شناسایی و تحلیلی بر پیشران‌های مؤثر در توسعه آینده صنعت گردشگری تجاری با رهیافت آینده‌پژوهی (نمونه موردی: شهر جلفا)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 9، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 46، فروردین 1399، صفحه 153-173   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

قربانعلی کارگر اصل زنوزی¹؛ بختیار عزت پناه^{* 2}؛ رضا ولیزاده³

¹دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

²استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

³استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

چکیده
 گردشگری تجاری همواره اثرات اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی وسیعی را به وجود آورده، روند تحولات آن منوط به نحوه تأثیرات این پیشران‌های گوناگون می‌باشد لذا مدیران شهری بایستی این پیشران‌ها را طوری برنامه‌ریزی کنند که در آینده شاهد تقویت جایگاه صنعت توریسم باشیم. این تحقیق با هدف شناسایی پیشران‌های ناشی از توسعه صنعت گردشگری تجاری آتی جلفا و بررسی چگونگی ارتباط بین آن‌ها می‌پردازد. پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی، از حیث روش پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی صورت گرفته است. با توجه به ماهیت این تحقیق، نخست تعدادی از متخصصان و مسئولان اجرایی که بایستی در بحث مشارکت داشته باشند را شناسایی نموده و سپس از روش مطالعات اسنادی برای تعیین پیشران‌های کلیدی استفاده گردید. در ادامه با استفاده از روش‌های آینده‌پژوهی (نرم‌افزارMic Mac) جهت وزن دهی پیشران‌ها بهره گرفته شده است. تعداد شرکت کنندگانی که در تحقیق مشارکت نمودند متشکل از 20 نفر از متخصصان، کارشناسان و مسئولان اجرایی است. نتایج ناشی از تحقیق نشان داد که با توجه به امتیاز بالای تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم از میان 40 متغیر، پیشران‌های کلیدی شامل دو متغیر" بهبود وضعیت اقتصادی و اشتغال در منطقه و افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تحت تأثیر توسعه آتی صنعت گردشگری تجاری منطقه قرار خواهند گرفت. علاوه بر این تعدادی از متغیرها که تأثیرگذاری بالا و تأثیرپذیری پایینی دارند عبارت‌اند از: توسعه ثبات سیاسی و امنیتی کشور، ایجاد کارخانه‌ها و صنایع جدید در منطقه و افزایش فرهنگ گردشگر پذیری مردم.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: صنعت گردشگری؛ پیشران‌ها؛ آینده‌پژوهی؛ میک مک

مراجع

References

Atrian, Forough, (2015), "Strategic Forecasting and Policy Making of Regional Tourism Development with Script Writing Approach (Case Study: Hamedan Province)", M.Sc., Department of Urban Planning, Faculty of Art and Architecture, University of Guilan

Davidson R. (1991), Business Travel, London: Pitman Publishing..Donald E. Hawkins, Shaun Mann (1111), "The World Bank’s Role in Tourism Development", Annals of Tourism Research, translate by Goharian & Mohammed Saleh Ketabchi, Amir Kabir University Tehran, Vol. 11, No. 1, pp,118- 111.

Eccles, Gavin, Casta, Jorge, (1997), Perspectives on tourism development, international journal of contemporary hospitality management, Volume: 8;Number:8, pp: 44-51

Edwards, D., Tony, G. and Bruce, H. (2011). Urban tourism research Developing an Agenda, Annals of Tourism Research, 35 (4): 1032–1052.

Edwards, D. Griffin, T. 2008,URBAN TOURISM RESEARCH Developing an Agenda, Annals of Tourism Research, 1032-1052.

Faraji, Amin, Nemat Parr, Mohammad, Omid Ashrieh, (1396), "Systematic Analysis of the Positive and Negative Impacts of Iranian Tourism Development with Future Research Approach", Journal of Social Tourism Studies, Volume 5, No. 9, pp. 189 -151
Ghanbari, Abolfazl & Shojaeiand, Bahman & Zinelli, Bahram, (2014), "Ranking of East Azarbaijan Provinces Based on Urban Tourism Infrastructure by Multi Criteria Decision Making Methods", Geography and Urban-Regional Planning , No. 12. pp. 112-89..
Gee, Y., Chuk, 2003, International Tourism; a Global Perspective, Culture & Management Publication, Tehran.

Godet, A. J., Meunier, M, F., Roubelat, F., (2003), Structural analysis with the MICMAC method & actors, strategy with MACTOR method, Futures Research Methodology, No,33.

