آینده پژوهی تحولات ژئوپلیتیک انرژی در ایران با تاکید بر جایگاه انرژی های پاک

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 31، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47، تیر 1399، صفحه 641-658   

نوع مقاله: ترویجی

نویسندگان

عباس ابراهیم زاده چوبری¹؛ محمد اخباری^{* 2}؛ اعظم یوسفی³؛ ریباز قربانژاد³

¹دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران(نویسنده مسئول مقاله)

³استادیار جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

نگارندگان در این مقاله درراستای پاسخگویی به سوال تحقیق که عبارت است از: " ظرفیت های انرژی های پاک چه تاثیری بر ژئوپلیتیک انرژی ایران خواهد داشت؟" با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای در بخش ادبیات تحقیق و روش سناریونویسی درصدد آینده پژوهی تحولات ژئوپلیتیک انرژی در ایران با تاکید بر جایگاه انرژی های پاک برآمده اند. یافته های پژوهش حاکی از آن است: سناریوی مطلوب تحولات ژئوپلیتیک انرژی در ایران با تاکید بر جایگاه انرژی های پاک توسعه زیرساخت های موجود و افزایش توان تولید انرژی از یک سو و جذب سرمایه و احداث نیروگاه های جدید در مناطق دارای ظرفیت های مساعدِ بهره برداری از انرژی های پاک می باشد.بر اساس این سناریو بهبود بهره برداری از ظرفیت های انرژی های پاک سبب افزایش تولیدکنندگان و به تبع آن اشتغالزایی از یک سو و افزایش گزینه‌های پیش‌روی مصرف‌کنندگان، کاستی های موجود در زمینه تامین انرژی شهروندان و، افزایش همکاری ها در زمینه بین المللی و نقش آفرینی گسترده در حوزه انرژی های پاک (بهره برداری، صادرات و...) می باشد. در این زمینه سناریوی ممکن ، با توجه به اینکه ایران لحاظ جغرافیایی و طبیعی ظرفیت های بالقوه و قابل توجهی را دارا می باشد توسعه زیرساخت ها ، شکوفایی و به تبع آن افزایش تاثیرگذاری ایران در تحولات بازار انرژی و تبدیل شدن به یکی از قطب های این حوزه در سطح منطقه ای، می باشد.

کلیدواژه‌ها

آینده پژوهی؛ ژئوپلیتیک؛ ژئوپلیتیک انرژی؛ انرژی های پاک

مراجع

References

Ahmadpour, Amin, (2014) Introducing Types of Renewable Energy and Examining the Benefits of Using It, 6th Scientific Conference on Renewable, Clean and Efficient Energy, Tehran[In persian]

Eskandari Shabani, Shadi, Maki, Seyed Vahabuddin (2016) Water Power Plants, Proceedings of the 3rd International Conference on Science and Engineering, Istanbul, Turkey[In persian]

Eslami, Massoud, Gharibi, Massoud (2018) New Energy Geoeconomics and Its Consequences for World Energy Security, Foreign Policy Quarterly, Volume 32, Number Two, Summer[In persian]

Amrollahi, Mohammad Hossein, Batahi, Seyed Mohammad Taghi (2017) Accidental Planning of Renewable Energy Resources and Responsibility for Loading in Isolated Micropropolis with Uncertainties, Quarterly Journal of Policy Research and Energy Planning, Third Year / Issue 9 / Winter[In persian]

Otadi, Nasrin; Amin Ahmadpour and Mohammad Yousefi, (2012) A Study of Energy Production Methods from Biomass, 3rd Iranian Bioenergy Conference (Biomass and Biogas), Tehran[In persian]

Bozan, Barry (2011) People, Governments and Fear, Translation of Strategic Studies Research Institute, Strategic Studies Research Institute Publications, No. 39[In persian]

Tisheh Yar, Mandana (2011) Future Research in Strategic Studies, Institute for Strategic Studies[In persian]

Hafeznia, Mohammad Reza (2011) Geopolitical Principles and Concepts, Papli Publications, Mashhad[In persian]

Heidari, Farahnaz (2014) The state of clean energy in Iran available at: https://www.digikala.com/mag[In persian]

Khazaei, Saeed and Mahmoudzadeh Amir (2013) Future, Research. Isfahan: Alam Afarin and Pars Zia Publishing[In persian]

Khosh Akhlaq, Rahman, Sharifi, Alimurad, Kouchakzadeh, Meysam (2005) Economic evaluation of solar energy use in comparison with diesel power plant, Iranian Economic Research Quarterly, Year 7, Issue 24, Fall[In persian]

