ناسیونالیسم اقتصادی دونالد ترامپ و رهیافت شبکه‌ای در سیاست‌خارجی آمریکا

فصلنامه مطالعات روابط بین الملل

مقاله 2، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 49، خرداد 1399، صفحه 43-74   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

حسین دهشیار¹؛ سیدامیرسینا نورانی^{* 2}

¹استاد روابط بین‌الملل، گروه روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

²دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای گرایش آمریکای شمالی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

آمریکا در دوره ترامپ سیاست ناسیونالیسم اقتصادی را درپیش گرفته‌است که مخاطرات جدی برای نظم اقتصادی لیبرال به همراه دارد؛ اما این سیاست دلایل خاص خود را دارد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که دلایل اتخاذ سیاست‌های ناسیونالیستی اقتصادی توسط دونالد ترامپ چیست؟ فرضیه این است که بنا بر رهیافت شبکه‌ای در سیاست‌خارجی آمریکا، سیاست‌های حمایتی ترامپ در بعد داخلی به دلیل جلب و حفظ طرفداران خود است که نگرانی‌های وسیعی از مخاطرات نظم اقتصاد جهانی کنونی دارند و زیان‌های بسیاری از آن دیده و حقوق خود را ضایع شده و خود را بازنده می‌پندارند. همچنین دربعد خارجی پیشروی قدرت‌های نوظهور اقتصادی و خطر تهدید موقعیت آمریکا در عرصه اقتصادی که به دنبال آن به سایر بخش‌ها در بلند مدت تعمیم می‌یابد، دلیل دیگر اتخاذ این سیاست‌ها است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دلایل ناسیونالیسم اقتصادی ترامپ در چارچوب رویکرد شبکه‌ای در سیاست ‌خارجی آمریکاست که ترامپ توانست با پیوند ناسیونالیسم اقتصادی با محافظه‌کاری پیروز شود. از سوی دیگر، وی با توجه به چالش‌های اقتصادی آمریکا و کُند نمودن روند رشد سایر کشورها خصوصاً چین که بنا بر پیش‌بینی‌ها تا سال 2030 از آمریکا پیشی می‌گیرد به ناسیونالیسم اقتصادی روی آورده‌است.  

