اثر محافظتی رویال ژل بر ناباروری حاصل از متوتروکسات در موش‌های ماده

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 1، دوره 12، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 1-12   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

نویسندگان

آتیکه امین دوست؛ مونا فرهادی^* ؛ پروین تراب زاده

گروه زیست شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

متوتروکسات دارویی است که در درمان اختلالات نئوبلاستیک و حاملگی­های خارج رحمی مورد استفاده می­باشد. در مطالعات گذشته، سمیت متوتروکسات بر دستگاه تناسلی گزارش شده است. رویال ژل دارای خواص بهبود ناتوانی جنسی، ضد سرطان و اثر آنتی­اکسیدانی می­باشد. لذا در مطالعه حاضر تاثیر رویال ژل بر تخمدان موش ماده نژاد NMRI تحت تیمار با متوتروکسات مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق 70 موش ماده در 7 گروه شامل: کنترل منفی(بدون تزریق)، کنترل مثبت (متوتروکسات به میزان 5/0 میلی­گرم بر کیلوگرم) شم و سه گروه تجربی (متوتروکسات به علاوه غلظت­های 25، 50 و 100 میلی­گرم بر کیلوگرم رویال ژل) تقسیم شدند. تزریقات به روش درون صفاقی به مدت 8 روز انجام شد و پس از پردازش بافتی و رنگ­آمیزی، بافت تخمدان، فولیکول اولیه، ثانویه، گرااف، جسم زرد و همچنین تعداد زاده­ها ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که در گروه کنترل مثبت تعداد زاده­ها کاهش معنی­داری داشت ولی در تجربی­ها به حالت اولیه بازگشتند. مدت زمان وقوع باروری در گروه تجربی 1 و 3 کاهش معنی­داری نسبت به کنترل مثبت داشت. نتایج سنجش هورمون استروژن نشان­دهنده کاهش معنی­دار گروه کنترل مثبت نسبت به کنترل منفی بود و در تجربی 1 و 2 افزایش داشت. تعداد فولیکول­های اولیه و ثانویه و گراآف در تجربی 2 و 3 افزایش نشان داد (001/0 > p). با توجه به داده­ها، تحقیق حاضر نشان داد دوز مناسب رویال ژل با تحقیقات بیشتر می­تواند به عنوان محافظت کننده از اثرات جانبی داروی متوتروکسات عمل کرده و موجب بهبود باروری شود. 

کلیدواژه‌ها

متوتروکسات؛ رویال ژل؛ تخمدان؛ موش NMRI

مراجع

1.  Asadi N., Kheradmand A., Gholami M., Saidi S.H., Mirhadi S.A. 2019. Effect of royal jelly on testicular antioxidant enzymes activity, MDA level and spermatogenesis in rat experimental Varicocele model. Tissue and Cell, 57: 70-77.

2.   Asvadi I., Hajipour B., Asvadi A., Asl N., Roshangar L., Khodadadi A. 2011. Protective effect of pentoxyfilline in renal toxicity after methotrexate administration. European Review in Medicine and Pharmacological Sciences, 15(9): 1003-1009.

3.   Ghanbari E., Nejati V., Najafi G., Khazaei M., Babaei M. 2015. Study on the effect of royal jelly on reproductive parameters in streptozotocin-induced diabetic rats. International Journal of Fertility and Sterility, 9(1): 113.

4.  McLaren J.F., Burney R.O., Milki A.A., Westphal L.M., Dahan M.H., Lathi R.B. 2009. Effect of methotrexate exposure on subsequent fertility in women undergoing controlled ovarian stimulation. Fertility and Ssterility, 92(2): 515-519.

5. Najafi G., Nejati V., Shalizar Jalali A., Zahmatkesh E. 2014. Protective role of royal jelly in oxymetholone-induced oxidative injury in mouse testis. Iranian Journal of Toxicology, 8(25): 1073-1080.

6.  Nouri H.S., Azarmi Y., Movahedin M. 2009. Effect of growth hormone on testicular dysfunction induced by methotrexate in rats. Andrologia,1(2): 105-110.

7.  Padmanabhan S., Tripathi D., Vikram A., Ramarao P., Jena G. 2008. Cytotoxic and genotoxic effects of methotrexate in germ cells of male Swiss mice. Mutation Research- Genetic Toxicology and Environmental Mutagenesis, 655(1): 59-67.

8.  Rizk S.M., Zaki H.F., Mina M.A. 2014. Propolis attenuates doxorubicin-induced testicular toxicity in rats. Food and Chemical Toxicology, 67:176-186.

9.    Saxena A., Dhungel S., Bhattacharya S., Jha C., Srivastava A. 2004. Effect of chronic low dose of methotrexate on cellular proliferation during spermatogenesis in rats. Archives of Andrology, 50(1): 33-35.

10.   Sharif S.N., Darsareh F. 2019. Effect of royal jelly on menopausal symptoms: A randomized placebo-controlled clinical trial. Complementary Therapies in Clinical Practice, 37: 47-50.

11.  Sönmez M.F., Çilenk K.T., Karabulut D., Ünalmış S., Deligönül E. 2016. Protective effects of propolis on methotrexate-induced testis injury in rat. Biomedicine and Pharmacotherapy,79: 44-51.

12. Takenaka T. 1982. Chemical composition of royal jelly. Honeybee Science, 3: 69-74.

13.   Yang A., Zhou M., Zhang L., Xie G., Chen H. 2012. Influence of royal jelly on the reproductive function of puberty male rats. Food and Chemical Toxicology, 50(6): 1834-1840.

14.  Zahmatkesh E., Najafi G., Nejati V., Heidari R. 2014. Protective effect of royal jelly on the sperm parameters and testosterone level and lipid peroxidation in adult mice treated with oxymetholone. Avicenna Journal of Phytomedicine, 4(1): 43.

15. Zhao Y., Zheng H.X., Xu Y., Lin N. 2019. Estrogenic Effect of the Extract of QingYan Formula on Reproductive Tissues in Immature Mice. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2019: 5493714.