تحلیل نقوش شکار در اثر مهرهای ایلامی از 3000 تا 700 ق.م.

فصلنامه تاریخ

مقاله 8، دوره 15، شماره 57، شهریور 1399، صفحه 145-170   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

مهرداد نوری مجیری¹؛ مهرناز بهروزی^{* 2}؛ میرزا محمد حسنی³

¹گروه تاریخ و باستان شناسی، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

²گروه تاریخ و باستان شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران (نویسنده مسئول)

³گروه تاریخ ، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود ایران

چکیده

صحنه های شکار و ترسیم تسلط انسان بر جانوران از جمله نقوش محبوب و مطرح دوران باستان است که بر مهرهای ایلامی حک شده اند. تحلیل و تفسیر این تصاویر بازگوکننده پیام های نمادینی است که اندیشه و باورهای مردم این دوره را آشکار می کند. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل نقوش صحنه های شکار در آثار مهرهای ایلامی از 3000 تا 700 ق.م. باتوجه به امر مقدس است. برای تحلیل و تفسیر اثر مهرها از روش آیکونوگرافی استفاده شد. برای بررسی صحنه های شکار تعداد 34 اثر مهر به صورت هدفمند گزینش شد که با روش آماری و ثبت اطلاعات در نمودار فراوانی مورد بررسی قرار گرفت. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات این نتیجه به دست آمد: نقوش صحنه های شکار در اثر مهرهای ایلامی دارای مفاهیمی چون شکار برای خوراک و پوشاک، شجاعت در میدان نبرد، دفاع از مالکیت انسان بر گله ها، بازگوکننده بروج فلکی، تسلط بر آن حیوان در دنیای واقعی، دریافت قدرت های آن جانور و انتقال آن به انسان، نمادهایی از خدایان و حیوانات متعلق به آنهاست. این صحنه ها، صحنه هایی از امر قدسی را می نمایند. زیرا عمل شکار، امری مقدس، و میدان شکار، کارزاری الوهی است.

کلیدواژه‌ها

صحنه شکار؛ ایلام؛ اثر مهر؛ نماد

مراجع