تحلیل کیفیت زندگی روستایی (مورد مطالعه روستاهای شهرستان طارم)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 10، دوره 16، شماره 3، مهر 1400، صفحه 583-597   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجید محمدی¹؛ محبوبه بابایی^{* 2}؛ عالیه شکربیگی³

¹دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصاد وتوسعه، واحدتهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استادیار گروه علوم اجتماعی ، واحدزنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

³استادیارگروه جامعه شناسی، واحدتهران مرکزی، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران

چکیده

کیفیت زندگی روستایی عبارتست ازچگونگی شرایط ووضعیت عینی زندگی خانواده هاو روستاها. دراین راستا تحقیق حاضرتحت عنوان تحلیل کیفیت زندگی در روستاهای شهرستان طارم درسال95به اجرادرآمده است.جامعه آماری درتحقیق حاضرعبارتست ازروستاییان شهرستان طارم که ازبین روستاهای شهرستان که بیش از100روستامی باشد(10 روستا دربخش مرکزی و10روستا در بخش چورزق) تعداد 20روستاوازاین20روستا(جامعه آماری12000نفر)،تعداد371نفربه روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند.روش مورداستفاده دراین تحقیق توصیفی–تحلیلی وابزار مورداستفاده دراین تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشدتجزیه وتحلیل اطلاعات بااستفاده ازنرم افزار spss وبااستفاده ازآمارهای توصیفی وآزمون همبستگی پیرسون ورگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است . براساس یافته های تحقیق می توان چنین نتیجه گرفت ازبین عوامل فردی (سن،جنسیت، تحصیلات، بعدخانوار،وضعیت تاهل،مقدارزمین زیرکشت،میزان درآمد،نوع کار،داشتن دوشغل،نوع محصول زراعی،نوع محصول باغی،وسیله شخصی)تنهامتغیرهای میزان درآمد،داشتن دوشغل،مقدار زمین زیر کشت،نوع محصول باغی ووسیله شخصی بامتغیروابسته(کیفیت زندگی)رابطه معناداردارندوهمچنین بین عوامل مستقل(زیرساخت های کشاورزی،زیرساخت های کالبدی،زیرساخت های نهادی،زیرساخت های اجتماعی،امکانات رفاهی ،مشارکت خانوادگی )تنها بین زیرساخت های نهادی با متغیر وابسته (کیفیت زندگی)تفاوت معناداری وجودنداشت ودرخصوص نتیجه گیری کلی اینکه اکثریت حجم نمونه،کیفیت زندگی رادرحدمتوسط ارزیابی کرده اند.

کلیدواژه‌ها

کیفیت زندگی؛ زیرساخت های کشاورزی؛ زیرساخت های کالبدی؛ مشارکت خانوادگی؛ امکانات رفاهی

مراجع

آزادی، یونس، تقدیسی.احمد، جمشیدی. علیرضا، جمینی. داود. (1392). ارزیابی کیفیت زندگی درنواحی روستایی استان ایلام (مطاله موردی دهستان کارزان). مجله پژوهش وبرنامه ریزی روستایی، 3.

اسمیت، دیوید.ام. (1382)، کیفیت زندگی رفاه اجتماعی و عدالت اجتماعی، ترجمه حاتمی نژاد و اردبیلی. نشریه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، 185-186، 49-71.

بدری، سید علی(1390). سنجش شاخص های ذهنی کیفیت زندگی در نواحی روستایی مطالعه موردی هستان جعفربای جنوبی شهرستان ترکمن،مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 24(2).

حیدری، علی. (1390). بررسی شاخصهای کیفیت زندگی در سکونتگاههای روستایی استان کهگیلویه و بویراحمد. مسکن و محیط  روستا، 136، 66-51.

خراسانی، محمدامین و حاجیلو، مهدی و ولی زاده، زینب. (1394). سنجش و ارزیابی مولفه های کیفیت زندگی در روستاهای دهستان کرسف شهرستان خدابنده. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی روستایی3(8)، 65-78.

رضوانی، محمد رضا، منصوریان، حسین. (1387). سنجش کیفیت زندگی: بررسی مفاهیم، شاخصها، مدلها و ارائه مدل پیشنهادی برای نواحی روستایی.، فصلنامه روستا و توسعه، 11(3)

رضوانی، محمدرضا، منصوریان، حسین، احمدآبادی، حسن، احمدآبادی، فرشته، پروائی هره دشت، شیوا. (1391). سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی سالمندان در مناطق روستایی، مطالعه موردی شهرستان نیشابور. فصل نامه پژوهش های روستایی، 4(2)، 15-31.

عبداللهی، خسرو، هدایتی نیا، سعید، احمدوند، مصطفی. (1391). سنجش کیفیت زندگی بررسی تأثیر رفاه وسرمایة اجتماعی برکیفیت زندگی در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد. فصل نامه پژوهش و برنامه ریزی روستایی، 2، 89-112.

غفاری، غلام، رضا، امیدی. (1387). کیفیت زندگی در برنامه های عمرانی و توسعة ایران. فصلنامة علمی  پژوهشی رفاه اجتماعی، 30 و 31، 95-112.

غفاری، غلامرضا و امیدی، رضا. (1388). کیفیت زندگی، شاخص توسعه توسعه اجتماعی، تهران: نشرشیرازه.7.

کوچکی نژاد، فاطمه، رمضان زاده لسبوئی، مهدی، معصوم پورسماگوش، جعفر، فتاحی، احدالله. (1389). بررسی و سنجش کیفیت زندگی در نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه. چشم انداز جغرافیایی مطالعات انسانی، 14، 120-137.

نیازی، محسن، فریدون، وحیدا. (1383). تاملی درمورد رابطه بین ساختار خانواده ومشارکت اجتماعی در شهر کاشان. نشریه نامه علوم اجتماعی، 3(23)، 43-60.

Bloom, D. E., Craig, P. H., & Malaney, P. N. (2001). The quality of life in rural Asia. Asian Development Bank.

Brauer, R., & Dymitrow, M. (2014). Quality of life in rural areas: A topic for the Rural Development policy?. Bulletin of Geography. Socio-economic Series, 25(25), 25-54.

Castells, Manuel (1996). The Rise of the Network Society (The Information Age: Economy, Society and Culture, Volume 1). Malden, MA: Blackwell Publishers, Inc. (556 pages, bibliography 51 pages, index 23 pages).

Chambers, R. (1995). Poverty and livelihoods: whose reality counts?. Environment and urbanization, 7(1), 173-204.

Epley, D. R., & Menon, M. (2008). A method of assembling cross-sectional indicators into a community quality of life. Social Indicators Research, 88(2), 281-296.

Pal, A. K., & Kumar, U. C. (2005). Quality of Life (QoL) concept for the evaluation of societal development of rural community in West Bangal, India. Asia-Pacific Journal of Rural Development, 15(2), 83-93.

Rabiifar, V.(2015). Analysis and Impact Assessment Hadi projects in economic and Social development of rural settlements (Case study: villages of the Zanjan province).hournal of Regional Planning,5(17),90-75.(in Persian)

Schuessler, K. F., & Fisher, G. A. (1985). Quality of life research and sociology. Annual review of sociology, 11(1), 129-149.

VanZerr M., Seskin, S. (2011). Recommendations MemoLivability and Quality of Life Indicators, Social Indicators Research 34, 33-68.