Hajinejad, Ali, Pourtahari, Mehdi, Ahmadi, Ali, (2009), "Influences of Business Tourism on Physical-Spatial Development of Urban Areas Case Study of Baneh City", Human Geography Research, No. 70, pp.109-99

Harvey, D., 2000, Social Justice and City, Translated in Persian by Hesamiyan, Etemad and Haery, Company of Analyze and Urban Planning Publication, Tehran.

Hatami Nejad, Hossein, Sheikh, Abdollah, Rahmati, Khosro, Sharifzadeh Aghdam, Ebrahim, (2015), "Strategic Planning of Tourism Development in Baneh County", Urban Tourism, Volume 2, Number 2, pp. 2011-167

Kazemi, Mehdi, (2006) 5, "Tourism Management", First Edition, Khome Publications, Tehran

Lesly, F., 1997, Sustainable Tourism.Master Plan of Baneh, 2004.

Lub, X, D,, Rijnders, R, Caceres, L, N, & Bosman, J, (2015), The Future of hotels: The Lifestyle Hub, A design- thinking approach for developing Future hospitality concepts, Jounal of Vacation Marketing, 1-16

Mahallati, Salahuddin, (2001), Introduction to Tourism, Beheshti University Press, Tehran Branch

Mahmoodi, Lily, (2017), Investigating the Factors Affecting Tourism Development in Aras Free Zone from the Perspective of Tourists, MA Thesis, Department of Geography and Urban Planning, Guidance by Bakhtiar Ezat Panah, Islamic Azad University of Marand

Moradi Christiani, Varaz and Ali Ghasemi, (2014), "The Role of Tourism in the Economic Development of Rural Settlements in Behshahr", Journal of Space Economics and Rural Development, Third Year, No. 2, pp124-105

Mousavi, Mir-Najaf-Weissian, Mohammad-Mohammadi Hamidi, Somayeh-Akbari, Mahnaz, (2015), "Investigation and Prioritization of Tourism Development Capabilities and Infrastructures by Multi-Criteria Decision Making Methods" (Case Study: Cities of Kurdistan Province), Urban Tourism, Q2, S1, Spring 2015, pp. 31-17.

Pedram, Azgoli, Hassanloo, Monzavi, Jamali Chafi, Tabaian, Nefoorizadeh, Fadeh-e-Hade (1388), "Futures Studies, Concepts and Methods", Asif Publications, First Edition, Tehran

Pothof, R. (2006). Urban Heritage Tourism - A Case Study of Dubrovnik, Thesis, Bournemouth University, UK.

Pourmohammadi, Mohammad Reza, Hosseinzadeh Delir, Karim, Ghorbani, Rasool, Zali, Nader, (2010), "Reengineering the Planning Process with Emphasis on Forecasting", Geography and Development, 20, Winter 2010

Pourmohammadi, Mohammad Reza, (2003), Land Use Planning, Khome Publications, Tehran

Pourmohammadi, Mohammad Reza, Naimi, Kiomars, Iranian, Ahmad, (2015), "Evaluation and Formulation of Sustainable Tourism Development Strategies Using SWOT and IEA Techniques" (Case Study: Baneh County), Urban Tourism, Volume 2, No. 3, pp. 319-305

Rabbani, Taha, (2012), "Application of Foresight and Strategic Thinking Approach in Urban Development Planning (Baneh City Case Study)", MA Thesis, Supervisor: Karamatollah Ziyari, Department of Geography and Urban Planning, University of Tehran

Rabbani, Taha, (2014), "Structural Analysis Using the Mac Method"), Future Futures Notes site Studies Institute, Tehran.

Saidnia, Ahmad and Mehdizadeh, Javad, (2012), "Urban Tourism", Municipal Green Book, Volume 13, Publications of Municipalities and Departments of State, Rahadan, Tehran.-Weaver, David & Martin Operman (2000), Tourism Management, John Wiely & sons, Australia.

Taghvai, Masood, Hosseini Khah, Hossein, (2017), "Tourism Industry Development Planning Based on Future Research and Scenario Writing (Case Study: Yasuj City)", Journal of Tourism Planning and Development, Vol. 6, No. 23, pp. 30-8
-WTO, 2001, Tourism Highlights 2001, Madrid, WTO

Yeoman, I. (2012), Tomorrow, s tourism, Bristol: Channel View Publications.

Zali, Nader (2013), "Strategic Forecasting in Regional Planning and Development", Strategic