سنجش کیفیت زندگی در بافت ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: ناحیه یک منطقه 15 شهر تهران)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 6، دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 52، آذر 1399، صفحه 759-774   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

احمد پوراحمد^{* 1}؛ سعید زنگنه شهرکی²؛ اصغر حیدری³

¹استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران

²استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

کیفیت زندگی مفهومی است که برای ترسیم توسعه رفاه جامعه بکار می‌رود و ارتقاء کیفیت زندگی یکی از مهم‌ترین اهداف حکومت‌ها و دولت‌های مختلف در سطح دنیا محسوب می‌شود. بنابراین هدف اصلی این تحقیق بررسی ابعاد مختلف کیفیت زندگی در قلمرو بافت ناکارآمد شهری ناحیه یک منطقه 15 شهرداری تهران می‌باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و همبستگی مبتنی بر داده‌های اولیه می‌باشد که جمع‌آوری اطلاعات اولیه، به‌صورت اسنادی و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام‌گرفته است. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و Smart PLS مورد پردازش قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان‌دهنده آن است که کیفیت زندگی بر اساس نتایج آزمون T در ناحیه یک با میانگین 2.39 در طیف لیکرت در سطح پایینی قرار دارد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از مدل‌سازی مسیر PLS و آزمون رگرسیون چند متغیره، عوامل و ابعاد کالبدی، اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و خدمات و دسترسی به ترتیب دارای تأثیر بیشتر و شاخص بافت ناکارآمد دارای تأثیر کمتری بر میزان رضایتمندی از زندگی در محدوده بافت ناکارآمد ناحیه یک منطقه 15 شهرداری تهران می‌باشند که با برنامه‌ریزی در راستای ارتقاء و ساماندهی این مؤلفه‌ها، می‌توان سطح رضایتمندی از زندگی در این محدوده را بالا برد.

کلیدواژه‌ها

"کیفیت زندگی"؛ "بافت ناکارآمد"؛ "مدل‌سازی مسیری PLS"؛ "ناحیه یک منطقه 15 شهرداری تهران"

مراجع

Ajzashokohi, M and Kamandari, M (2016), Measurement of Satisfaction with Quality of Life in the Fourth District of Kerman, Urban Sociological Studies, Vol. 5, No. 14, 25-52.

Assadi, A; Moawad, A; Ahmadi, S and Lorestani, A, (2016), Evaluation and analysis of quality of life in downtown Neighborhoods in KuhDashte, Urban Planning Geography Studies, Volume 2, Number 2, Summer 2014, pp. 195 - 218.

Bllesteros, B.C., Sanchez, I.M.G., Lorenzo, J.M.P.,(2012), Effects of Different Modes of Local Public Services Delivery on Quality of Life in Spain, Journal of Cleaner Production, No.37, pp.68-81

Center for Statistics of Iran (2017), Population and Housing Census.

Dijkers, M.P.J.M.,(2005), Quality of life individals with spinal cord injury: Areview of conceptualization, measurement and research findings, Journal of Rehabilitation Research & Development, Vol.42, No.3, pp 87-110

Eiser, C., (2004), Children with Cancer The Quality of Life, University of Sheffield, Lawrence Erlbaum Associates, Publishers, London

Epley, D.R, Menon, M., (2008), A Method of Assembling Cross-sectional Indicators into a Community Quality of life, Social Indicator Research, No.88, pp.281-296

Gholamzadeh, R; Azar, A & Ghanavati, M, (2012), Route-Structural Modeling in Management: Application of Smart PLS Software, Tehran, Publishing House of Science.

Habibpour, K and Safari, R (2011), SPSS Application Guide for Surveying Research (Quantitative Data Analysis), Eighth Edition, Thought Publishers - Loya, Tehran.

Hataminezhad, H, Pourahmad, A, Mansourian, H and Rajai, A, (2013), Spatial Analysis of Quality of Life Indicators in Tehran, Human Resource Studies, Volume 45, Number 4, Winter 2013, p. 29 - 56

Jajrmi, K and Ebrahim K (2006), Measurement of the status of quality of life indicators in terms of citizens; Case study Gonbad Qaboos, Journal of Geography and Development, Vol. 8, p. 18-6.

Krollinger, P (2010), Multivariate regression in behavioral research, Translator: Hassan Sarai, Third edition, Samt. Publishing, Tehran.

Lee, Y – J, (2008), Subjective quality of life measurement in Taipei, Building and Envirnment, 43 (7).

Mostafa, A.M.,(2012), Quality of Life in Value Urban Area: Kasr Eline Street in Cairo, Procedia- Social and Behavioral Scienes, No.50, pp 254-270

Nasution, A.D., Zahrah, W.,(2012), Public Open Space Privatization and Quality of Life, Case Study Merdeka Squar Medan, Procedia- Social and Behavioral Scienes, No. 36, pp 466-475

Oregon Constitution (2009), Urban Renewal, Retrieved July 22,2011, from http://www.Leg.stat.or.us/457.html.

Phillips, D (2006). Quality of Life: Concept, Policy, and Pratice, London: Rutledge Publications.

Profect, M., Gorden, P.,(1992), Planning for Urban Quality, London

Rabbani-Khorasgani, A and Kianpour, M, (2007), Proposed model for measuring the quality of life: A case study: Isfahan city, Journal of Faculty of Literature and Humanities, 15, No. 58-59.

Rezvani, M and Mansourian H (2008), Quality of Life Measurement: A Survey on the Concepts, Indicators, Models and Proposed Model for Rural Areas, Rural Development and Development, Vol. 11, No. 3, Autumn 2008, pp. 1 - 26 .

Sirgy, M.J., Rahtz, D., Swain, D., (2006), Community quality of life indicators, Social indicators,  Best cases I I , University of  Northern  British, Vol.28.

Tehran Municipality, (2017), Atlas of Tehran Metropolitan Tehran.

Vazifehdust H, Amini, M (2009), A Survey on the Importance of Indicators of Tehran's Quality of Life, from the Viewpoint of Managers and Urban Management Specialists, Quarterly Urban Management Studies, First Year, Third Prerequisite, pp. 18-1