تأثیر آرایش کاشت و مقادیر کود نیتروژن بر خصوصیات زراعی و عملکرد برنج (Oryza sativa L.) رقم هاشمی در منطقه گیلان.

یافته های نوین کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 شهریور 1399

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

سبحان محضری^*

فرهیخته کارشناسی ارشد علوم علف های هرز

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر آرایش کاشت و مقادیر کود نیتروژن بر خصوصیات زراعی و عملکرد برنج رقم هاشمی در منطقه گیلان، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1395 در منطقه کیشاکجان رودسر اجرا شد. فاکتورهای اصلی در چهار سطح تراکم بوته شامل: 100 بوته در متر مربع (10 × 10 سانتی‌متر)، 25 بوته (20 × 20 سانتی‌متر)، 16 بوته در متر مربع (25 × 25 سانتی‌متر) و 11 بوته در متر مربع (30 × 30 سانتی‌متر) و فاکتورهای فرعی در چهار سطح مصرف نیتروژن از منبع اوره شامل: عدم مصرف نیتروژن، 40، 80 و 120 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل تراکم کاشت بر مقادیر کود نیتروژن سبب بروز اختلاف آماری معنی‌دار بر ارتفاع بوته، تعداد پنجه در متر مربع، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در پانیکل، عملکرد دانه و بیولوژیک و شاخص برداشت برنج شد. اما تأثیر معنی‌دار بر طول پانیکل و درصد پوکی دانه تحت برهم‌کنش آرایش کاشت و سطوح مختلف مصرف نیتروژن مشاهده نشد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار 25 بوته در متر مربع به‌همراه 80 کیلوگرم کود نیتروژن (6833 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد و با تیمار تراکم 16 بوته با مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن (6520 کیلوگرم در هکتار) اختلاف معنی‌دار نشان نداد. کمترین عملکرد دانه در تیمار 11 بوته در متر مربع بدون مصرف نیتروژن (4780 کیلوگرم در هکتار) برداشت شد. نهایتاً مناسب‌ترین تیمار تلفیقی جهت حصول عملکرد بیشتر، تراکم 25 بوته به همراه مصرف 80 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

برنج؛ پانیکل؛ پنجه بارور؛ عملکرد دانه و بیولوژیک