پهنه‌بندی جاذبه‌های گردشگری (اکو‌توریستی) جهت توسعه گردشگری منطقه مورد مطالعه: شهرستان ورامین – روستای خاوه

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 6، دوره 11، شماره 42، بهمن 1398، صفحه 120-99   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

هما محمدزاده^{* 1}؛ سید خلیل سید علی پور^{* 2}

¹کارشناسی ارشد، مدیریت جهانگردی، دانشگاه آزاداسلامی ،واحد تهران شمال،تهران، ایران

²استادیار، گروه جغرافیا وبرنامه ریزی شهری ، دانشگاه آزاداسلامی ،واحد تهران شمال،تهران، ایران

چکیده

در جهان امروز، گردشگری، رویکرد گسترده­ای به طبیعت­گردی یا همان اکوتوریسم دارد؛زیرا که انسان­های خسته از زندگی ماشینی، همواره به دنبال گریزگاه­هایی هستند که بتوانند اوقات فراغت خود را در فضاهایی دور از هیاهو و روزمرگی­های زندگی مدرن بگذرانند و برای این افراد، طبیعت بهترین گذرگاه و پناهگاه به­شمار می­آید. از این­رو، توسعه­ی فعالیت­های گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم، با ایجاد فرصت­های شغلی و درآمدی می­تواند منافع اقتصادی بی­شماری را به­طور مستقیم و غیرمستقیم متوجه جوامع محلی میزبان و ساکنان آن­ها نماید و با آثار تکاثری خود به رشد و توسعه­ی اقتصاد محلی کمک کند. بر همین اساس پژوهش حاضر سعی دارد با شناخت از جاذبه­های گردشگری شهرستان ورامین و توان اکولوژیکی منطقه به پهنه­بندی جاذبه­های گردشگری مستعد در این منطقه بپردازد تا با استفاده از این ابزار پتانسیل­های گردشگری محدوده مورد مطالعه در راستای توسعه گردشگری آن با دانش بهتری معرفی گردد. بدین منظور با استفاده از نرم­افزار GIS لایه­های مربوط به شیب، سطوح ارتفاعی، میزان بارش، کاربری اراضی، توپوگرافی و زمین‌شناسی منطقه تهیه و با استفاده از مدل TOPSIS  رتبه­بندی و ارزش­گذاری شدند و در نهایت با روی هم­گذاری لایه­ها پهنه­های مستعد فعالیت­های گردشگری با محوریت اکوتوریسم مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان داد که شهرستان ورامین در زمینه­های گردشگری روستایی، کوهنوردی، دامنه­نوردی، کویر­نوردی، طبیعت‌گردی و بازدید از مناطق حفاظت‌شده دارای پتانسیل­های قابل­توجهی می­باشد که در این میان توجه به گردشگری روستایی در اولویت اول و در اولویت­های بعدی کویرنوردی، کوهنوردی و ... قرار دارد. بنابراین با توجه به پتانسیل­های موجود در زمینه اکوتوریسم و گردشگری روستایی در شهرستان ورامین می­توان با برنامه­ریزی­های مناسب مدیران محلی گامی در معرفی و توسعه گردشگری این شهرستان برداشت.

کلیدواژه‌ها

پهنه‌بندی؛ جاذبه‌های گردشگری؛ اکوتوریسم؛ GIS؛ شهرستان ورامین