفحه 13-40 اصل مقاله (835.52 K) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
علیرضا اسدی* 1؛ فاطمه چراغی زادگان2 | ||
1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ایلام | ||
2دانشآموخته کارشناسیارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ایلام | ||
چکیده | ||
در آثار عرفانی متأخر ردپایی از حیوانگونگی روح دیده میشود هرچند قدمت این باورها به ادوار بدوی حیات انسان میرسد. یونگ در آثار خویش که برآمده از تحقیق در اساطیر ملل گوناگون و پژوهشهای مردمشناختی وسیع در آیین اقوام بدوی و شبه بدوی است، به معرفی برخی از نمادهای حیوانی پر تکرار در این فرهنگها میپردازد. در این پژوهش با روش تحلیلی ـ تطبیقی بر مبنای تحلیلهای یونگ به بازخوانی نقش حیوانات در تذکرةالاولیاء پرداختهایم. نتیجۀ این پژوهش نشان میدهد که در موارد زیادی نقش حیوانات، در حکایات تذکرةالاولیاء مبتنی بر باورهای اساطیری حیوانگونگی روح هستند و اگر روح را به تعبیر روانکاوی یونگ، تعبیر قدیمی «خود» و «روان» بگیریم، این حیوانات نقش نمادهای ناخودآگاه و مراحل تکامل روان را بر عهده دارند. چنانکه گاه سمبل خود یا روح متعالی عارف هستند، او را حمایت و حفاظت میکنند، با او سخن میگویند، شناختی برتر از وی دارند و به او معرفتی فراعقلی میبخشند؛ گاه نیز مقام عارف را به عنوان رئیس قبیله و صاحب توتم، نشان میدهند. | ||
کلیدواژهها | ||
نماد؛ کهنالگو؛ یونگ؛ تذکرةالاولیاء؛ عطار | ||
مراجع | ||
اسمعلیپور، مریم. 1389. «تحلیل و بازخوانی برخی از غزلهای شمس بر اساس مکتب روانکاوی کارل گوستاو یونگ». پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه بوعلیسینا. الیاده، میرچا. 1382. اسطوره، رؤیا، راز. ترجمة رویا منجم. چ3. تهران: علم. ــــــــــــ.. 1397. خدای ناپدید شونده: زالموکسیس. ترجمة مانی صالحیعلامه. تهران: نیلوفر. ــــــــــــ . 1393. نمادپردازی، امر قدسی و هنرها. ترجمة مانی صالحیعلامه. تهران: نیلوفر. بینظیر، نگین و منیره طلیعهبخش. 1394. «تحلیل الگوی اسطورهای ـ عرفانی از شخصیت رابعة عدویه با تکیه بر روایت تذکرةالاولیاء». دوفصلنامة ادبیات عرفانی دانشگاه الزهرا (س). دوره 7. ش13. صص39- 7. پشتدار، محمدعلی و محمدرضا عباسپور خرمالو. 1388. «کرامت از دیدگاه عرفان اسلامی و نظریة روانشناختی یونگ». فصلنامة ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. س5. ش16. صص50-34. سجادیراد، صدیقه. 1387. «نقد روانشناختی غزلیات عارفانة سنایی غزنوی بر مبنای روانشناسی یونگ». پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان. شوالیه، ژان و آلن گربران. 1384. فرهنگ نمادها. ترجمه وتحقیق سودابه فضایلی. ج3 و4 و5. چ2. تهران: جیحون. صاحبدل، رسول. 1395. «مطالعة تطبیقی مسئله رؤیا در روانکاوی یونگ و عرفان ابنعربی». پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی. عطارنیشابوری، فریدالدین. 1384.تذکرةالاولیاء. تصحیح رند الین نیکلسن. تهران: علم. مشتاقمهر، رحمان و ویدا دستمالچی. 1388. «مطالعة تطبیقی کارکرد ضمیر ناخودآگاه در تجارب عرفانی و سوررآلیستی». فصلنامة ادبیات عرفانی و اسطورهشناختیدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. س5. ش16. صص163-139. یاوری، فاطمه و عباسعلی وفایی. 1396. «واکاوی و تحلیل کهنالگو و نمادهای فراروندة عرفانی در گلشنراز با رویکرد به نظریة روانشناختی یونگ». عرفانیات در ادب فارسی. ش31. صص 174-159. یونگ، کارل گوستاو. 1378. انسان و سمبلهایش. ترجمة محمود سلطانیه. چ 2. تهران: جامی. ـــــــــــــــــــ . 1368. چهار صورت مثالی. ترجمة پروین فرامرزی. مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی. ـــــــــــــــــ . 1385. روانشناسی ضمیر ناخودآگاه. ترجمة محمدعلی امیری. چ4. تهران: علمی و فرهنگی. ـــــــــــــــــ . 1390. روانشناسی و کیمیاگری. ترجمة محمود بهفروزی. تهران: جامی. ـــــــــــــــــ . 1396. ناخودآگاه جمعی و کهنالگو. ترجمة فرناز گنجی و محمدباقر اسماعیلپور. تهران: جامی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 438 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 471 |