بررسی خسارت در حقوق بین الملل عمومی و حقوق بین الملل سرمایه گذاری

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 11، دوره 13، شماره 48، شهریور 1399، صفحه 201-218   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2020.674464

نویسندگان

سیده فاطمه میرمجتبایی^{* 1}؛ موسی موسوی زنوز²؛ بهشید ارفع نیا³

¹دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، واحد امارات، دانشگاه ازاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی

²استادیار گروه حقوق، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، تهران، ایران نویسنده مسئول

³دانشیار گروه حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

در این مقاله انواع خسارت و روش‌های جبران خسارت در حقوق بین‌الملل عمومی و حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری بررسی گردید. انواع خسارت در حقوق بین‌الملل عمومی عبارتند از خسارت مستقیم، خسارت غیر مستقیم، خسارت تاخیر تادیه، عدم النفع، خسارت معنوی و خسارت تنبیهی. روشهای جبران خسارت عبارتند از: اعاده وضع به حال سابق، پرداخت غرامت، جلب رضایت، قطع و عدم تکرار عمل خلاف. در حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری، به طور معمول خسارت مستقیم و خسارت غیر مستقیم قابل مطالبه است و روش جبران خسارت پرداخت غرامت است. روش تحقیق، توصیفی_ تحلیلی و مقایسه ای و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، در حقوق بین‌الملل عمومی جبران خسارت کامل مد نظر است و در حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری، بیشتر غرامت مناسب در نظر گرفته می‌شود. بنابراین برخی خسارتهای موجود در حقوق بین‌الملل در حقوق سرمایه‌گذاری خارجی قابل جبران نیست. با توجه به اینکه روابط حقوقی بین سرمایه گذار و سرمایه‌پذیر غالبا در قراردادهای سرمایه‌گذاری گنجانده می‌شود و این گونه قراردادها ماهیت حقوق خصوصی دارند. به منظور حفظ حقوق طرفین و از بین بردن اختلاف نظرهای موجود در خصوص نوع خسارت وارده و روش‌های جبران خسارت در عرصه سرمایه گذاری خارجی، می‌توان خسارتهای احتمالی و نیز روش مطلوب جبران خسارت را ضمن قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی گنجاند.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: حقوق بین‌الملل عمومی؛ حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری؛ خسارت؛ رویه قضایی بین‌المللی

مراجع

- آندریاس، لوونفلد (1390). حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری، ترجمه دکتر محمدجعفر قنبری جهرمی، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل جاودانه.

- آندریاس، لوونفلد (1392). حقوق بین‌الملل اقتصادی، ترجمه دکتر محمد حبیبی ‌مجنده، چاپ دوم، تهران، انتشارات جنگل جاودانه.

- ابراهیم‌گل، علیرضا (1392). مسوولیت بین‌المللی دولت (متن و شرح مواد کمیسیون حقوق بین‌الملل)، چاپ پنجم، تهران، انتشارات شهر دانش.

- ابراهیمی، سیدنصرالله؛ جعفری‌ندوشن، شهاب (1397). ﻗﺮارداد ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‌ﮔﺬاری ﺧﺎرﺟﻲ  ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﺮ ﻣﺎﻫﻴﺖ، اﺣﻜﺎم و وﻳﮋﮔﻲﻫﺎ، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺣﻘﻮقﺧﺼﻮﺻﻲ، (1): 19-1.

- آقایی، کامران و برومند بارده، نوید (1396). تحلیل حقوقی و اقتصادی خسارت تنبیهی، حقوق اقتصادی، 24(11): 159-132.

- براکه‌پور، مهدی (1395). موانع حقوقی و قانونی جذب سرمایه‌گذاری خارجی، فصلنامه اخبار مالی، (4).

- پیران، حسین (1393). مسایل حقوقی سرمایه‌گذاری بین‌المللی، چاپ دوم، تهران، انتشارات گنج دانش.

- حاتمی، علی؛ کریمیان، اسماعیل (1393). حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در پرتو قانون و قراردادهای سرمایه‌گذاری، چاپ‌اول، تهران، انتشارات تیسا.