کلیدواژه‌ها

ناسیونالیسم اقتصادی؛ رهیافت شبکه‌ای؛ نظام بین‌الملل؛ اقتصاد جهانی؛ دوجانبه گرایی

مراجع

• آزادی، افشین؛ ترابی، محمد و حیدرپور، ماشاءالله (1399). «جمهوری اسلامی ایران و فضای مجازی؛ راهکارهایی برای حل چالش‌ها»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال ششم، شماره 3، صص 147-178.
• باشگاه خبرنگاران جوان (19/11/1395). «تشدید کسری تراز تجاری آمریکا»، قابل مشاهده در: https://www.yjc.ir/fa/news/5970411/.
• جنیدی، رضا و ملائی، مسعود (1398). «راهبردهای مبتنی بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با قدرت هوشمند ایالات متحده آمریکا»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 3، شماره 8، صص 65-89.
• دهشیار، حسین (1391). سیاست خارجی آمریکا در تئوری و عمل، چاپ اول، تهران، نشر میزان.
• دهشیار، حسین (1395). «ترامپ و محوریت توانمندی های اقتصادی و نظامی در قلمرو سیاست خارجی»، فصلنامه پژوهش های روابط بین الملل، 6 (22).
• ذولفقاری، مهدی و دشتی، فرزانه (1397). «مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی فرهنگی»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 2، صص 127-154.
• زیبایی نژاد، مریم (1398). «احیای انگاره‌های مهم هویتی در پرتو انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29، صص 187-206.
• کاظمی، پریسا و بشیری، اکبر (1398). «سازوکارهای تضمین حقوق بنیادین بشر در نظام حقوقی عمومی ایران»، دو فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 8، شماره 16، بهار و تابستان، صص 140-119.
• کگلی، چارلز دبلیو، ویتکف، اوجین آر (1394). سیاست‌خارجی آمریکا: الگو و روند، ترجمه اصغر دستمالچی، چاپ چهارم، تهران: نشر وزارت ‌امورخارجه.
• مرشایمر، جان (1393). تراژدی سیاست قدرت های بزرگ، ترجمه غلامعلی چگینی زاده، چاپ چهارم، تهران: نشر دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه.
• مک آدامز، دن پی (1396). ذهن دونالد ترامپ: تحلیلی روان شناختی از شخصیت دونالد ترامپ، ترجمه حمید طاهری، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
• هیوود، اندرو (1396). سیاست جهانی، ترجمه عبدالرحمن عالم، چاپ اول، تهران: نشر قومس.
• یزدان فام، محمود (29/08/1395). «نگاهی به شکل گیری سیاست خارجی ترامپ»، قابل مشاهده در: https://risstudies.org
• Anton, M. (2019/04/20). "The Trump Doctrine", Available at: https://foreignpolicy.com/2019/04/20/the-trump-doctrine-big-think-america-first-nationalism/
• Bimantara, A. (2018). "Donald Trump’s Protectionist Trade Policy from the Perspective of Economic Nationalism", Jurnal Hubungan Internasional. 7(2), pp 189-204.
• Blendon, R., Casey, L. and Benson, J. (2017). "Public Opinion and Trump’s Jobs and Trade Policies", Challenge. 60(3), pp 228-244.
• Cowie, J. (2017/05/04). "What Trump Gets Wrong About NAFTA", Available at: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2017-05-04/what-trump-gets-wrong-about-nafta.
• Da Vinha, L., & Ernst, N. (2018). "The Unfinished Presidencies: Why Incumbent Presidents May Lose Their Re-Election Bids", Perspectivas Journal Of Political Science. (18). pp 7-20.
• Diesen, G. (2017). "The Global Resurgence of Economic Nationalism", Russia In Global Affairs. 16(2), pp 150-163.
• Dodwell, D. (2019/07/22). "What Donald Trump got wrong about China’s economic decline", Available at: https://www.scmp.com/comment/opinion/article/3019471/what-trumps-tale-about-us-trade-wars-role-chinas-economic-decline.
• bdi.eu. (2019/09/19). "“America First” – U.S. Trade Policy under President Donald Trump", Available at: https://english.bdi.eu/article/news/america-first-u-s-trade-policy-under-president-donald-trump/.
• Felbermayr, G., Steininger, M., & Yalcin, E. (2017). "Global Impact of a Protectionist U.S. Trade Policy" [Ebook], Munich: IFO Institute. Available at: https://www.cesifogroup.de/DocDL/ifo_Forschungsberichte_89_2017_Yalcin_etal_US_TradePolicy.pdf.
• Goethals, G. (2018). "Donald Trump, perceptions of justice, and populism", Leadership. 14(5), pp 513-523.
• Grubacic, S. and Schuster, J. (2018). "Economic nationalism in the history of international economics", International Journal of Pluralism and Economics Education. 9(3), pp 300-317.
• Gruszczynski, L. and Lawrence, J. (2019). "Trump, International Trade and Populism", Netherlands Yearbook of International Law 49. Available at: https://www.researchgate.net/publication/331358264_Trump_International_Trade_and_Populism.