Khalatbari, Firooz (2009) Future Approach to Energy Future in Iran, Rahbar Magazine, Volume 18, Number 52[In persian]

Razzaqi, Ahmad (2011) Ziman Heat Energy and Its Applications, Nesha Alam Magazine, Second Year, Issue 1, January[In persian]

Roshan, Gholamreza et al. (2014) Assessing the potential of wind energy production in selected stations in Iran, Regional Planning (Marvdasht Azad University), Fourth Summer

Zahed, Mohammad Ali (2018) Future Attention to Renewable Energy in the Middle East, Islamic World Future Research Institute

Zeinali, Abolfazl, Lotfi, Haidar, Arabi, Ezatollah (2018) Energy Geopolitics and Its Impact on Iran's Ranitic Economy in Presenting a National Strategy, Journal of Geographical Research (Regional Planning), Year 8, Issue 3, Summer[In persian]

Shafieinejad, Sarvar; Leila Ebrahimi Ghavamabadi and Soodeh Tahmasebi Thori, 2013, Solar Energy in Iran: Problems and Opportunities, First Specialized Conference on Environment, Energy and Clean Industry, Tehran, University of Tehran[In persian]

Shirkhani, Mohammad Ali, Mohammad Sharifi, Majid (2017) Energy Geopolitics, Russia and Turkish Pipeline Diplomacy, Central Ursa Studies, Volume 10, Number 1, Spring and Summer[In persian]

Sadeghi, Khaksar Astaneh (2014) Presenting an Optimal Model of Renewable Energy Development in Iran Using a Stable Optimization Approach, Iranian Energy Economics Journal, Third Year, No. 11, Summer[In persian]

Arab, Maryam (2016) 3 Energy geopolitical trends in the future, available at: http://didehbanenergy.ir/?p=860[In persian]

Asakereh, Abbas et al. (2016) The potential of solar power generation in order to increase energy security, a case study of Ahvaz city, Quarterly Journal of Policy Research and Energy Planning, Second Year, No. 4, Fall[In persian]

Enayatullah, Soheil, (2009) Layer Analysis of Causes of Theories and Investigations of an Integrated and Future Methodological Methodology (Proceedings), Translation: Massoud Manzavi, Tehran, Defense Industries Educational and Research Institute, Future Center for Defense Science and Technology[In persian]

Eivazi, Mohammad Rahsam and Nozani; Ali (2012) Future position of research in political science studies, the first national conference on future research. Aria Brilliant Memorial Company[In persian]

Mehdian, Hossein, Fakhri, Cyrus (2012) Iranian Energy Geopolitics and Western Energy Security, Human Geographical Research, Volume 44, Number 4, Winter[In persian]

Movahedian, Rasoul (2007) The Perspective of the Greater Middle East (National Government Goes Up and Down), Ministry of Foreign Affairs Publications, Tehran

Mahdian, Hossein and Jalal Torkashvand, (2010) National Energy and Security of Iran, Entekhab Publications[In persian]

Mousavi, Seyed Fazlollah, Piri Damaq, Mehdi (2015) Development of Renewable Energy from the Perspective of International Law, Energy Law Studies, Second Year, First Issue[In persian]

Nami, Mohammad Hassan and Alireza Abbasi (2009) Analysis of Iran's Geoeconomic Position in the Middle East, Geopolitical Quarterly, Year 5, Issue 2[In persian]

Yousefi, Umm al-Banin, Klivand Abdollahi, Amin (2013) Perspectives of Iran's Automotive Industry in Overcoming Global Challenges (Future-Research with Scenario Approach), Second National Conference on Future-Research, February 20[In persian]

Yazdanpanah, Kiomars et al. (2016) Comparative study of energy security improvement with renewable energy recovery; Comparison in Geopolitics of Iran and Japan with Strategic Management Model, Ensai Geographical Research, Volume 49, Number 3, Fall[In persian]

Bell, W. (2002). Foundations of Futures Studies: History, Purposes, and Knowledge, Transaction Pub.

Pfeiffer, B. Mulder, P. (2013), Explaining the diffusion of renewable energy technology in
developing countries. Energy Economics, Vol.40, No.1

Bell, W. (2003). Foundations of Futures Studies: History, Purposes, and Knowledge, Transaction Pub.

Glenn, Jerome (2003)"Introduction to Future Research Methodology Series", futurevenezuela Journal

http://www.satba.gov.ir