پیش‌بینی نگرانی از تصویر بدنی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی

فصلنامه علمی پژوهش های یاددهی و یادگیری دانشگاه آزاد واحد بجنورد

مقاله 1، دوره 15، شماره 63، شهریور 1399، صفحه 1-16   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

عاطفه احمدی¹؛ زینب السادات توکلی²؛ سادات میرعلمی³؛ فاطمه محمدآبادی^{* 4}؛ المیرا اعزازی بجنوردی⁵

¹کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

²کارشناس ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران

³کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

⁴کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، علوم و تحقیقات تهران (واحد آیت‌الله آملی)، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران

⁵کارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی وو روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی نگرانی از تصویر بدنی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی انجام شد. این پژوهش مقطعی از نوع همبستگی بود. نمونه پژوهش 400 دانشجوی دختر کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد در سال تحصیلی 98-1397 بودند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های نگرانی از تصویر بدنی (لیتلتون، 2005)، طرحواره‌های ناسازگار اولیه (یانگ، 1998) و سبک‌های دلبستگی (کولینز و رید، 1990) بودند. داده‌ها با روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که طرحواره‌های ناسازگار اولیه شامل طرحواره‌های خودگردانی و عملکرد مختل، بریدگی و طرد، دیگر جهت‌مندی، گوش به زنگی بیش از حد و بازداری و محدودیت‌های مختل و سبک‌های دلبستگی ناایمن اجتنابی و دوسوگرا با نگرانی از تصویر بدنی در دانشجویان دختر رابطه مثبت و معنی‌دار و سبک دلبستگی ایمن با نگرانی از تصویر بدنی آنان رابطه منفی و معنی‌دار داشتند. متغیرهای پیش‌بین یعنی طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی به طور معنی‌داری توانستند 6/46 درصد از تغییرات نگرانی از تصویر بدنی در دانشجویان دختر را تبیین نمایند (05/0p <). با توجه به نتایج برای کاهش نگرانی از تصویر بدنی در دانشجویان دختر می‌توان از طریق کارگاه‌های آموزشی میزان طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی ناایمن را کاهش و میزان سبک دلبستگی ایمن را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

نگرانی از تصویر بدنی؛ طرحواره‌های ناسازگار اولیه؛ سبک‌های دلبستگی

مراجع