حقوق مالی زن در تمدن‌های کهن و ادیان توحیدی

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 5، دوره 12، شماره 43، فروردین 1399، صفحه 61-71   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زینب سودی^{* 1}؛ فریبا حاجی علی²

¹دانشگاه الزهرا(س) تهران، گروه مطالعات زنان، تهران، ایران.

²دانشگاه الزهرا(س) تهران، گروه فقه و حقوق، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی حقوق مالی زن در تمدن های کهن و ادیان توحیدی است. جامعه پژوهش حقوق مالی ثبت شده در تمدن های دوره باستانی و ادیان توحیدی می باشد. نمونه مورد بررسی حقوق مالی زنان در تمدن‌های پیشین، بعد از اسلام و ادیان توحیدی را شامل می‌شود. طرح پژوهش توصیفی است. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی و کتابخانه ای استفاده شد. تحلیل داده ها به روش کیفی انجام شد. یافته های به دست آمده نشان داد، حقوق مالی زنان در ادوار مختلف تاریخی وضعیت با ثبات و مشخصی نداشته و از تمدنی به تمدن دیگر و در ادیان مختلف فراز و نشیب فراوانی داشته است.در تمدن‌های قبل از اسلام زنان از برخی حقوق بهره‌مند ‌و از برخی هم محروم بوده‌اند. اما در ادیان توحیدی ازجمله یهود، زن با ازدواج مالکیت بر اموال خود را از دست می‌دهد. در مسیحیت هم زن و اموال او در تملک مرد بوده و زن هیچ تسلطی بر اموال خود نداشته است. اما با ظهور اسلام، استقلال اقتصادی و حق تملک زن بر دارایی‌هایش رسمیت یافت و نظام اقتصادی خانواده به‌گونه‌ای تدوین شد که از ابتدای تولد تا مرگ مرجع تأمین مالی زن وتمتع از اموالش کاملاً روشن و بر اساس انسانیت او مشخص شد. و با گذشت زمان زنان توانستند حقوق مالی و اقتصادی خود را متنا سب با شایستگی شان کسب کنند.

کلیدواژه‌ها

حقوق مالی؛ تمدن‌های کهن؛ ادیان توحیدی

مراجع

- قرآن کریم.

- امین، سیدحسن. (1386). تاریخ حقوق ایران. تهران: دایرة‌المعارف ایران‌شناسی.

- آیت‌اللهی، زهرا. (1388). زن و خانواده. تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان.

- بابائی، باقر. (1377). روابط مالی زوجین در کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان و مقایسه آن با حقوق ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق خصوصی، دانشگاه امام صادق، قم.

- چگینی، شکوفه. (1391). حقوق اقتصادی زن در اسلام. مشهد: آفتاب.

- حسینی مقدم، عسکری. (1393). مطالعه تطبیقی حقوق زن-در ادیان و مکاتب، حقوق ایران و کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان. تهران: بیّنه.

- حیدری، حسن، یوسف، ابراهیمی نسب. (1389). جایگاه زن درگذر تاریخ و سیری در حقوق آن. نشریه علمی زن و فرهنگ، 2(5)، 84-71.

- خزعلی، انسیه. (1388). تصویر عصر جاهلی در قرآن. تهران: امیرکبیر.

- دِروش نوبلکور، کریستیان. (1913). زن در عصر فراعنه و اسرار تمدن مصر باستان. ترجمه دکتر عباس آگاهی. (1385). تهران: روشنگران و مطالعات زنان.

- شیرودی، مرتضی. (1384). نگاهی به‌جایگاه زن در عصر باستان، اسلام، غرب و جمهوری اسلامی. فصلنامه مربیان، 5(180)، 118-95.

- طباطبایی، محمدحسین. (1392 ه ق). تفسیر المیزان. ترجمه سید محمدباقر همدانی. (1363). جلد 18، قم: دفتر انتشارات اسلامی.

- عبدالعظیم محمد، شریف.. زن در اسلام، مسیحیت و یهودیت. ترجمه مهدی گل جان. (1388). قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.

- عطاش، عبدالرضا. (1392). جایگاه حقوقی زن در قرآن کریم. نشریه علمی زن و فرهنگ، 4(16)، 110-103.

- عظیم زاده اردبیلی، فائزه، خسروی، لیلا. (1388). مطالعه تطبیقی حقوق زنان از منظراسلام و غرب. تهران: مرکز امور زنان و خانواده.

- علیزاده، فروغ. (1391). زن در ایران باستان. تهران: شورآفرین.          

- مهدوی راد، محمدعلی، فتاحی زاده، فتیحه. (1380). مبانی شخصیت زن از دیدگاه اسلام. فصلنامه علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، 11(40)، 223-198.

- مطهری، مرتضی. (1378). مجموعه آثار شهید مطهری. جلد 19، تهران: صدرا.