حقیقت مرگ در قرآن و دلایل ترس از آن از دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 10، دوره 10، شماره 40، اسفند 1398، صفحه 231-250   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه حمیدی فرد¹؛ علی رضا یوسفی²؛ نرگس کشتی آرای³

¹دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

²استاد گروه آموزش پزشکی، مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

³دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

این پژوهش با روش تحلیل محتوایی و با نظام مقوله بندی قیاسی به تحلیل و بررسی حقیقت مرگ در قرآن و علل ترس از آن در کلام امام علی(ع) در نهج البلاغه می‌پردازد. قرآن یاد مرگ را یکی از ویژگی‌های پیامبران می‌داند که فرار از آن امکان ندارد. حقایقی همچون انکارناپذیری مرگ و عدم رهایی از آن، پایان یافتن کار جسم، حتمی بودن آن و...؛ و دلایلی همچون دنیاپرستی و دنیازدگی، گنهکار بودن، انکار معاد و آماده نبودن برای آخرت، جهل به عاقبت کار و... از دلایل ترس از مرگ می‌باشد که در نهج البلاغه مطرح گردیده است.

کلیدواژه‌ها

حقیقت مرگ؛ علل ترس از مرگ؛ نهج البلاغه؛ امام علی(ع)

مراجع

قرآن کریم.

نهج البلاغه.

جعفری، محمدتقی. 1369ش، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج 3، 10، 11، 20، 21، 22، 23، 24، 26، 27، چاپ اول، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

طاهری، ابوالقاسم. 1393ش، راهنمای آموزش و پژوهش در نهج البلاغه، چاپ پنجم، قم: دفتر نشر معارف.

عزیزی، عباس. 1381ش، نهج البلاغه موضوعی، چاپ دوم، قم: انتشارات صلاه.

معین، محمد. 1386ش، فرهنگ فارسی، جلد اول، چاپ چهارم، تهران: انتشارات ادنا.

یثربی، سیدیحیی. 1381ش، مرگ(مجموعه از چشم انداز امام علی(ع))، چاپ اول، تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.

 

پایان‌نامه‌ها

سخاوت، سعید. 1392ش، «تأثیر مرگ اندیشی بر سبک زندگی(مبتنی بر آموزه‌های نهج البلاغه»، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.

غلامی پروشی، فاطمه. 1390ش، «مرگ و مرگ اندیشی در مثنوی معنوی»، دانشگاه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران.

 

نرم افزارها

شمسی پور، علیرضا. 1381ش، شرح نهج البلاغه علامه جعفری، نسخه2.1، کافه شمس.

المکتبة الشاملة، کتب شیعی، شروح نهج البلاغه، قم، بانک اطلاعات.

هیأت تحریریه بنیاد نهج البلاغه. 1373ش، پندها، حکمت‌ها، نامه‌ها، ناشر: مدرسه مکاتباتی نهج البلاغه.

هیأت تحریریه بنیاد نهج البلاغه. 1373ش، پندهای کوتاه از نهج البلاغه، ناشر: مدرسه مکاتباتی نهج البلاغه.