• Hawksworth, J., Clarry, R. and Audino, H. (2017). "The long view: how will the global economic order change by 2050?", [PDF] London: PwC. Available at: https://www.pwc.com/gx/en/world-2050/assets/pwc-the-world-in-2050-full-report-feb-2017.pdf.
• Kose, M., Lakatos, C., Ohnsorge, F., and Stocker, M. (2017/02/27). "Understanding the global role of the US economy", Available at: https://voxeu.org/article/understanding-global-role-us-economy.
• Lafer, G. (2017). "A Listening Tour with Labor’s Trump Voters: Post-Election Union Strategy", New Labor Forum. 26(2), pp 37-38.
• Lai, E. (2019). "The US–China trade war, the American public opinions and its effects on China", Economic and Political Studies. 7(2), pp 169-184.
• Lupo-Pasini, F. (2019). "The Rise of Nationalism in International Finance: The Perennial Lure of Populism in International Financial Relations", Duke Journal of Comparative & International Law. 30(91), pp 93-141.
• Langman, L. (2011). "Cycles of Contention: The Rise and Fall of the Tea Party", Critical Sociology. 38(4), pp 469-494.
• MacWilliams, M. (2016). "Who Decides When The Party Doesn’t? Authoritarian Voters and the Rise of Donald Trump", PS: Political Science & Politics. 49(04), pp 716-721.
• Manza, J. & Crowley, N. (2018). "Ethnonationalism and the Rise of Donald Trump", Contexts. 17(1), pp 28-33.
• McMaster, H. and Cohn, G. (2017/05/30). "America First Doesn’t Mean America Alone", Available at: https://www.wsj.com/articles/america-first-doesnt-mean-america-alone-1496187426.
• Mearsheimer, J. (2010). "The Gathering Storm: China's Challenge to US Power in Asia", The Chinese Journal Of International Politics. 3(4), pp 381-396.
• Nakano, T. (2004). "Theorising economic nationalism*", Nations and Nationalism. 10(3), pp 211-229.
• Nye, J. (2006). "The Challenge of China". In S. Vab Evera, How to Make America Safe. Cambridge, MA: Tobin Project.
• Nye, J. (2015/04/15). "The China Challenge". Available at: https://www.belfercenter.org/publication/china-challenge
• Newport, F. (2018/07/12). "Trump's Foreign Policy and American Public Opinion", Available at: https://news.gallup.com/opinion/polling-matters/237134/trump-foreign-policy-american-public-opinion.aspx.
• Patnaik, S. & Nunes, W. (2007). "CONTENDING FRAMEWORKS FOR FOREIGN POLICY ANALYSIS: AN APPRAISAL", The Indian Journal of Political Science. 68(2), pp 413-420.
• Pryke, S. (2012). "Economic Nationalism: Theory, History and Prospects", Global Policy. 3(3), pp 281-291.
• Schake, K. (2016). "Republican Foreign Policy After Trump", Survival. 58(5), pp 33-52.
• Schneider-Petsinger, M. (2017/11/03). "Trade Policy Under President Trump: Implications for the US and the World", Available at: https://www.chathamhouse.org/publication/trade-policy-under-president-trump-implications-us-and-world.
• Scott, J., & Carrington, P. (2011). Social network analysis. London: SAGE.
• Skonieczny, A. (2018). "Emotions and Political Narratives: Populism, Trump and Trade", Politics and Governance. 6(4), pp 62-72.
• Smeltz, D. and Whisler, K. (2017/08/14). "Pro-Trade Views on the Rise, Partisan Divisions on NAFTA Widen", Available at: https://www.thechicagocouncil.org/publication/pro-trade-views-rise-partisan-divisions-nafta-widen
• Stokes, D. (2018). "Trump, American hegemony and the future of the liberal international order", International Affairs. 94(1), 133-150.
• Swift, A. (2017/02/24). "Americans Split on Whether NAFTA Is Good or Bad for U.S", Available at: https://news.gallup.com/poll/204269/americans-split-whether-nafta-good-bad.aspx.
• Starr, H. (1988). "Rosenau, pre‐theories and the evolution of the comparative study of foreign policy", International Interactions. 14(1), pp 3-15.
• Thompson, J. (2017). "Understanding Trumpism: the New President's Foreign Policy", SIRIUS - Zeitschrift für Strategische Analysen. 1(2), pp 1-6.
• Wickersham, G. (1932). "Political Factors in American Foreign Policy", Foreign Affairs. 11(1), pp 21-36.
• Wolf, R. (2017). "Donald Trump’s Status-Driven Foreign Policy", Survival. 59(5), pp 99-116.