- زمانی، سیدقاسم (1393). حقوق بین‌الملل اقتصادی، چاپ ششم، تهران، انتشارات شهر دانش.

- سورنا، راجام (1383). معاهدات دوجانبه سرمایه‌گذاری، ترجمه توکل حبیب‌زاده، مجله حقوقی، دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، (30): 126-115.

- صادقی، محسن‌ (1383). شیوه‌های‌ جبران‌ خسارت‌ ناشی‌ از نقض‌ تعهد قراردادی‌ در کنوانسیون‌ بیع‌ بین‌المللی‌ کالا، پژوهش‌های حقوقی، 3(5): 177-153.

- عسگری، پوریا (1394). حقوق سرمایه‌گذاری خارجی، چاپ سوم، تهران، انتشارات شهر دانش.

- علیدوستی، شهرکی، ناصر (1390). احترام مالکیت و سرمایه‌گذاری خارجی، فصلنامه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، (1).

- کای‌کونگ، یان (1388). اثر معاهدات سرمایه‌گذاری بر قواعد بین‌الملل عرفی، ترجمه حجت سلیمی ترکمانی، مجله حقوقی بین‌المللی، (4): 279-275.

- کریمی‌نیا، محمدمهدی (1389). مسئولیت دولت‌ها در قبال خسارت‌های معنوی، معرفت، (38): 103-100.

- مافی، همایون؛ روشنایی، ریحانه (1395). آثار رای داوری، فقه و تاریخ تمدن، (46): 64-29.

- مجتهدی، محمدرضا (1390). درآمدی بر حقوق حل‌وفصل اختلافات سرمایه‌گذاری بین‌المللی بر مبنای کنوانسیون داوری ایکسید، نشریه فقه و حقوق اسلامی، 2(3): 199-175.

- محبی، محسن (1394). مجموعه مقررات جدید آنسیترال درباره داوری بین‌المللی، چاپ دوم، تهران، انتشارات خرسندی.

- محبی، محسن (1385). رویه داوری بین‌المللی درباره غرامت (دعاوی نفتی)، مجله حقوقی، دفتر خدمات بین‌الملل-جمهوری اسلامی ایران، (35): 70-9.

- موحد، محمدعلی (1384). درسهایی از داوریهای نفتی، تهران، انتشارات کارنامه.

- نیک‌جاه، جواد (1395). جبران خسارت در حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری، چاپ اول، تهران، نشر شهر دانش.

- نیک‌بخت، حمیدرضا (1384). مروری بر تنظیم قراردادهای دولتی در حقوق تجارت بین‌الملل، مجله تخصصی الهیات و حقوق، (15-16): 36-34.

Boivin, Richard (2008). International Arbitration with States: An Overview of the Risks, Journal of International Arbitration, Vol. 19, Issue 4.

-David D.Caron, Lee M. Caplan, (2013). The UNCITRAL Arbitration Rules, Oxford University Press, England, 2013.

-Eric De Brabandere (2014). Investment treaty arbitration as public international law, Cambridge University Press, England.

-Jeswald W. Salacuse (2015). The Law of Investment Treaties, Oxford University Press, England.

-Jürgen Kurtz (2016). The WTO and International Investment law, Cambridge University Press.

-Helmut, Koziol (2008). Punitive Damages, A European Perspective, 68 La. L. Rev.

- Sauvant, Karl P. (2010). Yearbook on International Investment Law, Oxford University Press, England.

-M. Sornarajah (2010). The International Law on Foreign Investment, Cambridge University Press, England.

-R, Doack Bishop, Silvia M. Marchili (2013). Annulment under the ICSID Convention, Oxford University Press.

-Richard Happ, Noah Rubins (2013). Digest of ICSID Awards and Decisions: 1974-2002, Oxford University Press.

-Rudolf Dolzer, Christoph Schreuer (2012). Principles of International Investment Law, Oxford University Press, England.

-Surya P Subedi (2012). International Investment Law: Reconciling Policy and Principle, Hart Publishing, US and Canada.Goods, Available at: http://poseidon01.ssrn.com/delivery.php?ID, Accessed: 2017/1/26.

-Zeller, Bruno (2005). Damages under the Convention on Contracts for the International Sale of Goods, Oceana: NY Publishing.