سنجش نابرابری فضایی مناطق شهری از منظر فقر کالبدی (مطالعه موردی در منطقه شهری یزد)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 7، دوره 12، شماره 44، مرداد 1399، صفحه 176-155   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

الیاس مودت^{* 1}؛ محمد دیده بان²؛ علیرضا زارع شاه آبادی³

¹استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران

²استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، گروه معماری، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول

³شرکت مهندسین مشاور آمایشگران توسعه متوازن

چکیده

محیط­های شهری، سیستم­های پیچیده با پدیده های پیچیده، روابط و تعاملات متعدد بین اجزا هستند. فقر نیز یکی از این پدیده های پیچیده است که به واسطة اثرهای سوء آن، کانون توجه قرار گرفته است و نیاز به رویکردی چندبعدی دارد. شهر یزد بعنوان بزرگترین واحد تاریخی استان یزد که جمعیت شهری آن یک روند صعودی را طی سال­های اخیر نشان می دهد و در مقابل نوع مصالح مورد استفاده در شهر یزد طی دهه های اخیر، تغییرات چشمگیری را شاهد بوده است بدنبال این تغییرات فقر شهری، شهر یزد را مانند اغلب شهرهای بزرگ کشور با مشکلات و مسائلی روبرو ساخته است میزان این فقر از نظر عامل کالبدی در محلات مختلف شهر یزد یکسان نیست به منظور برنامه ریزی جهت مقابله با گستره فقر شهری شناسایی و الویت بندی محلات از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین پژوهش حاضر از نوع کاربردی - توسعه ای و روش بررسی آن پیمایشی در پی این هدف است که گستره فقر شهری محلات منطقه شهری یزد را با شاخصهای کالبدی الویت بندی و معرفی نماید. که با بررسیهای میدانی اطلاعات شاخصهای کالبدی 50 محله منطقه شهری یزد جمع آوری و با نرم افزارهای Gafer، VISIO، ArcGIS و SPSS و آزمونهای آماری مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج تحقیق محلات کشتارگاه، عیش آباد و اکرم آباد محروم ترین و محلات رسالت و امام حسین نسبت به دیگر محلات محرومیت کمتری در شاخص کالبدی نسبت به دیگر محلات دارا می باشند.

کلیدواژه‌ها

نابرابری فضایی؛ فقر شهری؛ فقر کالبدی؛ شهر یزد