سنجش خط فقر سواحل مکران با رویکرد توسعه اقتصاد منطقهای با استفاده از سیستم مخارج خطی پویا

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 9، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 48، مهر 1399، صفحه 160-177   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

محمود محمدی¹؛ محسن زاینده رودی^{* 2}؛ سید عبدالمجید جلائی³

¹دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران وعضو هیات علمی دانشگاه پیام نور.

²استادیار گروه اقتصاد، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

³استاد تمام اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان.

چکیده

خط فقر یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی است که سطح رفاه یک کشور یا منطقه را نشان می‌دهد. لذا هدف این مطالعه بررسی وضعیت فقر در سواحل مکران (استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان) طی دوره زمانی 1397-1364 است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش تحقیق مورد استفاده از نوع روشهای توصیفی – تحلیلی است. به منظور تحلیل داده‌ها از سیستم مخارج خطی پویا و رگرسیون‌های به ظاهر نامرتبط تکراری استفاده شده است. نتایج نشان داد که بیشترین میل نهایی به مصرف خانوارهای روستایی و شهری مربوط به گروه خوراک و دخانیات می‌باشد. در صورتیکه کمترین میلی نهایی به مصرف در خانوارهای روستایی مربوط به تفریح و تحصیل و در خانوارهای شهری مربوط به کالاها و خدمات متفرقه بوده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که خط فقر (حداقل معاش) سالانه مناطق روستایی و شهری سواحل مکران طی دوره مورد بررسی به طور متوسط سالانه به ترتیب 22 و 20 درصد افزایش پیدا کرده است. شاخص نسبت سرشمار نشان از افزایش نرخ فقر و درصد خانوارهای زیر خط فقر در مناطق روستایی و شهری سواحل مکران دارد. شاخص شکاف فقر نشان داد که میزان درآمد لازم برای رساندن درآمد فقرا به سطح خط فقر برای مناطق روستایی و شهری در طول دوره مورد بررسی در ابتدای دوره و انتهای دوره تقریبا یکسان است. همچنین نتایج شاخص شدت فقر حاکی از این است که وضعیت فقیرترین افراد در خانوارهای شهری سواحل مکران بهتر و در مناطق روستایی تغییری نداشته است.

کلیدواژه‌ها

خط فقر؛ سیستم مخارج خطی پویا؛ توسعه اقتصاد منطقه‌ای؛ سواحل مکران

مراجع

Reference

Afghah, Morteza and Mansouri, Amin (2014). Estimate of poverty line and analyze of poverty indices in Iran (1982-2007). Asian Economic and Finance Review, 4(11): 1504-14.

Amini, S, Fakhr Hosseini. S.F, (2009). Minimum Livelihood in Urban and Rural Areas of Kurdistan Province, Journal of Economic Modeling, No. 5, pp 96-115(In Persian).

Arab Mazar, A, Hosseini Nejad, S.M, (2004). Estimating the level of poverty and its severity in different occupational groups of rural households in Iran, Journal of Agricultural Economics and Development, 12 (45), pp 113-141 (In Persian).

Assari, A, Mazinani, A, (2011), Methods and indicators for measuring poverty and economic prosperity, Journal of Strategy, No. 27, pp. 76-101 (In Persian).

Bashaq, M.R, Taghdisi, A, Taghvaei, M, (2015), Presenting a model to explain poverty in rural areas (Case study: Chaharmahal and Bakhtiari province), Journal of Rural Research and Planning, 4 (3), pp2383-2495(In Persian).

Bluhm, R., de Crombrugghe, D., & Szirmai, A. (2018). Poverty accounting. European Economic Review, 104, 237-255.

Fujii, T. (2015). Poverty Decomposition by Regession: An Application to Tanzania. Tokyo center for economic research (Tcer) paper No. E-97.

Hassanzadeh, A, (2000), Study of factors affecting poverty (case study of iran), Iranian Economic Research, Volume 3, Number 5-4, pp 135-183 (In Persian).

Khaledi, Kuhsar, B.Z, (2005), Study of poverty situation in urban and rural areas of Iran (1996-2003). Journal of Agricultural Economics and Development, 13 (49), pp 82-57(In Persian).

Laderchi, C.R., Saith, R. & Stewart, F., (2003). Does It Matter that We Don’t Agree On the Definition of Poverty? A Comparison of Four Approaches, Oxford: Queen Elizabeth House, the University of Oxford.

Lanjouw, P., & Marra, M. R. (2018). Urban poverty across the spectrum of Vietnam’s towns and cities. World Development, 110, 295-306.

Makran Special Development Plan, (2019), Identifying the requirements of the activity-based housing system in Makran region with RDS approach. Ministry of Roads and City Planning.

Mirzaei, H, Sohra, R, (2005), Determining the poverty line of urban households in East Azerbaijan province using the linear expenditure system, Journal of Economics and Urban Management, 4 (13): pp 67-84 (In Persian).

Molaei, M, Rahimi Rad, Z. (2018). Measuring and comparing the subsistence minimum of urban and rural households in Iran during the years 1969-2013. Economic Research, 53 (1), pp181-208 (In Persian).

Pishgahifard, Z, Ranjbar Dastnaei, K, Koushki, M, (2019), Futuristic approach to the geopolitical situation of Makran beaches GBN approach, Journal of Geography (Regional Planning), Volume 9 (3), Serial No. 35, pp. 135-145.

Qanavatifar, T, (2009). Measuring the severity of poverty in Khuzestan province and examining its trend during the years 1997-2006, Master Thesis, Faculty of Economics, Shahid Chamran University (In Persian).

Sadeghi, H, Masaeli, A, (2008), The relationship between economic growth and income distribution with the poverty trend in Iran using a fuzzy approach. Social Welfare. 1387; 7 (28): pp 151-172 (In Persian).

Shahsavari, G, Rahmani, B, Rahmani Fazli, A, (2020), Spatial distribution of poverty using cost and income on sustainable development of rural households: A case study of rural areas of West Azerbaijan province, Journal of New Attitudes in Human Geography, 12 (3), PP 277-298. (In Persian).

Statistics Center of Iran, (2018), Detailed results of statistics on expenses and income of urban and rural households, 1964- 2018 (In Persian).

Yousefi, A.; Mahdiam, Sh.; Khalaj, S (2016). Determinants of Multidimensional Poverty in Iran Rural Areas. Journal of Rural Research, 6(4): 699-721 (In Persian).

Zahmatkash, E, Ebrahimzadeh, I, Zali, N, (2020), Pathology of regional planning system in the coastal provinces of the north of the country, Journal of New Attitudes in Human Geography, 12 (2), PP 1-16. (In Persian).