تهیه نقشه متوسط پتانسیل جمع آوری آب باران با استفاده از روش تحلیل شبکه در حوزه آبخیز کوهرنگ

فصلنامه علمی تخصصی مهندسی آب

دوره 7، شماره 4، اسفند 1398، صفحه 304-314   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

حسنقلی مهری بابادی^{* 1}؛ حسین اسلامی²؛ فریبا دارابی³

¹کارشناس ارشد مهندسی عمران، مدیریت منابع آب ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر ،ایران

²استادیار گروه علوم آب ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر –ایران.

³دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، دانشگاه گرگان

چکیده

چکیده
جریانات جوی در حوزه آبخیز به صورت برف و باران وارد شده و به شکل‌های تبخیر، رواناب و ... دوباره به جو بر‌می‌گردد. مطالعه حاضر در حوزه آبخیز کوهرنگ با هدف تعیین پتانسیل جمع آوری آب باران با استفاده از روش‌های تحلیل شبکه (ANP) و تکنیک GIS انجام شده است. پس از تهیه نقشه‌های اولیه حوضه مانند کاربری اراضی، شیب و ... مقدار نفوذ و نگهداشت اولیه خاک تعیین شد. نتایج اولیه نشان داد که حوزه آبخیز کوهرنگ دارای نگهداشت نسبتا مناسب و بیشترین درصد مساحت منحنی دارای 78/30 است. نتایج روش ANP برای تعیین پتانسیل جمع آوری آب باران نشان داد که معیار هیدرولوژی نسبت به معیار‌های فیزیکی و توپوگرافی به ترتیب 3/7 و 9/8 مناسب‌تر و معیار فیزیکی‌2/3 برابر بر معیار توپوگرافی است. در زیرمعیارها (کاربری اراضی، گروه هیدرولوژیک خاک و بافت خاک) نیز کاربری اراضی نسبت به گروه‌های هیدرولوژی خاک و بافت خاک در استحصال آب باران بهتر عمل می‌کند و گروه‌های هیدرولوژیک خاک 5/3 برابر نسبت به بافت خاک است. ضریب ناسازگاری به دست آمده برای مقایسه معیارهای و زیر معیارها به ترتیب 07/0 و 06/0 است. با محاسبه کلیه پارامترهای موثر در محاسبه پتانسیل استحصال رواناب نقشه پتانسیل برای این حوزه آبخیز در پنج طبقه تهیه شد. نقشه پتانسیل جمع آوری آب باران در حوزه آبخیز کوهرنگ دارای وضعیت نسبتا خوبی است. نتایج کلی نشان داد که روش‌های تحلیل شبکه با درنظر گرفتن پارامترهای مختلف حوزه می‌تواند روشی مناسب جهت برآورد پتانسیل جمع آوری آب باران و مدیت مناسب جهت هدررفت باشد.

کلیدواژه‌ها

استحصال آب؛ تحلیل شبکه؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ تصمیم گیری چند معیاره

مراجع